برخی مشکلات دراختیار دولت نیست
روحانی در مجمع سالیانه بانک مرکزی:

برخی مشکلات دراختیار دولت نیست

به گزارش شهر بورس، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی روز یکشنبه در شصت و یکمین مجمع سالیانه بانک مرکزی با اشاره به شرایط خاص و پرفراز و نشیب کشور در طول هشت سال گذشته اظهار کرد: براساس آمار و ارقام وقتی در سال ۹۲ دولت یازدهم شروع به‌کار کرد رشد اقتصادی منفی ۷.۷ بود و در

خانواده و زندگی شخصی حسن روحانی

حسن روحانی در سال ۱۳۲۷ در شهرستان سرخه در استان سمنان زاده شد. بنا به گفته حسن روحانی وی از یازده سالگی با کار در دوره تابستان با کشاورزی و قالیبافی مخارج تحصیل خود را تأمین می‌کرد.

والدین

پدر وی، حاج اسدالله فریدون، در بازار سمنان مغازه داشت و نماینده بروجردی بود.[۳۳] او به سبب مبارزات علنی علیه رژیم پهلوی، نخستین‌بار در سال ۱۳۴۱ دستگیر و به زندان افتاد و به دلیل استمرار مبارزات تا پیروزی انقلاب اسلامی بیش از بیست بار دستگیر و زندانی شد. اسدالله فریدون در مهرماه ۱۳۹۰ درگذشت.

مادر روحانی (سکینه پیوندی) نیز در ۲۹ اسفند ۱۳۹۳ درگذشت.

برادران و خواهران

پدر و مادرش پیش از تولد حسن صاحب یک پسر و یک دختر شده‌اند که هر دو در کودکی درگذشتند.

روحانی یک برادر و سه خواهر کوچک‌تر از خود هم دارد. برادرش حسین فریدون در نخستین روزهای پیروزی انقلاب، فرماندار نیشابور و مدتی هم فرماندار کرج بود، سپس سفیر جمهوری اسلامی ایران در مالزی شد و چند سال هم از سفرای ایران در سازمان ملل متحد بود و سپس مشاور وزیر امور خارجه شد. حسین فریدون در دولت یازدهم به عنوان دستیار ویژه رئیس‌جمهور منصوب شد. روحانی سه خواهر به نام‌های طوبی، فاطمه و طاهره دارد که هر سه ازدواج کرده‌اند.

همسر و فرزندان

همسر روحانی، صاحبه عربی، دختر خاله او خانه‌دار است و به فعالیت سیاسی یا اجتماعی چندانی مشغول نیست.

روحانی و همسرش صاحب پنج فرزند (دو پسر و سه دختر) شده‌اند که یکی از پسران وی (محمد فریدون) در سال ۱۳۷۶ به دلیل خودکشی یا قتل نامشخص با هفت تیر پدرش در منزل درگذشته‌است.

یکی از دختران روحانی، پزشک است و به‌همراه همسرش در وین اتریش زندگی می‌کند.

روحانی در همایش بیمهٔ سلامت همگانی در خردادماه ۱۳۹۳، مسئولیت پدرخواندگی دو کودک شیرخوار را بر عهده گرفت.

تغییر نام خانوادگی

روحانی در کتاب خاطراتش که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ شده‌است، علل تغییر نام خانوادگی خود را از فریدون به روحانی چنین شرح می‌دهد

وقتی در سال ۱۳۴۰ وارد قم شدم، دوستان طلبه به نام‌خانوادگی من ایراد می‌گرفتند و می‌گفتند: فردا که آیت‌الله شدید، مردم شما را آیت‌الله فریدون بخوانند؟! اصلاً این نام فامیل مناسب فعالیت آینده شما نیست و باید آن را تغییر دهید.

برخی از دوستان هم نام‌خانوادگی «فریدون» را مناسب می‌دانستند و می‌گفتند: بسیاری از طلبه‌ها ۲ نام خانوادگی دارند، یعنی به نام فامیلی که در شناسنامه آن‌ها ثبت شده‌است، خوانده نمی‌شوند، بلکه از آنان با نامی دیگر یاد می‌شود که به آن نام معروف شده‌اند.

در نهایت تصمیم گرفتم نام فامیل خود را در حوزه تغییر بدهم ولی در شناسنامه تغییری ندهم؛ لذا با دوستان مختلف مشورت کردم تا بتوانم نام فامیل مناسبی انتخاب کنم؛ مثلاً یکی پیشنهاد می‌کرد نام خانوادگی خود را «اسلامی» انتخاب کنم و دیگری «امامی» یا «تشیعی» را مطرح می‌کرد.

هر کس نامی را پیشنهاد می‌کرد تا در نهایت نام «روحانی» را برای خود برگزیدم و به اصرار دوستان سور هم دادم و از آن پس به همین نام معروف شدم. در دفتر مدرسه و دفتر شهریه مراجع نیز نام جدید من ثبت شد ولی برای مدتی عنوان «فریدون» را هم داخل پرانتز ثبت می‌کردند که این هم به‌تدریج برچیده شد و آن نام فامیل فراموش شد و دیگر همه مرا به اسم «حسن روحانی» می‌شناختند.

پس از انقلاب، زمانی که به عنوان نماینده مردم سمنان وارد مجلس شورای اسلامی دوره اول شدم، مناسب دیدم نام‌خانوادگی خودم را در شناسنامه هم تغییر دهم و لذا در سال ۱۳۶۰ تقاضای تغییر نام فامیل کردم و نام‌خانوادگی «روحانی» به‌طور رسمی در شناسنامه من ثبت شد.

تحصیلات

حسن روحانی در دوران طلبگی، دانشجویی و خدمت سربازی

حوزه

وی دوره ابتدایی را در سرخه و فراگیری دروس دینی را از سال ۱۳۴۰، نخست در مدرسهٔ علمیهٔ صادقیه در سمنان آغاز[۴۲]: ۵۵  و سپس در سال ۱۳۴۰ در حوزهٔ علمیهٔ قم ادامه داد.[۴۲]: ۷۶  وی از دروس و مباحث اساتیدی چون سید محمد محقق داماد، مرتضی حائری، سید محمدرضا گلپایگانی، سیدمحمدباقر طباطبایی سلطانی، محمد فاضل لنکرانی، محمد بهشتی و مرتضی مطهری و محمد شاه‌آبادی استفاده کرد.[۳۲][۴۲]: ۸۱
دانشگاه

او هم‌زمان با تحصیلات حوزوی در سال ۱۳۴۸ به دانشگاه تهران راه یافت و در سال ۱۳۵۱ دانش‌نامه لیسانس خود را در مقطع کارشناسی در رشته حقوق قضایی اخذ کرد.[۴۲]: ۳۰۹–۳۱۲ حسن روحانی با ادامه تحصیل در بریتانیا، مدرک کارشناسی ارشد (M.Phil) در رشته حقوق عمومی به تاریخ ۱۹۹۵ میلادی (۱۳۷۳–۱۳۷۴) و دانشنامهٔ دکتری (Ph.D) در رشتهٔ حقوق اساسی را از دانشگاه کلدونین گلاسگو زیر نظر پروفسور سید حسن امین[۴۳] به‌تاریخ ۱۹۹۸ میلادی (۱۳۷۶–۱۳۷۷) دریافت کرد.[۱۸][۴۴][۴۵][۴۶] با این حال وی حدود ۱۸ یا ۲۰ سال (یعنی حدود سال‌های ۱۳۵۷ تا ۱۳۷۷) از جمله حتی پیش از پذیرفته شدن در مقطع دکتری از عنوان جعلی دکتر در مناسب سیاسی و تبلیغات انتخاباتی استفاده می‌کرده‌است.[۴۷][۴۸][۴۹] وی با کسب پروانهٔ وکالت از کانون وکلای دادگستری مرکز در تاریخ ۱ آبان ۱۳۸۶ وکیل پایه‌یک دادگستری شد.[۵۰][۵۱]

حسن روحانی دارای مرتبهٔ علمی استاد پژوهشی مرکز تحقیقات استراتژیک است.[۵۲]
بررسی‌ها دربارهٔ مدرک تحصیلی
مقدمه مصاحبه حسن روحانی با روزنامه جمهوری اسلامی «… در سال ۵۸ از دانشگاه لندن در رشته جامعه‌شناسی حقوقی دکتری گرفت…»

در ۵ و ۸ بهمن ۱۳۹۱، وبگاه ایران الکشن واچ، دربارهٔ مدرک دکترا حسن روحانی گمانه‌زنی‌هایی را مطرح کرده[۵۳][۵۴] که بر اساس استعلام از دانشگاه گلاسگو است؛ در حالی که روحانی با نام خانوادگی قبلی خود «فریدون» در دانشگاه کلدونین گلاسگو تحصیل کرده که دانشگاه دیگری است.

در وبگاه هرالد اسکاتلند (The Herald)، در اخبار آرشیوی، نام حسن روحانی با فامیلی قبلی‌اش (حسن فریدون، Hassan Feridon) در لیست دوره‌ای دانش‌آموختگان دانشگاه کلدونین گلاسگو دیده می‌شود.[۵۵] نام پدر حسن روحانی، اسدالله فریدون و برادرش حسین فریدون است.

بعد از انتخاب روحانی به ریاست جمهوری در سال ۱۳۹۲، دانشگاه کلدونین گلاسگو پیامی مبنی بر تبریک برگزیده‌شدن دانشجوی سابق خود، حسن روحانی، به عنوان رئیس‌جمهور ایران در وب‌سایت خود درج کرد.

پاملا گیلیس، قائم‌مقام دانشگاه کلدونین گلاسکو، در پیامی به حسن روحانی آورده‌است: «مایلم به دانشجویان این دانشگاه انتخاب حسن روحانی را به عنوان رئیس‌جمهور منتخب ایران تبریک بگویم، انتخابی که حقیقتاً دستاورد بزرگی است؛ من امیدوارم دوره تحصیلاتی آقای روحانی در دانشگاه کلدونین گلاسکو بتواند در دوره ریاست‌جمهوری ایشان مفید فایده واقع شود؛ برای ایشان موفقیت‌های پی‌درپی را در مسیر آینده مثبت ایران و مردم آن آرزو دارم.»

در تاریخ ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۲، ایران الکشن واچ در پاسخ به ایمیل مرکز تحقیقات استراتژیک، ضمن اعلام نام صحیح دانشگاه، نماگرفت‌هایی را از وبگاه آن مرکز ارائه داده و مدعی شد که تحقیق و بررسی آن‌ها موجب شده تا بیوگرافی رسمی حسن روحانی در وبگاه آن مرکز تصحیح شود. ایران الکشن واچ، این مطلب را با گذشت ۳۲ روز از دریافت توضیحات و اعتراض آن مرکز منتشر کرد.

در ۲۷ خرداد ۱۳۹۲، وبگاه رسمی دانشگاه کلدونین گلاسگو اعلام کرد که رئیس‌جمهوری آیندهٔ ایران در گذشته با نام «حسن فریدون» در آن دانشگاه تحصیل کرده و مدرک کارشناسی‌ارشد و دکتری خود را به‌ترتیب در سال‌های ۱۹۹۵ و ۱۹۹۹ اخذ کرده‌است.

در ۲۷ تیر ۱۳۹۲، دانشگاه کلدونین گلاسگو رسماً ویدئویی را از لحظهٔ اهدای مدرک دکتری تخصصی به روحانی منتشر کرد.

روزنامهٔ جمهوری اسلامی در زمان مدیرمسئولی سید علی خامنه‌ای در ۱۹ اسفند ۱۳۵۸ و در مقدمهٔ مصاحبه‌ای با حسن روحانی نوشته بود: حسن روحانی در سال ۵۸ از دانشگاه لندن در رشته جامعه‌شناسی حقوقی دکترا گرفت. بعد از این گفتگو نام وی در لیست انتخاباتی ۱۹، ۲۱ و ۲۲ام ۱۳۵۸ اسفند حزب جمهوری اسلامی برای انتخابات مجلس اول، برخلاف یکم تا هجدهم اسفند از «حسن فریدون (روحانی)» به «دکتر حسن فریدون (روحانی)» تغییر یافت. به‌علاوه براساس مدارک ثبت‌شده در معرفی نمایندگان مجلس اول، مندرج در سایت رسمی مجلس شورای اسلامی، روحانی دارای مدرک دکترای حقوق معرفی شده‌بود.

اتهامات سرقت علمی رساله دکتری

در سال ۱۳۹۶، هم‌زمان با انتخابات ریاست جمهوری ایران، این موضوع دوباره توسط رقبا مطرح شد.

علی اکبر کلانتری، دانشیار دانشگاه شیراز و نماینده فارس در مجلس خبرگان رهبری، نیز گفت که بخش‌هایی از رساله دکتری روحانی از کتاب وی کپی‌برداری شده‌است.

وزیر علوم، محمد فرهادی، این موضوع را تکذیب نمود. کلانتری نیز در پاسخ به واکنش وزیر علوم، اظهار تاسف نمود و این اقدام فرهادی را عجولانه خواند. کلانتری مدعی شد که «بر اساس تحقیقات گسترده و بر پایه اظهار نظر کارشناسان» بیش از هفتاد درصد فصل چهارم رساله دکترای روحانی، بدون ارجاع دادن به آن، از روی کتاب وی تحت عنوان «حکم ثانوی در تشریع اسلامی» کپی‌برداری شده‌است.

گروهی از دانشجویان در ایران و آمریکا اقدام به بررسی رساله دکترای روحانی نمودند.

این پویش دانشجویی نتیجه یافته‌های خود را در وبگاه اینترنتی خود قرار دادند. طبق گفته این گروه، براساس نتایج تحلیل تز با استفاده از نرم‌افزار تشخیص سرقت علمی آیثنتیکیت در فصل‌های یک تا چهار این رساله به ترتیب ۳۹٪، ۴۳٪، ۴۰٪ و ۸۲٪ از کارهای دیگران کپی‌برداری شده‌است

در ۱۰ بهمن ۱۳۹۶ مجلس دهم با اکثریت حامی دولت، طرح تحقیق و تفحص از صحت مدرک دکترای روحانی را رد کرد

هفته‌نامه اصول‌گرای ۹ دی طی شش شماره از مهر تا آذر ۹۶ گزارش‌های مستندی را با عنوان «گزارش یک سرقت علمی، بررسی علمی اسناد به دست آمده در موضوع دکتری حسن روحانی» منتشر کرد و صحت و اعتبار رساله دکترای روحانی را به‌طور جدی زیر سؤال برد.

این گزارش‌ها با شکایت معاون حقوقی رئیس‌جمهور که ادعاهای ۹ دی را کذب خواند رو به رو شد. با تشکیل دادگاه بهمن ۱۳۹۷ و دفاعیات مدیر مسئول این نشریه، حمید رسایی دادگاه حکم به تبرئه او داد. پس از اعتراض وکیل رئیس‌جمهور دادگاه تجدیدنظر تشکیل که آن هم حکم به تبرئه رسایی داد.

طبق بررسی‌های جدید ۹ دی که با تیمی از کارشناسان انجام شده روحانی در رساله خود حداقل از ۹ شخصیت علمی سرقت علمی‌کرده‌است. به گفته این نشریه، دانشگاه گلاسکو بعد از دریافت مستندات سرقت علمی، از موضع قبلی خود مبنی بر عدم سرقت علمی در رساله روحانی عقب‌نشینی کرده‌است.

پیش از انقلاب

حسن روحانی در آغاز جوانی، فعالیت سیاسی خود را با پیروی از خمینی آغاز کرد. وی از سال ۱۳۴۴، سفرهای تبلیغی و سخنرانی علیه حکومت وقت را در شهرهای مختلف ایران آغاز نمود و در همان نخستین سفر، توسط مأموران حکومتی بازداشت شد.

وی در طول سال‌های مبارزه بارها دستگیر و ممنوع‌المنبر شد.

روحانی در آبان ۱۳۵۶، در مراسم بزرگداشت مصطفی خمینی در مسجد ارگ تهران، لقب «امام» را برای سید روح‌الله خمینی (رهبر در تبعید نهضت اسلامی) به کار برد.

خروج از کشور

با تحت تعقیب قرار گرفتن توسط ساواک، به‌توصیهٔ محمد بهشتی و مرتضی مطهری از کشور خارج شد و مدتی به سخنرانی و تبلیغ برای دانشجویان خارج از کشور پرداخت و پس از ورود خمینی به پاریس، به او پیوست.

دستگیری و بازداشت توسط پلیس بریتانیا

حسن روحانی پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، هنگامی که در اسکاتلند زندگی و تحصیل می‌کرده، از سوی پلیس به‌ظن فعالیت‌های سیاسی دستگیر شده‌است. پلیس بریتانیا در سال آخر رژیم پهلوی او را دستگیر و به بازداشتگاه منتقل کرده‌است.

پس از انقلاب

با پیروزی انقلاب، حسن روحانی در نخستین اقدام در سال ۱۳۵۸، به سامان‌دهی ارتش آشفته و پادگان‌های از هم پاشیده پرداخت.

وی در ابتدای انقلاب که بحث مناظره با گروه‌های مارکسیستی داغ بود به نقد افکار آن‌ها می‌پرداخت. وی در مناظره با رهبر مجاهدین خلق، آن‌ها را متهم ساخته که می‌خواهند به زور و به تحریف و به تقطیع (انتخاب گزینشی) آیات قرآن، مطالب مارکسیستی را از قرآن درآورند و قرآن را بر آن‌ها منطبق سازند.

برخلاف آن‌ها که مبارزه با امپریالیسم را در دوستی با شوروی می‌دانند ما این را در انقلابمان ثابت کردیم که در برابر شوروی و آمریکا هر دو ایستاده‌ایم.

مجلس شورای اسلامی
در اولین انتخابات مجلس

حسن روحانی در سال ۱۳۵۹ از حوزهٔ انتخابیهٔ سمنان به نمایندگی اولین دورهٔ مجلس شورای اسلامی انتخاب شد و پنج دوره قانون‌گذاری به‌مدت بیست سال (از سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۷۹) در مجلس حضور داشت.

او نایب رئیس اول مجلس (در دوره‌های چهارم و پنجم) و رئیس کمیسیون‌های دفاع (دوره‌های اول و دوم) و سیاست خارجی (دوره‌های چهارم و پنجم) بود.

حسن روحانی یکی از معروف‌ترین نمایندگان مجلس دوم بود که در سال ۱۳۶۴ با نخست‌وزیری میرحسین موسوی مخالفت کردند. ماجرایی جنجالی که باعث شد تا نمایندگان مخالف به گروه ۹۹ نفر معروف شوند.

روحانی کاندیدای انتخابات مجلس ششم در شهر تهران نیز بود و در فهرست «جامعه روحانیت مبارز و پیروان خط امام و رهبری» و چکاد آزاداندیشان (فهرست‌های جناح راست) و کارگزاران سازندگی قرار داشت اما موفق به ورود به مجلس نشد.

مسئولیت‌ها در جنگ

در دوران جنگ ایران و عراق، روحانی مسئولیت‌های متعددی، از جمله عضویت در شورای عالی دفاع (از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۷)، عضویت در شورای عالی پشتیبانی جنگ و رئیس کمیسیون اجرائی آن (از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۷)، معاونت فرماندهی جنگ (از سال ۱۳۶۲ تا ۱۳۶۴)، ریاست ستاد قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء (از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۶) و فرماندهی پدافند هوایی کل کشور (از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۷۰) را بر عهده داشت.

روحانی بین سال‌های ۱۳۶۷ تا ۱۳۶۸ به معاونت جانشین فرماندهی کل قوا منصوب شد.

بعد از پایان جنگ، حسن روحانی به همراه تعدادی از فرماندهان سپاه و ارتش، نشان درجه دو فتح و در مراسم دیگری در سالروز آزادسازی خرمشهر، به همراه جمعی دیگر از فرماندهان و مسؤولان پشتیبانی جنگ، نشان درجه یک نصر را از خامنه‌ای دریافت کرد.[۷۵] عضویت و ریاست شورای سرپرستی سازمان صدا و سیما از سال ۱۳۵۹ تا سال ۱۳۶۲ نیز از دیگر مسئولیت‌های وی در دوران پس از انقلاب بوده‌است.

نقش در مذاکرات جنجالی مک فارلین یا ایران-کنترا

روحانی یکی از ۳ نفری بود که به نمایندگی از هاشمی رفسنجانی، در گفتگوهای پنهانی با مک فارلین معاون رونالد ریگان رئیس‌جمهور نومحافظه‌کار آمریکا شرکت داشت[۷۶] نتیجه عملی این مذاکرات که در دنیا به رسوایی ایران-کنترا مشهور است خریداری سلاح از اسرائیل و انتقال پول آن توسط آمریکا به کنتراها، یک گروه ضدانقلاب حامی آمریکا علیه دولت انقلابی ساندینیستا در نیکاراگوئه بود. همچنین، به گفته منتقدان، زمینه‌سازی پنهان برای تجدید روابط با آمریکا بعد از مرگ سید روح‌الله خمینی بدون اطلاع او بود. این معامله با افشای ماهیت آن به وسیله بیت حسینعلی منتظری باعث جنجالی بزرگ در ایران و آمریکا شد.

ادعای دیدار سری با معاون ضدتروریسم اسرائیل

در ۲۶ ژوئن ۲۰۱۳، وب‌سایت روزنامهٔ اسرائیلی، یدیعوت اخرونوت، طی مقاله‌ای مدعی شد که روحانی و امیرام نیر، معاون ضدتروریسم وقت دولت اسرائیل، در سال ۳۰ اوت ۱۹۸۶ میلادی دیدار محرمانه داشته‌اند.

طبق متن این دیدار که از روی نوار ضبط شدهٔ مکالمات پیاده شده، روحانی در حالی که فکر می‌کرد طرف مقابلش از مقامات آمریکایی است، به نیر پیشنهادهایی برای مقابله با آنچه سیاست‌های «افراطی» آیت الله خمینی می‌خواند ارائه می‌کند.

روحانی ضمن بیان این که فقط هاشمی رفسنجانی از این دیدار محرمانه خبر دارد، از آمریکا می‌خواهد که دیگر نرمش نشان ندهند و با قدرت در برابر خمینی بایستند تا او را وادار به عقب‌نشینی کنند.

او همچنین خواستار کمک سیاسی و نه مالی آمریکا برای «برقراری اسلام واقعی» در ایران می‌شود و می‌گوید چون در ایران در محاصرهٔ پاسداران است نمی‌تواند درخواست کمک مالی کند.[۸۲][۸۳] حسن عباسی در سال ۹۴ این مقاله را ترجمه و منتشر کرد و با شکایت دولت روحانی راهی دادگاه شد اما دادگاه، حکم به تبرئه عباسی داد. عباسی گفت در دادگاه ۴۰۰ صفحه سند فارسی، عبری، عربی و انگلیسی برای اثبات ادعای خود ارائه کرده‌است

مسئولیت‌ها پس از جنگ

پس از جنگ و با آغاز به کار دولت هاشمی رفسنجانی، حسن روحانی گزینه اول وی برای وزارت اطلاعات بود، اما این دو بر سر مسئله بودجه نتوانستند با هم به توافق برسند و علی فلاحیان به عنوان وزیر اطلاعات به مجلس معرفی شد

روحانی پس از بازنگری قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و تشکیل نهاد شورای عالی امنیت ملی، سمت نمایندگی آیت‌الله خامنه‌ای را در این شورا تا سال ۱۳۹۲ که به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد، در اختیار داشتهو به مدت ۱۶ سال (از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۴) در دوره‌های ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی و سید محمد خاتمی دبیر شورای عالی امنیت ملی بوده‌است.[۸۷][۸۸] وی همچنین به مدت ۱۳ سال (از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶ و از ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۴) مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور وقت بوده‌است.

روحانی از سال ۱۳۷۰ به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب[۱۵] و تاکنون در این سمت فعالیت دارد.

وی ریاست کمیسیون سیاسی-امنیتی-دفاعی این مجمع را نیز بر عهده دارد.

روحانی در انتخابات میان‌دوره‌ای سومین دوره مجلس خبرگان رهبری در ۲۹ بهمن ۱۳۷۸، از حوزه انتخابیه استان سمنان به نمایندگی مجلس خبرگان رهبری انتخاب شد. در سال ۱۳۸۵ نیز به عنوان نماینده استان تهران به عضویت دورهٔ چهارم این مجلس انتخاب شد.

سمت‌های وی در مجلس خبرگان، ریاست کمیسیون سیاسی-اجتماعی این مجلس (از ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵ و از ۱۳۹۲ تاکنون) و عضویت هیئت رئیسه و ریاست دفتر دبیرخانه این مجلس در تهران (از ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۷) بوده‌است.

دبیری شورای عالی امنیت ملی

حسن روحانی در ۲۲ آبان ۱۳۶۸ به عنوان نماینده رهبری در شورای عالی امنیت ملی منصوب شد.[۹۱] او از سال ۱۳۶۸ به مدت ۱۶ سال مسئولیت دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی را بر عهده داشت؛

سمتی که در دولت هاشمی به او رسید و در ریاست‌جمهوری سید محمد خاتمی نیز ادامه یافت.[۸۷][۸۸] از جمله رخدادهای دوره تصدی وی، وقایع کوی دانشگاه تهران در سال ۱۳۷۸ بود، که او اعلام کرد تظاهرکنندگانی که به اموال عمومی خسارت زده‌اند باید به عنوان دشمنان حکومت محاکمه شوند -جرمی که می‌تواند مجازات مرگ در پی داشته باشد.

سخنرانی حسن روحانی در راه‌پیمایی ترتیب داده شده در ۲۳ تیر ۱۳۷۸ و پس از حمله به کوی دانشگاه تهران در ۱۸ تیر به دست شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، یکی از مهم‌ترین فرازهای حیات سیاسی اوست.

روحانی در سخنان طولانی خود، حمله به کوی دانشگاه تهران را غیرقانونی و خلاف اصول اخلاقی و دینی دانست و با اشاره به مسئولیت شورای عالی امنیت ملی در ریشه‌یابی این حادثه، قول بررسی و شناسایی و سپردن عوامل آن به دست عدالت را داد.

او در بخشی دیگر از سخنانش گفت: «من در همین‌جا لازم می‌دانم از دانشجویان عزیز بیدار، هوشیار و قهرمان تشکر و قدردانی کنم که با هوشیاری و با دید نافذشان تا متوجه شدند که این عناصر مفسد و معاند در کنار آن‌ها قرار گرفته‌اند، بلافاصله اعلام بیزاری و برائت کردند و خودشان را کنار کشیدند.

این نشان هوشیاری و بیداری دانشجویان انقلابی و مسلمان و قهرمان ما است. افرادی که اتوبوس و اموال عمومی را آتش می‌زنند، آن‌ها که ماشین بیت‌المال را آتش می‌زنند و حتی اتومبیل شخصی افراد را از بین می‌برند…

بی‌تردید این افراد دشمن مردم ایران و ارزش‌های این مرز و بوم هستند، این اوباش حتی به مساجد هم تعرض کردند.

ادامه این وضع برای نظام ما کشور ما و ملت ما قابل تحمل نخواهد بود. دیروز نسبت به این عناصر دستور قاطع داده شد، دیروز غروب دستور قاطع صادر شد تا هر گونه حرکت این عناصر فرصت‌طلب، هر کجا که باشد با شدت و با قاطعیت برخورد شود و سرکوب شوند.

مردم ما شاهد خواهند بود که از امروز نیروی انتظامی، نیروی قهرمان بسیج حاضر در صحنه، با این عناصر فرصت‌طلب و آشوبگر — اگر جرأت ادامه حرکت مذبوحانه داشته باشند — چه خواهند کرد…

آن عاملی که امروز ملت ما را متحد کرده‌است و پیوند ناگسستنی در ملت ما ایجاد کرده‌است، اسلام و [اسلامیت نظام] است و مظهر این اسلامیت، رهبری و مقام ولایت است… مسئله ولایت مظهر اقتدار ملی ما است….»

سرلشکر رحیم‌صفوی بعدها در این باره گفت که در آن زمان پس از پیش‌آمدن یک درگیری لفظی، روحانی به نفع سپاه رأی داده‌است و گفته‌است: «سپاه باید بیاید؛ برای دفع فتنه تهران»

روحانی در سال ۱۳۹۲، در گفتگویی با روزنامهٔ شرق دربارهٔ وقایع ۱۸ تیر اعلام کرد که تلاش آن‌ها این بوده که بین دانشجویان و انتقادات دانشجویی با آشوب‌گران و اقدامات تخریبی تفکیک قائل شوند و هدف جمع‌شدن سریع ناامنی در تهران بوده‌است.

به گفته روحانی «آشوب خیابانی» به صورت امنیتی حل نشد و «کاری که ما در ۱۸ تیر کردیم این بود که وقتی دیدیم مسئله به آشوب خیابانی تبدیل شد و دیگر بحث دانشجو و دانشگاه نیست، از خود مردم خواستیم بیایند و اعلام نظر کنند و ماجرا با حضور مردم در ۲۳ تیر تمام شد.» او اقدامات شورا در این وقایع را درست و خردورزانه دانست.

مذاکرات هسته‌ای

دوران تصدی روحانی در پرونده هسته‌ای از ۱۴ مهر ۱۳۸۲ تا ۲۴ مرداد ۱۳۸۴ (۶۷۸ روز) بود.

این دوران پس از طرح موضوع هسته‌ای ایران در سطح بین‌المللی و صدور قطعنامه شدیداللحن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آغاز گردید. شورای حکام آژانس، نخست در خرداد ۱۳۸۲ طی یک بیانیه و سپس در شهریور همان سال طی قطعنامه‌ای به پرونده هسته‌ای ایران پرداخته و تلاش کرد تا تعهدات سختی را بر دوش ایران قرار دهد.

در این هنگام که مقارن با پیروزی آمریکا در عراق و تشدید فضای جنگ در منطقه بود، جامعه جهانی دچار بحران و تنش بی‌سابقه‌ای بود و نسبت به روند پیشرفت‌های هسته‌ای ایران نیز حساسیت خاصی به وجود آمده بود.

با افزایش تنش‌ها و با توجه به ناسازگاری‌های موجود میان وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی، با پیشنهاد کمال خرازی وزیر امور خارجه و موافقت رئیس‌جمهور و همچنین سایر اعضای جلسه سران نظام، تصمیم گرفته می‌شود تا با تشکیل یک هسته قوی کارآمد سیاسی-فنی-حقوقی، مسئولیت مذاکرات بر عهده حسن روحانی گذاشته شود تا با اختیارات ویژه، برنامه جامعی برای ادامه کار تهیه کند و هماهنگی لازم بین ارگان‌های ذی‌ربط را برقرار نماید.

بدین ترتیب با حکم سید محمد خاتمی و تأیید سید علی خامنه‌ای، حسن روحانی در تاریخ ۱۳۸۲/۷/۱۴ مسئول پرونده هسته‌ای می‌شود[۱۶]: ۱۳۸–۱۴۰  و از آن تاریخ، این پرونده به‌طور کامل به دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی محول می‌گردد. متعاقباً مذاکرات ایران با سه کشور اروپایی از تهران (سعدآباد) شروع و در ماه‌های بعد در بروکسل، ژنو و پاریس ادامه می‌یابد.

روحانی و تیم او که متشکل از دیپلمات‌هایی بودند که ولایتی و خرازی آنان را به عنوان بهترین‌های وزارت امور خارجه معرفی کرده بودند، به دلیل شرایط سیاسی-امنیتی و تبلیغاتی که علیه ایران بود، تاکتیک خود را بر گفتگو و اعتمادسازی استوار کردند.

بدین صورت که در گام اول از گسترده‌شدن اتهامات و مجموعه مسائلی که علیه ایران مطرح می‌شد، ممانعت کردند تا از ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل جلوگیری شود. از این رو در مسیر اعتمادسازی، در چند مقطع، برخی فعالیت‌های هسته‌ای ایران به صورت داوطلبانه تعلیق شد.

اگرچه هم‌زمان با اعتمادسازی، تثبیت حقوق ایران، کاستن فشارهای بین‌المللی، ایجاد شکاف در غربی‌ها و دور شدن از ارجاع پرونده به شورای امنیت، ایران توانست چرخه سوخت خود را تکمیل کرده و پیشرفت‌های قابل توجهی بکند ولی بعداً به تصمیمات دوران مسئولیت روحانی انتقادات فراوانی مطرح شد.

بعد از روی کار آمدن دولت احمدی‌نژاد، حسن روحانی در تاریخ ۱۳۸۴/۵/۲۴ از سمت دبیری شورای عالی امنیت ملی، بعد از ۱۶ سال کناره‌گیری کرد و علی لاریجانی به عنوان دبیر جدید منصوب شد و مسئولیت پرونده هسته‌ای را بر عهده گرفت. او نیز با سیاست‌های دولت جدید کنار نیامد و در تاریخ ۱۳۸۶/۷/۲۸ استعفاء داد و سعید جلیلی جایگزین وی شد

با انتخاب حسن روحانی به عنوان هفتمین رئیس‌جمهوری ایران، این بار مسئولیت مذاکرات هسته‌ای بر دوش محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجهٔ دولت یازدهم و از اعضاء تیم سابق مذاکره‌کنندهٔ حسن روحانی قرار گرفت.

کتاب امنیت ملی و دیپلماسی هسته‌ای که شرح عملکرد و نیز خاطرات دوران تصدی حسن روحانی به عنوان مسئول پرونده هسته‌ای ایران و در مقام دبیری شورای عالی امنیت ملی است، چگونگی تصمیم‌گیری در ساختار سیاسی ایران، نقش نهادهای عالی‌رتبه در پرونده هسته‌ای و تمام مراحل مذاکرات با اروپایی‌ها را با ذکر مستندات روایت می‌کند.

این خاطرات، جزئیات خواندنی و مهمی را شامل می‌شود که قضاوت دربارهٔ عملکرد این گروه و تصمیم‌هایی که مقامات و رهبران بلندپایه ایران طی آن گرفته‌اند را ممکن می‌سازد

انتشار این کتاب در دورانی که روحانی و تیم وی به «وادادگی در برابر کشورهای غربی» متهم می‌شوند و درحالیکه شاهد تشدید دامنه تحریم‌ها و مشکلات سیاسی-اقتصادی ناشی از رویکرد اتمی و تصمیمات جانشینان او هستیم، نوعی پاسخ به تاریخ و حضور در برابر هیئت منصفه افکار عمومی است.

کتاب امنیت ملی و دیپلماسی هسته‌ای، در دوازده فصل و هفت پیوست در ۱۲۰۹ صفحه نگارش شده و نخستین کتاب فراگیر در موضوع انرژی هسته‌ای ایران است که تاکنون به چاپ رسیده و در دسته کتاب‌های تاریخ شفاهی ایران قرار می‌گیرد.

رویکرد مردمی به این کتاب انگیزه‌ای برای چاپ چندباره آن در هنگامه کوتاهی شده و در زمستان ۱۳۹۱ برای بار پنجم چاپ گردید

گزیده‌ای از این کتاب نیز تحت عنوان «روایت تدبیر و امید» همراه با تصاویری از مذاکرات در ۵۵۲ صفحه، در اسفند ۱۳۹۱ منتشر شده‌است.

شیخ دیپلمات

گرچه حسن روحانی به عنوان رئیس شورای سرپرستی سازمان صدا و سیما، رئیس کمیسیون‌های دفاع و سیاست خارجی مجلس و پس از آن با مقام نایب رئیسی مجلس و دبیری شورای عالی امنیت ملی، در نقش یک دیپلمات، ظاهر شده و دیدارها و گفتگوهای پرشماری را با سران کشورهای بیگانه تجربه کرده بود ولی ریاست و حضور او در نشست‌های هسته‌ای بود که انگیزه‌ای گردید تا به وی عنوان «شیخ دیپلمات» را دادند.

این عنوان برای نخستین بار در آبان ۱۳۸۲ در تیتر صفحه اول روزنامه نوپای شرق نقش بست[۱۱۳][۱۱۴] و بعد از آن بارها در رسانه‌های داخلی و خارجی فارسی‌زبان تکرار شد و به نظر برای همیشه برای او ماندگار شد. روحانی تنها آخوند عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران تا به امروز بوده‌است.

 

انتخابات ریاست جمهوری

حسن روحانی، در روز ۲۲ فروردین ۹۲، با شعار «دولت تدبیر و امید» در میان هوادارانش رسماً اعلام کاندیداتوری کرد.

در این همایش که با حضور جمعی از حامیان و مسؤولین برگزار شد، یاسر و فاطمه، فرزندان هاشمی رفسنجانی نیز حضور داشتند.

روحانی که پیشتر اعلام کرده بود مستقل می‌آید،[۱۱۶] در همایش اعلام کاندیداتوری خود گفت: رئیس‌جمهوری باید مسئولیت را به عهده بگیرد که ملی باشد نه حزبی

وی تدوین «منشور حقوق شهروندی» را از جمله اولویت‌های خود در صورت انتخاب برای ریاست جمهوری عنوان کرد و گفت: دولت من، دولت تدبیر و امید است و گفتمان آن، «نجات اقتصاد، احیای اخلاق و تعامل با جهان» است.

در ۳۱ اردیبهشت ۹۲، حسن روحانی به همراه ۷ نامزد دیگر برای انتخابات ریاست جمهوری تأیید صلاحیت شدند.

در ۷ خرداد ۹۲، پس از آنکه حسن روحانی در برنامه زنده تلویزیونی، کلیدی را به عنوان «کلید تدبیر» به مردم نشان داد، ستاد انتخاباتی وی اعلام کرد که «کلید» نماد ستاد انتخاباتی اوست

« بعد از پایان انتخابات ریاست جمهوری که الحق مردم در این راه سنگ تمام گذاشتند و شکوهی آفریدند و صحنه‌ای را خلق کردند که حتی دشمنان را به حیرت وادار کرد، هیچ‌کس نتوانست در این انتخابات زیبا و با شکوه در داخل و خارج تردید کند. »

حسن روحانی، سخنرانی در مجلس تیر ۱۳۹۲

حسن روحانی در عصر یازدهم خرداد ۱۳۹۲ در حسینیه جماران، در میان خیل هوادارانش که شعار «درود بر خاتمی، سلام بر روحانی»، «درود بر هاشمی، سلام بر روحانی»، «صلی علی محمد بوی بهشتی آمد»، «سران در حصر ما آزاد باید گردند»، «موسوی و کروبی آزاد باید گردند»، «درود بر موسوی، سلام بر روحانی» و «درود بر موسوی، سلام بر کروبی» سر می‌دادند و پلاکاردهایی با تصویر سید محمد خاتمی، هاشمی رفسنجانی، حسن روحانی، میرحسین موسوی و مهدی کروبی در دست داشتند، حضور یافت.

در جریان سخنرانی، روحانی ضمن اشاره به غنی‌سازی اورانیوم و بهره‌برداری اولین سانتریفیوژ در دوران اصلاحات و بازدید وی و میرحسین موسوی از فعالیت‌های هسته‌ای انجام شده، در سخنانی اظهار داشت که افتخار مربوط به فناوری هسته‌ای از آن دولت اصلاحات و دولت سازندگی است و عده‌ای تازه به دوران رسیده بر سفره آماده نشسته‌اند.

روحانی در پایان اعلام کرد که «یک کلمه به صورت مبهم بگویم: امسال یعنی سال ۹۲، سال ۸۸ نخواهد شد، شما را از صندوق رأی دور نکنند.»

پس از سخنرانی و به دنبال برخی شعارها در حمایت از سید محمد خاتمی و علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی، سه تن از اعضای ستاد روحانی از جمله سعید الله بداشتی، رئیس ستاد جوانان و دانشجویان حامی حسن روحانی دستگیر شدند.

کمی بعد ستاد حسن روحانی و محمدرضا عارف در بیانیه‌هایی جداگانه این عمل نیروی انتظامی را محکوم کرده و خواهان آزادی جوانان دستگیر شده، گشتند.

در اولین مستند تبلیغاتی حسن روحانی، سید محمد خاتمی پس از چهار سال در رسانه ملی دیده شد.

در این مستند که بخش‌هایی از آن به حضور هاشمی رفسنجانی، سید محمد خاتمی و محمدی گلپایگانی در میتینگ تبلیغاتی حسن روحانی اختصاص داشت، خاتمی و هاشمی رفسنجانی به حمایت از عملکرد وی در شورای عالی امنیت ملی و در رابطه با مذاکرات هسته‌ای پرداختند.

سفر انتخاباتی به اصفهان در تاریخ ۱۴ خرداد ۱۳۹۲

در سومین مناظره انتخاباتی ۱۳۹۲، محمدباقر قالیباف، اظهار داشت که روحانی زمانی که شورای عالی امنیت ملی بوده‌است، به دانشجویان برای برگزاری یادبود کوی دانشگاه مجوز نداده‌است.

اما روحانی در جواب گفت: «شما می‌گفتید اجازه دهید دانشجویان بیایند، به شکل گازانبری برای آن‌ها برنامه دارید و کار را تمام می‌کنید، اما من گفتم راه این نیست، اگر می‌خواهید این‌ها را به خیابان بیاورید و بعد گازانبری این‌ها را محاصره کنید و برایشان پرونده درست کنید این کار را نکنید. اگر می‌خواهید مجوز بدهید باید آزاد بگذارید، نقطه آغاز و مقصد مشخص باشد و تظاهرات بکنند.»، قالیباف نیز در پاسخ او گفت که این حرف گازانبری که روحانی می‌گوید درست نیست و ادامه داد

«من در مقابل لباس‌شخصی‌ها ایستادم و گفتم کسی خلاف قانون نکند و هزینه‌اش را دادم. حرفم این بود که آن زمان می‌گفتم به دفتر تحکیم اجازه بدهیم طبق قانون احزاب تجمع کنند»

مهدی امینی زاده، عضو سابق شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت، همان شب طی مصاحبه‌ای، اظهارات محمدباقر قالیباف دربارهٔ حوادث کوی دانشگاه را تکذیب کرد.

در روز ۱۸ خرداد ۱۳۹۲ میتینگ انتخاباتی حسن روحانی با حضور هزاران نفر در داخل و اطراف ورزشگاه شهید شیرودی با مجری‌گری رضا رشیدپور برگزار شد. ستاد وی به پوشش ناکافی این رخداد در صدا و سیما اعتراض کرد.

حسن روحانی پس از اعلام پیروزی وی در انتخابات، در پیام پیروزی و در اولین اظهارات رسمی خود ضمن تشکر از مردم و رهبر انقلاب، صراحتاً از حمایت‌های علی اکبر هاشمی رفسنجانی و سید محمد خاتمی تشکر کرد و گفت:

«بی‌شک نقش امیدآفرین آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمد خاتمی که از چهره‌های درخشان نظام در این خیزش خروش بودند شایسته قدرشناسی است.»

حسن روحانی در تاریخ ۲۵ فروردین ۱۳۹۶ نامزد دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران شد[۱۴۲] و در تاریخ ۳۱ فروردین ۱۳۹۶ صلاحیت وی رسماً از طرف شواری نگهبان احراز گردید.[۱۴۳]

این بار رقبای اصلی روحانی را سید ابراهیم رییسی و محمدباقر قالیباف تشکیل می‌دادند. از طرفی اسحاق جهانگیری، معاون اول روحانی نیز به عنوان کاندیدای پوششی وی و برای بیان اقدامات دولت وارد عرصه رقابت‌ها شد.

پس از انجام مناظرات انتخاباتی که با درگیری لفظی شدید میان روحانی و جهانگیری با قالیباف همراه بود، و به دنبال درخواست ائتلاف اصولگرایان، قالیباف از صحنه رقابت‌ها انصراف داد و رییسی به رقیب اصلی روحانی تبدیل شد.

با نزدیک شدن به روز ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶، سید محمد خاتمی، رئیس‌جمهور اسبق ایران، علی اکبر ناطق نوری، رئیس مجلس اسبق ایران و سید حسن خمینی، نوه آیت‌الله خمینی مجدداً از حسن روحانی اعلام حمایت نمودند و حتی میرحسین موسوی و مهدی کروبی رهبران جنبش سبز از حصر پیام دادند که به روحانی رأی خواهند داد.

نهایتاً با برگزاری انتخابات و شمارش آراء حسن روحانی با کسب ۲۳٬۵۴۹٬۶۱۶ (۵۷٪ کل آرا) برای یک دوره چهار ساله دیگر رئیس‌جمهوری اسلامی ایران باقی ماند

پراپ تریدینگ

کمان