مولفه‌های بسیاری در بررسی معاملات بازار وجود دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها حجم معاملات است. برای مثال معامله‌گران و سرمایه‌گذاران به شاخص کل توجه بسیاری دارند و تغییرات آن را مد نظر قرار می‌دهند. طبیعتا این تنها نکته‌ای نیست که باید مورد توجه قرار گیرد. مواردی نظیر قیمت سهم و بررسی حجم معاملات نیز عوامل مهمی هستند که در تحلیل روند سهام و پیش‌بینی رفتار آینده آن موثر است. حجم معاملات را می‌توان در صفحه مربوط به هر سهم در سایت tsetmc.com مشاهده کرد.
توجه به این موارد و همچنین اهمیت آشنایی با اصطلاحات بازار سرمایه و کاربرد آن‌ها، از جمله مواردی است که موجب ایجاد بینشی صحیح در امر معاملات خواهد شد. از همین رو اکنون قصد داریم به توضیح مفهوم حجم معاملات و درک چگونگی و میزان اثرگذاری تغییرات آن بر روند سهام بپردازیم.
آشنایی با مفهوم حجم معاملات
هر روز در بازار بورس معاملات زیادی در نمادهای مختلفی انجام می‌شود. این میزان معاملات دستخوش تغییراتی خواهد شد که در روند سهام اثرگذار خواهد بود و می‌تواند در قالب اثرات مثبت و یا منفی بروز کند. این عدد در قالب مفهومی به نام حجم معاملات شناخته می‌شود. میزان معاملات را می‌توان در بازه‌های زمانی متفاوت (روزانه، هفتگی، ماهانه) و در تحلیل شاخص بورس، یک سهم خاص و یا شاخص صنعت مورد بررسی قرار داد.
توجه به این نکته ضروری است که این حجم، باید در راستای تایید روند معاملات باشد. اگر بخواهیم این جمله را ساده‌تر بیان کنیم، می‌توانیم بگوییم که هنگامی که حجمی سنگین را مشاهده می‌کنیم، این امر نشان از وجود میل به خرید یا فروش دارد. در واقع این مسئله به صورت موازی با روند سهم رخ می‌دهد. اگر سهمی درگیر روند نزولی باشد، حجم معاملات سنگین در روزهای منفی بازار، حاکی از ادامه روند نزولی خواهد بود. در سمت مقابل نیز برای استمرار روند صعودی یک سهم، به افزایش این حجم در روزهای مثبت بازار نیاز داریم. این امر بیان‌گر ارتباط میان میزان معاملات بازار و روند حرکتی سهم است.
اندیکاتور حجم معاملات چیست؟
گفتیم که روند معاملات متاثر از میزان حجم آن است. دو سهم A و B را با روند صعودی در نظر بگیرید و همچنین فرض کنید سهم A میزان معاملات بیشتری در قیاس با سهم B دارد. نکته‌ای که از این مطلب می‌توان دریافت، برتری سهم A بر سهم B است.
افرادی که طبق تحلیل تکنیکال اقدام به سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی می‌کنند، از اندیکاتورهای مختلفی استفاده می‌کنند. یکی از مهم‌ترین و معروف‌ترین این اندیکاتورها، اندیکاتور حجم معاملات است. این اندیکاتور را در نمودارها می‌توان به شکل میله‌های قرمز و سبز رنگ مشاهده کرد. افزایش حجم با رنگ سبز و کاهش آن با رنگ قرمز نمایش داده می‌شود.
پیش‌تر، از رابطه مستقیم میان میزان معاملات و روند حرکتی سهم در بازار بورس صحبت کردیم. زمانی که قیمت سهم بالا می‌رود، باید در پی آن افزایش حجم داشته باشیم. مشابه این مطلب در افت قیمت نیز صادق است. اما هنگامی که شاهد رفتاری متفاوت هستیم (یعنی زمانی که این رابطه منطقی میان حجم و قیمت از بین می‌رود) این امر را باید به عنوان اختلال در روند سهم تلقی کرد. اصطلاحی که برای این وضعیت به کار برده می‌شود، واگرایی نام دارد.
-
بیشتر بخوانید: سیگنال‌دهی در بورس به چه معناست؟
حجم معاملات کاربردهای دیگری نیز دارد. یکی از این کارکردها تثبیت الگوهای رایجی است که در تحلیل‌های تکنیکال وجود دارد. الگوهایی مانند الگوی دوقلوی کف یا سقف، مثلث، سر و شانه، کانال و یا پرچم بر مبنای این مفهوم تایید می‌شوند. در صورتی که افزایش حجم در قسمت‌های حساس این الگوها مشاهده شود ولی این افزایش در راستای تایید این الگوها نباشد، آن‌گاه کیفیت این الگوها زیر سوال خواهد رفت و قطعا نمی‌توان بر آن‌ها تکیه کرد.
در انتها با بیان یک نکته این مطلب را به پایان می‌رسانیم. فارغ از اینکه روند سهم‌تان مثبت است یا منفی، بالا بودن میزان حجم معاملات در آن نکته‌ای مثبت است و به معنای قدرت نقدشوندگی بالای سهام است. قدرت نقدشوندگی به این دلیل حائز اهمیت است که به سهامداران این اطمینان را می‌دهد که در هر روندی (چه مثبت و چه منفی)، امکان خرید و فروش سهم به میزان مناسبی وجود خواهد داشت.
منبع: اخبار بورس
