سیستم نظارتی جدید در بورس زامبیا

به گزارش شهر بورس، کمیسیون بورس و اوراق بهادار زامبیا در طرحی جدید جهت نظارت هرچه بهتر، بازار سرمایه این کشور را به سیستم نظارت مبتنی بر ریسک (Risk Based Supervision “RBS”) مجهز کرده است.

بر اساس گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه، با تصویب این خط‌ مشی نظارت بر بازارهای سرمایه زامبیا از رویکرد مبتنی بر انطباق (compliance-based) به رویکرد مبتنی بر ریسک (risk-based) تغییر پیدا کرد. نظارت مبتنی بر ریسک (RBS) به‌تدریج در حال تبدیل شدن به رویکرد غالب برای نظارت بر مؤسسات مالی در سراسر جهان است؛ یک سیستم جامع و ساختار رسمی که ریسک‌های درون سیستم مالی را ارزیابی می‌کند و اولویت را به حل آن ریسک‌ها می‌دهد.

زامبیا برای اجرای برنامه‌های توسعه ملی خود با تقاضای سرمایه بالایی مواجه است و باید با کشورهای دیگر با تقاضاهای مشابه رقابت کند. برای دسترسی به این سرمایه، این کشور بایستی به موقعیتی جذاب به‌عنوان مقصد ترجیحی سرمایه‌گذاری تبدیل شود. از سوی دیگر، نگرانی اولیه تأمین‌کنندگان سرمایه بین‌المللی ایمنی و بازگشت وجوه آن‌هاست. یک نقطه عطف کلیدی برای تبدیل شدن زامبیا به مقصد ترجیحی سرمایه‌گذاران اجرای یک چارچوب نظارتی قوی بر بازار سرمایه این کشور است تا بتواند به‌خوبی ریسک‌های تهدیدکننده سرمایه‌گذاران را مهار کند.

کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) به‌عنوان رأس تنظیم‌کننده بازارهای سرمایه در زامبیا توسط قانون عهده‌دار نظارت بر این بازارها خواهد بود. این کمیسیون به‌عنوان بخشی از وظایف اصلی خود موظف است استانداردهای بالایی جهت حمایت از سرمایه‌گذاران وضع کرده، شرایط بازارهای سرمایه را با هدف تضمین رشد منظم و یکپارچگی ارتقاء داده و در جهت توسعه این بازارها گام بردارد.

با شروع سال 2022 این کمیسیون با در نظر گرفتن مزایا و نتایجی که پیش‌بینی می‌شد از طریق اعمال «نظارت مبتنی بر ریسک» در بازارهای سرمایه زامبیا حاصل شود، درنهایت تصمیم به اتخاذ این سیاست گرفت. برای این منظور، هیئت‌مدیره کمیسیون بورس و اوراق بهادار، سیاست نظارت مبتنی بر ریسک را تصویب کرد که رویکرد جدید آن را برای نظارت بر بازارهای سرمایه در زامبیا تشریح می‌کرد.

بیشتر بخوانید: چگونه با سهام عدالت وام بگیریم؟

چرا نظارت مبتنی بر ریسک (RBS) برای زامبیا اهمیت دارد؟

نقش مهمی که بازارهای سرمایه به‌عنوان یک زیر بخش مالی در جهت توسعه یک کشور ایفا می‌کنند را نمی‌توان نادیده گرفت. دولت زامبیا نیز در کنار سه تنظیم‌کننده اصلی بخش مالی این کشور یعنی بانک زامبیا (BoZ)، سازمان بازنشستگی و بیمه (PIA)؛ و کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) متوجه اهمیت توسعه بخش مالی برای رشد اقتصادی پایدار خود شد و ازآنجایی‌که لزوم رسیدن به رشد اقتصادی پایدار، ثبات در سیستم مالی یک کشور است؛ بنابراین، باید اطمینان حاصل می‌کرد که سیستم مالی دارد که قادر است به‌صورت کارآمد منابع را تخصیص داده و همچنین ریسک‌های مالی را به‌خوبی مدیریت و ارزیابی کند.

زامبیا با راه‌اندازی چارچوب RBS برای بازارهای سرمایه خود، توانست شاهد گام‌های قابل‌توجهی در جهت انجام وظایف نظارتی کمیسیون برای ایجاد و ارتقای شرایط توسعه بازارهای سرمایه باشد. درواقع نظارت مبتنی بر ریسک ازاین‌جهت دارای برتری نظارتی است که از طریق ارزیابی سطح ریسک در عملیات تجاری واحدها سطح آن را تا میزان قابل‌قبول کاهش می‌دهد. با رویکردی که RBS دارد، تمام نهادها در جهت انطباق با قوانین و همچنین نحوه مدیریت ریسک مورد نظارت قرار می‌گیرند و درصورتی‌که عدم انطباقی دیده شود به‌سرعت از طریق ارزیابی آن طبق قوانین و مقررات مربوطه اقدام می‌شود.

مزایایی که انتظار می‌رود خط‌مشی «نظارت مبتنی بر ریسک» برای کشور زامبیا به دنبال داشته باشد:

– ایجاد پلی شفاف بین تأمین‌کنندگان سرمایه (داخلی و خارجی) و استفاده‌کنندگان سرمایه؛

– ایجاد فرصت‌های شغلی جدید که به کاهش فقر کمک می‌کند؛

– ترویج پس‌انداز و سرمایه‌گذاری؛

– تسهیل تخصیص کارآمد منابع مالی؛

– تأمین مالی جهت توسعه بخش‌های اولویت‌دار

درنهایت می‌توان خوش‌بین بود که اجرای خط‌مشی «نظارت مبتنی بر ریسک» به تقویت چارچوب نظارتی در بازار سرمایه زامبیا و عملکرد مناسب آن کمک خواهد کرد. علاوه بر این، اجرای درست این سیاست اعتماد و اطمینان را در بازارهای سرمایه این کشور افزایش داده و به‌نوبه‌ خود مشارکت بیشتر بازیگران داخلی و بین‌المللی را تشویق خواهد کرد.