بازار سرمایه قربانی بی‌توجهی به زیرساخت‌ها/ پای هک در میان است؟

به گزارش شهر بورس، برای دومین روز متوالی، سامانه‌های معاملاتی فرابورس ایران با اختلال فنی مواجه شده و عملاً هیچ گونه معامله‌ای در این بازار انجام نمی‌شود. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که پیش از این نیز، سامانه‌های بورس و فرابورس بارها با مشکلاتی از این دست مواجه شده بودند و به نظر می‌رسد این معضل به یک چالش جدی برای بازار سرمایه تبدیل شده است.

پیام ناامیدکننده‌ای که امروز برای دومین بار به معامله‌گران فرابورس ارسال شد، مشابه دیروز بود: «کاربران گرامی پیرو اطلاع رسانی شرکت مدیریت فناوری بورس تهران و عملیات بازار فرابورس ایران، به علت بروز اشکال فنی در زیرساخت فنی سامانه معاملات، سفارش گیری بازارهای فرابورس ایران در ساعت 8:25 و 8:45 آغاز نخواهد شد. ساعت شروع سفارش گیری و انجام معاملات بازارهای فرابورس متعاقباً اطلاع رسانی خواهد شد.»

این در حالی است که فعالان بازار سرمایه از این وضعیت به شدت گلایه‌مند هستند. تکرار این اتفاقات به اعتماد سرمایه‌گذاران لطمه جبران‌ناپذیری وارد می‌کند و می‌تواند به خروج نقدینگی از بازار سرمایه منجر شود.

کارشناسان معتقدند که بروز این مشکلات، نشان‌دهنده ضعف زیرساخت‌های فنی بازار سرمایه است. آنها می‌گویند که باید برای حل این مشکل، چاره‌اندیشی اساسی صورت گیرد و زیرساخت‌های فنی بازار سرمایه به طور کامل ارتقا پیدا کند.

پای هک در میان است؟

هنوز علت دقیق اختلالات فنی سامانه‌های فرابورس مشخص نشده است، اما برخی شایعات، احتمال هک شدن سامانه‌ها را مطرح می‌کنند. تاکنون هیچ مقام رسمی، احتمال هک شدن سامانه‌ها را تأیید نکرده است، اما بررسی دقیق این موضوع ضروری به نظر می‌رسد.

در حال حاضر، معلوم نیست که اختلال فنی سامانه‌های فرابورس چه زمانی رفع خواهد شد. در روزهایی که بازار سرمایه بیش از هر چیزی به آرامش و اعتماد نیاز دارد، تکرار این دست اتفاقات ضربات جبران ناپذیری بر پیکره بورس وارد خواهد کرد. طی هفته‌های گذشته، مسابقه «کشف باگ جایزه‌دار» توسط سازمان بورس برگزار شد و سازمان از علاقه‌مندان در این زمینه برای کشف باگ‌های سیستم دعوت کرد. در صورتی که حالا پس از آن اتفاقات، باگ امنیتی در سامانه‌ها وجود داشته باشد، باید به مدیران سازمان بورس خداقوت اساسی گفت!

مدیرعامل شرکت فناوری بورس تهران از تلاش این شرکت برای جلوگیری از «تکرار این گونه موارد» خبر داده اما انتظار می‌رود در صورتی که قصوری از طرف فرد یا شرکتی وجود داشته باشد، با آن برخورد شود.

یکی از مزیت‌های رقابتی بازار سرمایه، نقدشوندگی آن است، مزیتی که حالا به لطف شاهکار سامانه‌های شرکت مدیریت فناوری عملاً از بین رفته است. در آخرین روزهای سال که افراد حقیقی و حقوقی قطعاً به نقدینگی نیاز دارند، حتی یک معامله نیز در فرابورس انجام نمی‌گیرد.

در پایان، این سوالات مطرح می‌شود که سهامداران منتظر پاسخ آنها هستند؛ «تا چه زمانی باید شاهد تکرار این اتفاقات باشیم؟»، «آیا مسئولان بازار سرمایه، برای حل این مشکل چاره‌ای اساسی خواهند اندیشید؟» و البته اینکه «چه کسی باید پاسخگوی ضرر و زیان معامله‌گران در این دو روز باشد؟»

به نظر می‌رسد، بازار سرمایه ایران به یک تحول اساسی در زمینه زیرساخت‌های فنی نیاز دارد. اعتماد لرزان و نقدینگی در خطر، زنگ خطری برای آینده این بازار است.