سامانه کدال چیست؟

به گزارش پایگاه خبری شهر بورس، بورس مدعی شفافیت مالی است و شاید این بزرگ‌ترین دلیل سرمایه‌گذاران برای اعتماد به آن باشد. همه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس موظف هستند که اطلاعات و گزارش‌های مالی خود را در دسترس سهامداران و سرمایه‌گذاران خود قرار دهند. به همین دلیل سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران یا سامانه کدال راه‌اندازی شد تا شرکت‌های بورسی اطلاعات و گزارش‌های مالی خود را در آن منتشر کنند. اما چه گزارش‌هایی در این سامانه منتشر می‌شود، چطور می‌توان به آن دسترسی پیدا کرد و اصلا بررسی آن‌ها چه فایده‌ای دارد؟

سامانه کدال چیست؟

کدال کوتاه شده عبارت Comprehensive Database Of All Listed Companies یا همان سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران، مرجع کاملی از اطلاعات شرکت­‌های پذیرفته شده در بورس است که نشانی آدرس آن www.codal.ir است.

مزایای سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران

برای آنکه سرمایه‌گذاران و معامله­‌گران بتوانند به صورت یکجا و یک­پارچه به اطلاعات مالی شرکت­‌های پذیرفته شده در بورس دسترسی داشته باشند، سامانه جامع ناشران راه‌­اندازی شد.

به واسطه این سایت، سرمایه­‌گذاران برای آگاهی از اطلاعات مالی شرکت‌­ها نیازی به رجوع به سایت­‌های مختلف نخواهند داشت و سهولت کار سرمایه­‌گذاران را به دنبال داشته‌ است.

ناشر بورسی کیست؟

همه شرکت‌­های پذیرفته شده در بورس ناشر بورسی مجسوب می‌شوند. دلیل این نام‌گذاری این است که شرکت ها با ورود به بازار سرمایه، برگه‌های سهام خود را منتشر می‌کنند و ناشر لقب می‌گیرند.

شرکت‌هایی که در بورس پذیرفته می‌شون،د برای ادامه فعالیت در این بازار، باید گزارش‌­های مصوب سازمان بورس را منتشر کنند. این قانون برای تمام شرکت­‌ها الزامی است.

گزارش‌­های کدال چه کاربردی برای سرمایه‌گذاران دارند؟

کسب سود در بازاز سهام به دو طریق امکان­‌پذیر است؛ یکی از طریق افزایش قیمت خود سهم و روش دوم از طریق تقسیم سود نقدی در مجامع عمومی عادی. در بیش از ۹۰ درصد مواقع، سامانه کدال اطلاعات یا اخبار مرتبط به یک شرکت که منجر به افزایش قیمت سهام آن می‌شود را منتشر می‌کند و فعالان بازار می‌توانند از این طریق از تحولات شرکت و ارزش سهام آن مطلع شوند.

شرکت­‌های پذیرفته شده در بورس موظف هستند طبق قانون، تا ۱۰ روز قبل از برگزاری مجمع عمومی عادی اطلاعیه مربوط به برگزاری مجمع را در سامانه کدال منتشر نمایند تا سرمایه‌گذاران بتوانند برای شرکت یا عدم شرکت در مجمع سهم تصمیم‌گیری کنند.

شرکت­‌های سودآور ملزم هستند تا ۱۰ درصد از سود خود را بین سهامدارانشان تقسیم نمایند. جهت آگاهی سرمایه­‌گذاران از تمامی جزئیات تصمیمات اتخاذ شده در مجمع، زمان پرداخت سود نقدی نیز به هنگام انتشار آگهی باید در سامانه درج شود.

تقسیم سود در مجمع انجام می‌گیرد. طبق قانون، حداکثر بعد از ۴ ماه از پایان سال مالی هر شرکت، مجمع عمومی عادی آن باید برگزار شود.

دسترسی به گزارش شرکت‌ها در سایت کدال چگونه است؟

اطلاعاتی که روی سایت کدال قرار می­‌گیرند، در بازه‌­های مختلف منتشر می‌­شوند و دو راه برای دسترسی به گزارش ها در این سایت وجود دارد.

یکی از این روش‌­ها، استفاده از سایت tsetmc.com است که می­‌توان با توجه به اطلاعاتی که روی این سایت قرار می­‌گیرد، از اطلاعیه­‌های کدال مطلع شد.

از قسمت اطلاعیه‌­ها در سایت tsetmc می‌­توانید اطلاعات منتشر شده توسط ناشران در کدال را مشاهده نمایید.

اطلاعات و صورت‌های مالی نمادih در دو قالب مختلف pdf و excel با توجه به تاریخ و زمان انتشار، روی سایت قرار می­‌گیرند که با انتخاب هر یک می­‌توانید اطلاعات آن گزارش را مشاهده کنید. برای اطلاع از زمان ارسال اطلاعیه­‌ها، تاریخ ارسال آن نیز در صفحه درج شده است.

در روش دوم می‌توانید در گوگل سایت کدال را جستجو کنید. اطلاعات کلیه شرکت­‌ها با توجه به تاریخ منتشر شدن­شان روی این سایت نمایش داده می­‌شود.

در بخش جست­جوی اطلاعیه‌­های این سایت می­‌توانید در بخش جست­جوی نماد، نماد شرکت را جست­جو کنید تا اطلاعات مربوط به سهم شرکت مورد نظر را به دست آورید.

به عنوان مثال، اگر اطلاعات شرکت نیرومحرکه را بخواهید، می­‌توانید با جستجوی نماد آن که «خمحرکه» است، اطلاعات و گزارش‌های شرکت را به دست آورید.

سایر اطلاعیه­‌های شرکت مانند آگهی دعوت به مجامع یا صورت­‌های مالی نیز از جمله گزارش­‌هایی هستند که با انتخاب نماد سهم و جست­جوی نوع گزارش در کدال به طور کامل و بر اساس زمان انتشار، از قدیم به جدید برای شما نمایش داده می­‌شود.

چه گزارش­‌هایی در سامانه کدال درج می‌­شوند؟

در سامانه کدال گزارش­‌های متنوعی قرار می‌­گیرند که هرکدام کاربرد خاصی دارند ولی در این مقاله به بررسی و توضیح چند مورد از آن‌­ها می‌پردازیم.

در واقع شرکت­‌های بورسی جهت شفاف‌سازی فعالیت خود و آگاهی سهامداران از اطلاعات مالی شرکت‌­ها، گزارش­‌های خود را روی سایت کدال قرار می­‌دهند.

۱- صورت‌های مالی میان‌دوره و پایان دوره

سازمان بورس و اوراق بهادار شرکت‌­های پذیرفته شده در بورس را ملزم به ارائه گزارش صورت‌های مالی کرده است. این گزارش جزئیات عملکرد مالی شرکت را مورد بررسی قرار می‌دهد.

صورت­‌های مالی هر سه ماه یک ­بار باید بر روی سامانه کدال قرار گیرند تا عموم مردم بتوانند از آن­‌ها استفاده کنند. این گزارش‌ها تحت عنوان صورت مالی میان­‌دوره­‌ سه ماهه، شش ماهه و ۹ ماهه هستند. صورت مالی ۱۲ ماهه نیز گزارش سال مالی شرکت است.

۲- گزارش‌های ماهیانه

به جهت شفافیت اطلاعاتی شرکت­‌های بورسی، از سال ۱۳۹۵ سازمان بورس تمام شرکت‌­ها را ملزم به ارائه گزارش ماهانه کرد. گزارش یک ماهه، اطلاعات فروش شرکت را در اختیار سرمایه ­گذاران قرار می‌­دهد. در این گزارش که عملکرد یک ماهه شرکت مورد بررسی قرار می­‌گیرد، حجم و نرخ فروش و همچنین کل مبلغ فروش به ریال ارائه می‌­شود.

۳- گزارش فعالیت هیئت مدیره

شرکت‌­ها به هنگام برگزاری مجمع عمومی عادی باید گزارش صورت مالی سالانه (۱۲ ماهه) خود را روی سامانه قرار دهند تا سهامداران بتوانند اطلاعات حیاتی و مورد نیاز را از این گزارش به دست آورند.

در گزارش هیئت مدیره، اعضای هیئت مدیره جایگاه فعلی و آتی شرکت را با توجه به اتفاقات سال گذشته و وضعیت آتی شرکت، پس از انتشار گزارش سالانه منتشر می‌کنند.

۴- گزارش اطلاعات بااهمیت گروه الف

تا پیش از بهمن ماه سال ۱۳۹۶ در صورتی که EPS شرکت بیش از ۲۰ درصد تغییر می­‌کرد و اتفاق مهمی رخ می‌داد که بر سود هر سهم تاثیر گذار بود، شرکت­‌های بورسی موظف بودند در گزارشی تحت عنوان پیش‌بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به ۱۳xx/xx/xx اطلاعات مرتبط را منتشر کنند.

از بهمن ماه سال ۱۳۹۶ به بعد، ارائه و انتشار گزارش پیش‌بینی سود حذف شد و هر عاملی که منجر به تغییر سود هر سهم می‌­شد، در گزارشی تحت عنوان افشای اطلاعات بااهمیت گروه الف بر روی سایت کدال قرار می­‌گیرد.

۵- گزارش اطلاعات بااهمیت گروه ب

اطلاعاتی هم هستند که سهامداران باید از آن­‌ها اطلاع داشته باشند و بر سود سهام تاثیرگذار هستند اما به طور مستقیم بر تغییر سود هر سهم تاثیر ندارند (مانند برنده شدن شرکت تولیدی در مناقصه‌ه­ا). به همین خاطر تحت عنوان افشای اطلاعات بااهمیت گروه ب منتشر می­‌شوند.

۶- گزارش تفسیری مدیریت

عموما به همراه گزارش صورت­‌های مالی میان‌­دوره‌­ای، گزارشی تحت عنوان گزارش تفسیری مدیریت که به صورت فایل متنی PDF است نیز منتشر می‌شود.

در این گزارش انتظارات مدیریت از میزان فروش محصولات به خصوص فروش مقداری گزارش داده می­‌شود. در گذشته این اطلاعات تماما در قالب گزارش پیش‌­بینی در هر سهم منتشر می­‌شد.

۷- یادداشت‌های همراه صورت‌های مالی

همه شرکت‌­های بورسی حسابرس داخلی دارند و گزارش­‌هایشان توسط حسابرس مورد تائید سازمان بورس تهیه می­‌شود. حسابرسی که گزارش‌­های حسابرس داخلی شرکت را مورد بررسی و تائید قرار می‌­دهد، فردی است که خارج از شرکت است و مورد تائید سازمان است. گزارش‌های حسابرسی شده، گزارش‌­های میان دوره‌­ای شش ماهه و یک ساله (۱۲ ماهه) شرکت­‌ها هستند. ­یعنی شرکت­‌ها موظف هستند تا گزارش صورت مالی میان دوره‌­ای شش ماهه و ۱۲ ماهه خود را به صورت حسابرسی شده در کدال قرار دهند.

گزارش صورت مالی شش ماهه یا ۱۲ ماهه عموما تحت عنوان یادداشت‌های همراه صورت‌های مالی و در گزارشی با عنوان «اطلاعات و صورت‌های مالی شش (۱۲) ماهه منتهی به ۱۳XX/XX/XX»منشر می­‌شوند.

۸- فرایند انجام افزایش سرمایه

یکی از مهم‌­ترین اطلاعیه‌­هایی که در کدال قرار می­‌گیرد و مورد توجه سهامداران و سرمایه‌گذاران است، گزارش افزایش سرمایه نام دارد. این گزارش در قالب اطلاعیه­ در سایت قرار می‌گیرد و مجمع عمومی فوق­‌العاده در رابطه با این موضوع تشکیل می­‌شود.

روند اطلاعیه و گزارش‌­های افزایش سرمایه به این صورت انجام کی‌شود که ابتدا گزارش پیشنهاد هیئت‌مدیره به مجمع فوق‌العاده در خصوص افزایش سرمایه به عنوان طرح توجیحی منتشر می‌­شود. سپس این گزارش برای بازرس و حسابرس قانونی ارسال می‌شود و بعد از آنکه مورد تائید قرار گرفت، گزارشی تحت عنوان «اظهار نظر حسابرس و بازرس قانونی در خصوص افزایش سرمایه» در سایت کدال قرار می­‌گیرد و گزارش آن برای سازمان بورس ارسال می­‌شود.

در نهایت سازمان بورس نظر خود را در گزارشی تحت عنوان  «مدارک و مستندات درخواست افزایش سرمایه» در سامانه قرار می­‌دهد و شرکت درخواست‌دهنده افزایش سرمایه، موظف است طی ۶۰ روز مجمع فوق‌­العاده را برگزار کند.

جمع‌بندی

در دسترس بودن اطلاعات مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، لازمه وجود شفافیت در بازار سرمایه است. بنابراین شرکت‌های بورسی موظف هستند که اطلاعات و گزارش‌های مالی خود را در دسترس عموم قرار دهند. به همین خاطر سامانه کدال راه‌اندازی شده است تا این اطلاعات در قالب سامانه‌ای یک‌پارچه و مرجع در دسترس سهامداران قرار بگیرد.

اطلاعات منتشر شده در سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران شامل گزارش‌های دوره‌ای شرکت‌ها، اطلاعیه مجامع، گزارش اطلاعات بااهمیت و مواردی از این دست هستند که بر اساس تاریخ انتشار در سایت کدال منتشر شده و در دسترس عموم قرار می‌گیرند.

منبع: اخبار بورس