۲۰ اشتباه رایج که پرهیز از آن در سرمایه‌گذاری اجباری است

اشتباه رایج در سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی

تلاطم و هیجان بازارهای مالی شرایط لازم و کافی را برای گمراهی و به اشتباه افتادن سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند. حتی افرادی که اکنون موفق هستند،‌ روزگاری چنین اشتباهاتی را مرتکب شده‌اند. چیزی که در این‌جا اهمیت دارد اما تلاش برای شناخت اینگونه اشتباه‌ها و عدم تکرار آن‌ها در سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی است. در این بخش خطاهای رایج در سرمایه‌گذاری را بیان می‌کنیم؛ خطاهایی که شما نیز احتمالا مرتکب تعدادی از آن‌ها شده‌اید.

اشتباه اول: نداشتن درک درست از سرمایه‌گذاری

وارن بافت یکی از موفق‌ترین افراد در بازارهای مالی است که در زمینه سرمایه‌گذاری کارنامه درخشانی دارد. او در مورد سرمایه‌گذاری در مشاغلی که درک صحیحی از شیوه‌ آن‌ها ندارید، هشدار می‌دهد. اما این هشدار به چه معناست؟ منظور وارن بافت این است که اگر در خصوص شیوه و سبک کسب‌وکار یک شرکت ابهام دارید یا آن را درک نمی‌کنید، نباید اقدام به خرید سهام آن کنید.

• بیشتر بخوانید: نوسان‌گیری در بورس؛ کسب سود سوار بر موج نوسان‌های قیمتی

راه‌حل پیشنهادی در این خصوص این است که یک پرتفوی متنوع از صندوق‌های قابل معامله در بورس یا همان ETF‌ها (مانند دارایکم و پالایشی یکم) تشکیل دهید. هم‌چنین می‌توانید صندوق‌های سرمایه‌گذاری را هم در نظر داشته باشید. اگر هم قصد دارید به شخصه سرمایه‌گذاری کنید، به منظور پرهیز از اشتباه در سرمایه‌گذاری از شیوه‌ فعالیت شرکت‌ها مطلع شوید، مطمئن شوید که سازوکار آن‌ها را به خوبی درک کرده‌اید و سپس خرید خود را انجام دهید.

اشتباه دوم: خرید در قیمت بالا

برای آنکه بتوانید در بازار سرمایه سود خوبی کسب کنید، ابتدا باید به قیمت سهم توجه داشته باشید. خرید در قیمت پایین و فروش در بالاترین قیمت نخستین موردی است که در سرمایه‌گذاری حائز اهمیت است اما برخی از افراد و معامله­‌گران تنها به گذشته سهم توجه می‌کنند و استدلال‌­شان این است که چون در گذشته سهم روند خوبی داشته و عملکرد دارایی‌اش خوب بوده، بنابراین می‌­تواند در آینده هم همین روند رو به رشد را حفظ کند.

در واقع سرمایه‌گذاری این افراد تاکتیکی است، نه راهبردی و برای معاملات خود شیوه و برنامه مشخصی ندارند. زیرا تنها به تحرکات بازار واکنش نشان می‌­دهند و به همین خاطر سهم را گران می‌­خرند و ارزان می‌­فروشند که اشتباه رایج و مهلکی در دنیای سرمایه‌گذاری است.

• بیشتر بخوانید: یک روش برای کاهش ریسک در بورس

برخی از افراد نیز به دلیل آن­ که به پیشنهاد دیگران و تنها با پیروی از سایرین اقدام به خرید سهم می­‌کنند هم در معرض ریسک گران خریدن قرار دارند. در این حالت برای مدت کوتاهی برخی از سهام در بازار مورد توجه قرار می­‌گیرند و به دلیل تقاضایی که نسبت به سهم ایجاد می‌­شود، قیمت­شان افزایش می‌­یابد.

همین امر باعث استقبال سهامداران می‌­شود و سرمایه‌گذار هم در زمانی که سهم در اوج قیمتی قرار دارد، اقدام به خرید می‌­کند چرا که تنها گذشته سهم را بررسی کرده و از وضعیت آینده سهم اطلاع ندارد.

اشتباه سوم: فروش در قیمت پایین

برخی از سرمایه­‌گذاران نمی­‌توانند اشتباه خود را بپذیرند و این یک اشتباه بزرگ در سرمایه‌گذاری است. این افراد دارای غروری هستند که زمانی که به اشتباه سهمی را در قیمت بالا خریداری می‌­کنند، نمی­‌خواهند اشتباه خود را بپذیرند و حاضر به فروش سهم­شان برای جلوگیری از ضرر بیشتر نیستند. در این شرایط باید این نکته را در نظر داشت که حتی سرمایه‌گذاران حرفه‌­ای نیز همیشه در این زمینه موفق عمل نمی­‌کنند.

اشتباه چهارم: نداشتن برنامه مشخص برای سرمایه‌گذاری

یکی دیگر از عوامل موفقیت در سرمایه‌گذاری، داشتن برنامه مشخص و معین است. داشتن برنامه به سرمایه گذار کمک می­‌کند تا بداند به چه اندازه توان تحمل ریسک در بازار را دارد و بتواند در آینده بهتر تصمیم بگیرد.

برای داشتن برنامه سرمایه‌گذاری، چند اصل را باید در نظر داشت که از جمله آن‌ها می‌توان به افق زمانی، میزان ریسک‌پذیری، میزان وجوه قابل سرمایه‌گذاری و میزان افزایش احتمالی سرمایه‌گذاری در آینده اشاره کرد. توجه به این عوامل برای سرمایه‌گذاری ضروری است.

اشتباه پنجم: سرمایه‌گذاری از روی علاقه

یک اشتباه رایج دیگر در سرمایه‌گذاری این است که افراد تنها به دلیل علاقه به شرکت در آن سرمایه‌گذاری می‌کنند. کارشناسان بزرگ بازارهای مالی بارها بر این مسئله تاکید کرده‌اند که نباید احساسات را در معاملات و سرمایه‌گذاری خود دخیل کنید. نباید فراموش کنید که سهام را برای سرمایه‌گذاری خریده‌اید. آن‌چه موجب خرید شما شده است، تنها کسب سود و درآمد است. عملکرد شرکت‌ بسیار مهم‌تر از موارد دیگر است.

گاهی مسئله از این نیز فراتر می‌رود. فرض کنید که شما سهام شرکت را بر اساس دلایل منطقی می‌خرید. اما در طی زمان ممکن است دلایلی که شما بر اساس آن دست به خرید زده‌اید، تغییر کند. در این صورت نیز باید کاملا هشیاری خود را حفظ کنید و سهام خود را بفروشید تا متضرر نشوید.

اشتباه ششم: عجول بودن

این‌که انسان روندی پایدار داشته باشد، همیشه نتایج خوبی را رقم می‌زند. این آهستگی و پایداری در دوران تحصیل، ورزش، زندگی و کار اثرات مثبتی بر جای می‌گذارد. پس نباید در مباحث سرمایه‌گذاری هم خارج از این چارچوب عمل کنیم.

در سرمایه‌گذاری نباید انتظاراتی فراتر داشت و باید واقع‌بین بود. این امر یکی دیگر از اشتباهات رایج در سرمایه‌گذاری است که موجب می‌شود افراد نتیجه خوبی نگیرند. به جای آن‌که به صعودهای ناگهانی و لحظه ‌آخر دلخوش باشید، به دنبال سهامی باشید که رفتاری منظم دارد. در این صورت نتیجه‌ای مناسب‌تر کسب خواهید کرد.

کسی که اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کند، نباید با توقعات دور از انتظار منتظر وقوع اتفاق‌هایی خارق‌العاده باشد. چون در چنین مواقعی آن‌چه نصیب‌تان می‌شود، شکست است و در نهایت خاطره تلخی از سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی خواهید داشت. سعی کنید دیدگاهی واقع‌بینانه نسبت به سهام داشته باشید. در این مورد به میزان زمان طی شده و رشدی که سهم در این بازه داشته است، توجه کنید.

اشتباه هفتم: سرمایه‌گذاری صرف روی یک سهم خاص

برای آن که سرمایه‌گذار بتواند ریسک سرمایه‌گذاری خود را در بازار کاهش دهد، بهتر است به جای تمرکز بر یک سهم خاص یا یک صندوق سرمایه‌گذاری، بر تعدادی از سهام و یا چند صندوق، سرمایه‌گذاری کند که در صورت نوسان یک نوع خاص از سهم یا اوراق بهادار یا تغییر در بخش خاصی از اقتصاد، سرمایه‌اش کمتر دچار نوسان شود.

البته در تشکیل سبد سرمایه‌گذاری این نکته را هم باید در نظر داشته باشید که نباید سبدتان بیش از حد متنوع باشد و به سراغ خرید سهام مختلف بروید. چرا که برای خرید هر سهم باید کارمزد پرداخت نمایید و خرید بیش از انداره سهام موجب پرداخت هزینه کارمزد زیادی می‌شود.

• بیشتر بخوانید: بعد از ضرر بزرگ در بورس چه باید کرد؟

همچنین نکته دیگری که باید به آن توجه داشت، این است که در صورتی که چند صندوق یا سهام را خریداری می­‌کنید، نباید همگی آن‌ها از یک صنعت انتخاب و خریداری شوند. بلکه باید از گروه‌های متنوعی انتخاب شوند اما این تنوع از لحاظ نوع صنعت مد نظر است، نه تنوع بیش از اندازه (تعدادی) سهم یا صنعت.

برای تشکیل سبد سرمایه‌‌گذاری هم مشورت گرفتن و استفاده از راهنمایی‌­های افراد آگاه و مشاور بهترین تصمیم است.

اشتباه هشتم: از این شاخه به آن شاخه پریدن

این‌که مدام از یک سهم خارج شوید و به سهم دیگری ورود کنید، بازده شما را کم می‌کند. نباید موقعیت‌های معاملاتی خود را بیش از حد تغییر دهید. این کار هزینه‌های مربوط به کارمزد معاملات را به شما تحمیل می‌کند.

تنها در صورتی که یک سرمایه‌گذار سازمانی باشید باید نرخ کمیسیون‌‌ کمتری بپردازید. البته در این صورت هم باید از نرخ‌های مالیاتی کوتاه‌مدت و هزینه فرصت از دست دادن سودهای بلندمدت در فرصت‌های معاملاتی مناسب چشم‌پوشی کنید.

اشتباه نهم: سرمایه‌گذاری بر سهام به جای شرکت

عده‌­ای سرمایه‌گذاری به خصوص سرمایه‌گذاری در بازار بورس را قمار و یک بازی برد و باخت می‌­دانند. درحالی که تعریف سرمایه‌گذاری، پذیرش ریسک معقول با هدف تأمین مالی یک بنگاه اقتصادی معین است.

در تحلیل بنیادی به جای آن که تغییرات روزانه سهم را بررسی کنیم، ویژگی­‌های صنعت و شرکت را بررسی می‌­کنیم که متوجه شویم آیا در آینده و بلند مدت رشد خواهد داشت یا نه.

توجه به مسائل راهبردی شرکت و محصولات تولیدی از موارد لازم و ضروری است اما برخی از افراد بدون توجه به آن و تنها براساس علاقه شخصی یا استقبال سایرین از یک سهم، نسبت به خرید آن اقدام می­‌کنند که همین امر موجب زیان و از دست رفتن سرمایه­‌شان می‌­شود.

اشتباه دهم: بسنده کردن به اخبار رسانه‌­ها

توجه به اخباری که همگانی شده از اشتباه‌های رایجی است که سرمایه‌گذاران مبتدی در سرمایه‌گذاری خود مرتکب می‌شوند. همیشه به خاطر داشته باشید که شما با عده‌­ای سرمایه‌گذار حرفه‌­ای طرف هستید که اطلاعات خود را از چندین منبع مستقل به دست می‌آورند و با تحلیل­گران زیادی در ارتباط هستند. پس به خوبی اطلاعات را تجزیه و تحلیل می­‌کنند.

بنابراین قطعا اخباری که شما دریافت کرده‌­اید را سایر سرمایه‌گذاران و افراد هم دریافت کرده‌اند و بنابراین این اخبار تاثیر خود را قبلا بر بازار گذاشته است. پس طبق اخباری که از رسانه‌های همگانی دریافت می­‌کنید، نسبت به اصلاح پورتفوی خود اقدام نکنید.

اشتباه یازدهم: تصمیم‌گیری زمان‌محور

یکی از مسائل دشوار بازار، زمان‌بندی آن است. اگر بتوانید این کار را به خوبی انجام دهید، جای بسی تحسین است. حتی سرمایه‌گذاران نهادی و سازمانی نیز اغلب در این امر ناکام می‌مانند و نمی‌توانند با موفقیت از پس زمان‌بندی بازار برآیند.

این امر یکی از کشنده‌ترین اشتباهات رایج در سرمایه‌گذاری است و تا کنون افراد بسیاری را درگیر کرده است. در سال ۱۹۸۶ یک پژوهش معروف با عنوان «عوامل تعیین‌کننده‌ عملکرد پرتفوی» انجام شد و نتایج آن در مجله تحلیل‌گران مالی منتشر شد. این نتایج حاکی از آن بود که ارتباط معناداری میان بازده و سیاست‌های سرمایه‌گذاری وجود دارد.

طبق این گزارش، به طور متوسط، نزدیک به ۹۴ درصد از تغییرات بازده در گذر زمان به تصمیم‌های مرتبط با سیاست‌های سرمایه‌گذاری مربوط بوده است. یعنی اغلب بازدهی پرتفوی به تصمیم‌های تخصیص دارایی مربوط است و چندان هم به زمان‌بندی مرتبط نیست.

اشتباه دوازدهم: توقع بهبود شرایط

نمی‌شود از اشتباه در سرمایه‌گذاری حرف زد و به این مورد اشاره نکرد. چنین انتظاراتی موجب می‌شود که سودهایی که به دست آورده‌اید را به آسانی از دست بدهید. تاکنون از خود پرسیده‌اید که چرا سهام ضررده را نمی‌فروشیم؟ دلیلش این است که زمانی که به زیان‌ده بودن سهام خود پی‌ می‌برید، با این امید واهی که اوضاع درست می‌شود، منتظر می‌مانید. آن‌قدر صبر می‌کنید که دارایی، قیمت پایه قبلی‌اش را لمس کند. به عقیده متخصصان بازارهای مالی این قبیل اشتباهات در حوزه خطاهای مرتبط با سوگیری‌های شناختی جای می‌گیرند.

به این ترتیب سرمایه‌گذارانی که چنین خطایی را مرتکب می‌شوند، ممکن است به دو شیوه متضرر شوند:

1. آن‌قدر در فروش سهام زیان‌ده تعلل می‌کنند تا افت قیمت ادامه پیدا کند و سهم ارزش خود را کاملا از دست بدهد.
2. هزینه فرصت‌های از دست‌رفته خود زیانی بزرگ است. اگر فرد زودتر اقدام به فروش سهام می‌کرد، می‌توانست با همان سرمایه در فرصت‌های بهتری سرمایه‌گذاری کند.

اشتباه سیزدهم: خرید و فروش مکرر

افراد مبتدی در بازار بهتر است به جای خرید و فروش مکرر سهام، سهمی را خریده و آن را نگهداری کنند. دو تن از استادان دانشگاه کالیفرنیا به منظور بررسی میزان سود دریافتی و هزینه‌­های انجام شده (هزینه کارمزد) برای معاملات افراد، بر روی بیش از ۶۴ هزار نفر از سرمایه‌گذاران یک مؤسسه بزرگ کارگزاری، طی سال­‌های ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۶ بررسی انجام داده‌اند.

طبق این بررسی انجام شده، سود سالانه حاصل از سرمایه‌گذاری این افراد ۱۷.۷ درصد بود که از میانگین بازار سهام ۰.۶ درصد بیشتر بود. اما با کاهش هزینه کارمزد معاملات انجام شده از سود دریافت شده، سود افراد به ۱۵.۳ درصد در سال کاهش یافت. این میزان ۱.۸ درصد کمتر از میانگین بازار سهام بود. در نتیجه هرچه تعداد سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهید، در نهایت احتمالا سود بیشتری کسب خواهید کرد.

اشتباه چهاردهم: پرداخت بیش از حد کارمزد

سرمایه‌گذاران باید پیش از دریافت کد بورسی از کارگزاری، هزینه­‌های سرمایه‌گذاری در بازار را برآورد کنند. این هزینه‌ها به عهده سرمایه‌گذار گذاشته می‌­شود و شامل هزینه‌های مدیریت پرتفوی و کارمزد معاملات است. هر سرمایه‌گذار باید عایدی سرمایه‌­اش را با توجه به هزینه‌هایی که وجود دارد، بسنجد و سعی کند در این هزینه‌ها تعادل ایجاد کند.

اشتباه پانزدهم: عدم آگاهی از میزان ریسک‌پذیری

نکته‌ای که تمام سرمایه‌گذاران باید به آن توجه داشته باشند و هرگز فراموش نکنند، میزان ریسک­‌پذیری­‌شان است. سرمایه‌گذاری بدون ریسک وجود ندارد. افرادی که با دید بلندمدت سرمایه­‌گذاری می‌­کنند، علاوه برآن که انتظار درآمد بیش­تری دارند، ریسک بیش­تر سرمایه‌گذاری خود را هم پذیرفته‌­اند.

برای بررسی و ارزیابی میزان ریسک‌­پذیری­تان نباید منتظر باشید تا ارزش دارایی‌­تان کاهش یابد یا وارد زیان شوید. بلکه از همین امروز باید میزان ریسک­‌پذیر بودن خودتان را مشخص کنید. برای اندازه­‌گیری میزان ریسک­‌پذیر بودن دیگران نیز می‌­توانید با بررسی روحیات اخلاقی شخص و در نظر داشتن احتمال ضرر در پورتفوی او، میزان اشتیاقش به پذیرش ریسک یا ریسک‌­گریز بودن را متوجه شوید.

اشتباه شانزدهم: سهل‌انگاری

برخی افراد به دلیل اینکه از بازار و سرمایه‌گذاری اطلاعات کافی ندارند، یا اینکه از سرمایه‌گذاری­‌های قبلی که داشته‌اند، سودی کسب نکرده‌اند، تمایلی به سرمایه‌گذاری ندارند. اما سرمایه‌گذار در هر موقعیت و فرصتی باید با توجه به ابزارهای موجود و تحلیل‌ها، پورتفوی بورسی خود را به طور منظم و مرتب بررسی نمایند. سرمایه‌گذاران با این کار می‌توانند از مطابقت پورتفوی خود با اهدافش مطمئن شوند. به همین طریق ریسک و نگرانی از دست دادن سرمایه­‌شان را هم کم می­‌کنند.

اشتباه هفدهم: اعتماد به نفس کاذب

یکی دیگر از اشتباهات رایج در سرمایه‌گذاری، داشتن اعتماد به نفس کاذب است. متاسفانه بسیاری از افراد اینگونه تصور می­‌کنند که درباره بازار دانش و اطلاعات کافی دارند. در حالی که هیج تحصیلات علمی یا مطالعه‌­ای در ارتباط با مسائل مالی ندارند و تنها بر اساس نظریه و ایده‌­هایی که در بین مردم رایج و پذیرفته شده است، تصمیم­‌گیری و اقدام به سرمایه‌گذاری می­‌کنند. از این رو در مورد عواقب کارهای­شان نیز اطلاعی ندارند و در سرمایه‌گذاری دچار اشتباه می‌شوند.

جاش بیلینگز ، طنزنویس آمریکایی می­‌گوید، «آنچه انسان نمی‌داند از وی احمق نمی‌سازد؛ بلکه آنچه تصور می‌­کند که می­‌داند ولی در واقع نمی­‌داند او را به یک احمق تبدیل می­‌کند».

مثال این امر مانند این است که فردی بدون داشتن هیچ اطلاع و دانش کافی، حتی بدون نقشه مسیریاب یا راهنما تصمیم سفر به محلی را بگیرد. در واقع فرد بدون در نظر گرفتن عواقب تصمیمش و بدون هیچ اطلاعاتی تصمیم  به سفر گرفته است. طبیعتا این تصمیم­‌گیری عواقب و نتایج فاجعه­‌باری به همراه خواهد داشت.

اشتباه هجدهم: انتظار بی‌جا

بازار سرمایه همیشه رو به رشد و صعودی نیست و گاهی حباب قیمتی نیز در آن به ­وجود می‌آید. اما سرمایه‌گذاران در چنین مواقعی نباید اجازه دهند تا عوامل بیرونی بر تصمیم‌­های آن­‌ها اثر سوء داشته باشد و موجب تغییر استراتژی آنان گردد. زیرا عدم صبوری و تصمیم‌گیری عجولانه در چنین شرایطی منجر به ریسک بیشتر و گاهی متحمل شدن زیان می‌گردد.

در چنین شرایطی با مقایسه عملکرد پورتفوی سرمایه‌­گذار با شاخص‌­های پایه می­‌توان تصمیم معقولانه و درست­‌تری گرفت و احتمال اشتباه در سرمایه‌گذاری را کاهش داد.

اشتباه نوزدهم: چیدمان یکنواخت سبد سرمایه‌گذاری

این اشتباه به دلیل عدم رعایت یکی از اصول مهم در چیدمان سبد سهام است. گاهی سرمایه‌گذاران حرفه‌ای در موقعیت‌های معاملاتی متمرکز سرمایه‌‌گذاری می‌کنند. به این ترتیب ممکن است بازدهی فعال (آلفا) و یا مازاد به دست آورند. اما فراموش نکنید که سرمایه‌گذاران معمولی و عادی نباید چنین کاری کنند.

• بیشتر بخوانید: چگونه زیان خود را در بورس کم کنیم؟

شما به عنوان یک سرمایه‌گذار معمولی و حقیقی، باید اصل تنوع را رعایت کنید. در ایجاد سبد خود از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلف یا سهام شرکت‌هایی بهره ببرید که از سوددهی آن‌ها مطمئن هستید. فراموش نکنید که باید میزان ریسک مشخصی را به تمام بخش‌های سرمایه‌گذاری خود اختصاص دهید. اگر بخواهیم یک قانون کلی را در این خصوص بیان کنیم، می‌توانیم بگوییم هرگز میزانی بیشتر از پنج یا ۱۰ درصد سبد خود را به یک سهام مشخص اختصاص ندهید.

اشتباه بیستم: تصمیم‌گیری احساسی

اگر بگوییم دشمن شماره یک افراد احساسات‌شان است، اغراق نکرده‌ایم. بازار سراسر ترس و طمع است و همه این را می‌دانیم. در این میان سرمایه‌گذاری موفق است که بر احساسات خود غلبه کند. عمده اشتباهات رایج در سرمایه‌گذاری ناشی از همین تصمیم‌های هیجانی و احساسی است. در بازه کوتا‌ه‌مدت ممکن است که بازده بازار سهام دستخوش انحراف شود؛ اما در بلندمدت سهامی که سرمایه‌ بیشتری دارد، می‌تواند به طور متوسط بازدهی تاریخی به میزان ۱۰ درصد داشته باشد. اگر این مسئله را درک کنید، متوجه می‌شوید که با دید بلندمدت، بازده سبد سهام‌تان نباید به میزان زیادی از این میانگین منحرف شود.

چطور از اشتباهات رایج در سرمایه‌گذاری بپرهیزیم؟

حالا که شماری از اشتباهات رایج در سرمایه‌گذاری را شناختیم، نوبت آن رسیده که چند راه‌کار در خصوص پرهیز از این خطاها بیان کنیم تا با تمرین و عمل به آن‌ها از ادامه رویه اشتباه در سرمایه‌گذاری فاصله بگیریم.

1. توسعه برنامه عملیاتی: باید مدام تعیین کنید که در کدام بخش از چرخه عمر سرمایه‌گذاری خود قرار دارید. باید اهداف خود را مرور کنید. بر همین اساس باید میزان سرمایه‌گذاری را به منظور تحقق این اهداف مشخص کنید. حتی اگر خودتان توانایی انجام این کار را ندارید به برنامه‌ریز‌های معتبر بازارهای مالی رجوع کنید. فراموش نکنید که هدف‌تان از سرمایه‌گذاری چیست. به این ترتیب انگیزه‌ خود را برای پس‌انداز بیشتر می‌کنید. هم‌چنین انتظارات خود را در خصوص بازده تاریخی بازار متعادل کنید. انتظار نداشته باشید که یک‌شبه ثروت هنگفتی نصیب‌تان شود. اگر به دنبال ثروت هستید، باید از یک استراتژی معاملاتی بلندمدت و مداوم پیروی کنید.
2. بررسی مداوم پرتفوی: مدام به پرتفوی خود سر بزنید و بر آن نظارت کنید. در انتهای هر سال عملکردها و سرمایه‌گذاری‌های خود را ارزیابی کنید. نتیجه این امر به شما می‌گوید که آيا نسبت دارایی به درآمد ثابت شما مناسب است یا نیازمند تغییراتی در آن هستید.
3. برنامه‌ریزی برای سرگرمی‌های خود: وسوسه خرج کردن پول در همه ما وجود دارد. این مسئله بخشی از ذات انسان است. لازم نیست مدام با این طبیعت مبارزه کنید. گاهی لازم است چند قدم پا به پای این مسئله حرکت کنید. بخشی از سودهای سرمایه‌گذاری خود را صرف سرگرمی و فراغت خود کنید. اما نباید این کار را همیشه و مداوم تکرار کنید. به طور کلی تنها چیزی حدود پنج درصد از سبد خود را به این مسئله اختصاص دهید. یادتان باشد از پول بازنشستگی خودتان برای تحقق این موارد استفاده نکنید.
4. کاهش زیان به کمک پیروی از قواعد بازارهای مالی
5. ایجاد آمادگی ذهنی برای از دست دادن تمامی سرمایه
6. تعیین محدوده در سرمایه‌گذاری و پایبند ماندن به آن

جمع‌بندی

درست است که اشتباه بخشی از سرمایه‌گذاری است و هیچ‌کس کامل نیست و همه اشتباهاتی دارند؛ اما گاهی اشتباهات رایج در سرمایه‌گذاری اثرات بسیار مخربی دارند. با شناخت این موارد و پرهیز از آن‌ها می‌توانید در امر سرمایه‌گذاری موفقیت‌های فراوانی کسب کنید. به این منظور دستورالعمل‌هایی را که در بالا ذکر شد دنبال و آن‌ها را در روش سرمایه‌گذاری خود تمرین و اعمال کنید. به این ترتیب می‌توانید مدیریت سبد سرمایه‌گذاری خود را هوشمندانه‌تر انجام دهید و هم‌چنین در طولانی‌مدت شاهد بازدهی بیشتری باشید.