به گزارش شهر بورس، کاخ نیاوران، یکی از مهمترین و زیباترین مجموعههای تاریخی و فرهنگی تهران است که در شمال شرقی پایتخت ایران و در دامنههای کوههای البرز قرار دارد. این کاخ که در سالهای گذشته محل اقامت خانواده سلطنتی پهلوی بوده، امروزه به یکی از مقاصد گردشگری و فرهنگی پربازدید تبدیل شده است. مجموعه نیاوران با تاریخچهای که به دوران قاجار و پهلوی بازمیگردد، علاوه بر جاذبههای تاریخی، شاهد تحولات سیاسی و فرهنگی بسیاری در تاریخ معاصر ایران بوده است. با بازدید از این کاخ، علاوه بر لذت از زیباییهای معماری و باغهای محوطه، میتوانید به دنیای فرهنگی و هنری منحصر به فرد این مکان دست یابید.
کاخ نیاوران نه تنها از لحاظ تاریخی و فرهنگی بسیار غنی است، بلکه برای گردشگران داخلی و خارجی جذابیتهای فراوانی دارد. بازدید از این مجموعه میتواند شما را به دل تاریخ ایران ببرد؛ جایی که رویدادهای تاریخی بزرگی همچون امضای فرمان مشروطیت و پذیرایی از شخصیتهای برجسته بینالمللی در آن رخ داده است. علاوه بر این، باغهای زیبا و محوطههای طبیعی کاخ نیاوران، فضایی آرام و دلپذیر برای قدم زدن و لذت بردن از هوای تازه کوهستانی را فراهم میآورد. موزهها و بخشهای مختلف این مجموعه، شامل آثار هنری نفیس از هنرمندان ایرانی و خارجی، خودروهای سلطنتی، کتابخانه اختصاصی و کتیبههای تاریخی، به هر علاقهمند به تاریخ و هنر فرصت میدهند تا تجربهای فراموشنشدنی از بازدید به دست آورد.
کاخ نیاوران کجاست؟ + آدرس مجموعه نیاوران و اطلاعات تماس
آدرس مجموعه: تهران، خیابان شهید باهنر (نیاوران)، ضلع شرقی میدان شهید باهنر (نیاوران)، مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران (مشاهده کاخ نیاوران روی نقشه)
ساعت بازدید و قیمت بلیت کاخ نیاوران
توجه داشته باشید که بازدید از هر موزه در مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران به طور میانگین 30 تا 45 دقیقه زمان میبرد. با توجه به این زمان و تعداد موزههایی که قصد بازدید از آنها را دارید، توصیه میشود بلیتهای مورد نیاز خود را از قبل خریداری کنید.
ساعات کار موزهها در مجموعه نیاوران
- نیمه اول سال: همه روزه از ساعت ۹:۰۰ تا ۱۸:۰۰ (فروش بلیت و ورود تا ساعت ۱۶:۴۵)
- نیمه دوم سال: همه روزه از ساعت ۹:۰۰ تا ۱۷:۰۰ (فروش بلیت و ورود تا ساعت ۱۶:۰۰)
ساعات بازدید موزهها در ایام نوروز و لیالی قدر متفاوت است. برای اطلاع از هرگونه تغییر احتمالی در ساعات و روزهای بازدید، به وبسایت رسمی مجموعه یا صفحه اینستاگرام آن مراجعه نمایید.
- وبسایت رسمی مجموعه نیاوران: www.niavaranmu.ir
- صفحه اینستاگرام مجموعه نیاوران: @niavaran.mu
هزینه بلیت ورودی کاخ نیاوران
بلیت رایگان
مجموعه نیاوران برای تعدادی از گروههای خاص بلیت رایگان ارائه میدهد که شامل موارد زیر است:
- خانوادههای دارای ۵ فرزند و بیشتر؛
- کودکان و نوجوانان تا ۱۲ سال؛
- پیشکسوتان، استادکاران و هنرمندان میراث فرهنگی و صنایع دستی؛
- پژوهشگران و محققان؛
- افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی؛
- دانشآموزان، دانشجویان، معلمان و اساتید در ایام دهه فجر، روزهای ویژه دانشآموز و دانشجو و معلم؛
- خانواده معزز شهداء، آزادگان، جانبازان؛
- مدعوین و میهمانان رسمی دولت؛
- کارکنان سایر دستگاههای اجرایی؛
- کارکنان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و سازمانهای وابسته به همراه خانواده آنها.
بلیت نیمبها
کاخ نیاوران بلیت نیمبها را برای گروههای خاص زیر ارائه میدهد:
- خانوادههای دارای سه و چهار فرزند؛
- دانشآموزان و دانشجویان به صورت انفرادی و گروهی به همراه معلمان و سرپرستان؛
- خبرنگاران؛
- بازنشستگان به همراه افراد تحت تکفل.
برای رزرو بازدیدهای گروهی (دانشآموزی، دانشجویی و غیره) با روابط عمومی مجموعه تماس گرفته و به شماره 22282020 هماهنگ کنید.
تاریخچه کاخ نیاوران
باغ نیاوران در دوران قاجار، با دستور فتحعلی شاه دومین پادشاه سلسله قاجار، بهعنوان یک اقامتگاه ییلاقی در شمال تهران ساخته شد. این باغ در دامنههای کوههای البرز و در نزدیکی روستای گُرده وی قرار داشت. فتحعلی شاه بهمنظور ایجاد مکانی با آب و هوای معتدل برای گذراندن تابستان، دستور احداث این باغ را صادر کرد. باغی که در کنار یک نیزار قرار داشت و بهطور اولیه نی آوران نامیده میشد، نامش در طول زمان به نیاوران تغییر یافت.
در همین باغ، محمدشاه، سومین پادشاه قاجار، بنای کوچکی بنا کرد که بهعنوان یکی از بناهای اولیه کاخ نیاوران شناخته میشود. همچنین، ناصرالدین شاه در سال 1230 هجری شمسی دستور ساخت کاخ صاحبقرانیه را در این باغ داد که اکنون از مهمترین بناهای قاجاری موجود در مجموعه نیاوران است. این کاخ، علاوه بر ارزش تاریخی، جایگاه مهمی در تحولات سیاسی و فرهنگی آن دوره داشت.
دوره پهلوی؛ تحول به یک اقامتگاه سلطنتی مدرن
در دوره پهلوی، بهویژه در زمان محمدرضا شاه، باغ نیاوران شاهد تحولات بزرگی بود. بسیاری از بناهای قدیمی این مجموعه تخریب شدند و بهجای آنها کاخ جدید نیاوران با معماری مدرن و شیک ساخته شد. این کاخ از سال 1347 تا 1357 هجری شمسی بهعنوان اقامتگاه رسمی محمدرضا شاه و خانوادهاش مورد استفاده قرار گرفت. کاخ نیاوران، با طراحی داخلی لوکس و معماری خاص خود، نه تنها بهعنوان محل سکونت خاندان سلطنتی، بلکه بهعنوان مکانی برای پذیرایی از مقامات عالیرتبه بینالمللی و برگزاری مراسمهای دیپلماتیک و رسمی مورد استفاده قرار گرفت.
پس از انقلاب؛ از کاخ سلطنتی به موزه ملی
پس از انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، کاخ نیاوران توسط نیروهای انقلابی تسخیر شد و در سال 1360 به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تحویل داده شد. از آن زمان، کاربری کاخ تغییر یافت و به یک موزه فرهنگی تبدیل شد. در سال 1365، برای نخستین بار درهای این کاخ به روی عموم مردم گشوده شد. موزهها و بخشهای مختلف این مجموعه، که شامل موزه جهاننما، موزه صاحبقرانیه، موزه کوشک احمدشاهی و موزه خودروهای اختصاصی میشود، با هدف حفظ و معرفی تاریخ و فرهنگ ایران راهاندازی شد. از آن زمان، این مجموعه به یکی از جاذبههای گردشگری و فرهنگی مهم تهران تبدیل گردیده است.
معماری و طراحی کاخ نیاوران
کاخ نیاوران نمونهای برجسته از ترکیب معماری سنتی ایرانی و طراحی مدرن اروپایی است که توسط محسن فروغی، معمار برجسته ایرانی، طراحی شده است. این کاخ با مساحتی نزدیک به ۹۰۰۰ مترمربع در دو طبقه اصلی و یک نیمطبقه ساخته شده است. طراحی کاخ به گونهای انجام شده که نور طبیعی در فضای داخلی جریان داشته و محیطی روشن و دلپذیر ایجاد کند. ویژگیهای خاص این کاخ، از جمله سقف متحرک که با سیستم الکترومکانیکی قابل باز و بسته شدن است، امکان تهویه طبیعی را فراهم کرده و در عین حال زیبایی خاصی به آن میبخشد. این جزئیات طراحی باعث میشود که کاخ نیاوران از سایر بناهای سلطنتی ایران متمایز باشد.
معماری داخلی کاخ نیاوران با تزئینات هنری شگفتانگیز، شامل گچبریهای ظریف، آینهکاریهای هنرمندانه و کاشیکاریهای خاص، فضایی مجلل و منحصر بهفرد خلق کرده است. این طراحیها با همکاری استادان برجستهای چون استاد عبداللهی (گچبری)، استاد علیاصغر (آینهکاری) و استاد کاظمپور و ایلیا (کاشیکاری) انجام شدهاند. در داخل کاخ، فضای زیبا و مدرن به همراه طرحهای سنتی ایرانی ترکیب شده است که چشم هر بینندهای را مجذوب میکند. از دیگر ویژگیهای منحصر بهفرد این بنا میتوان به استفاده از سقف آلومینیومی متحرک، که بهوسیله موتور الکترومکانیکی باز و بسته میشود، اشاره کرد. این سقف علاوه بر ایجاد تهویه طبیعی در ساختمان، فضای سرسرای ورودی را روشن و دلپذیر نگه میدارد. طراحی هوشمندانه و استفاده از مصالح مدرن، این کاخ را به یک نمونه موفق از تلفیق هنر ایرانی و معماری غربی تبدیل کرده است.
بخشها و موزههای کاخ نیاوران
مجموعه کاخ نیاوران یکی از جاذبههای برجسته تاریخی و فرهنگی تهران است که در شمالشرقی پایتخت و در منطقه شمیرانات واقع شده است. این مجموعه با مساحتی نزدیک به ۱۱ هکتار، در دل باغی زیبا و در نزدیکی کوههای البرز قرار دارد و از دوران قاجار به عنوان یکی از محلهای اقامت تابستانی شاهان ایرانی مورد استفاده قرار گرفته است. مجموعه کاخ نیاوران امروز با توجه به تاریخ غنی، معماری زیبا و آثار هنری موجود در آن، یکی از مهمترین مقاصد گردشگری در تهران به شمار میآید.
کاخ اختصاصی نیاوران؛ اقامتگاه سلطنتی محمدرضا شاه پهلوی
کاخ اختصاصی نیاوران در شمال تهران و در دل باغ نیاوران قرار دارد و بهعنوان یک نماد سلطنتی در دوران پهلوی شناخته میشود. پیشینه این بنا به سال 1337 هجری شمسی باز میگردد، زمانی که محمدرضا شاه تصمیم به ساخت یک کاخ سلطنتی جدید در این منطقه خوش آب و هوا گرفت. کاخ نیاوران در ابتدا برای پذیرایی از مهمانان خارجی طراحی شد، اما پس از تکمیل ساخت، به محل سکونت دائم خانواده پهلوی تبدیل شد.
معماری و طراحی بینظیر
طراحی این کاخ توسط مهندس محسن فروغی انجام شد و از ترکیب معماری سنتی ایرانی با فنون معماری مدرن اروپایی بهره برده است. در نمای بیرونی کاخ از سنگهای تیشهای مشابه تخت جمشید و کاشیکاریهای زیبا استفاده شده است. گچبریهای استاد عبداللهی و آینهکاریهای استاد علیاصغر نیز از دیگر ویژگیهای معماری این بنا هستند. یکی از ویژگیهای منحصر به فرد این کاخ سقف بازشو آلومینیومی است که با موتور الکترومکانیکی باز میشود و نور طبیعی را به داخل میآورد.
طراحی داخلی و دکوراسیون
داخل کاخ نیاوران با دکوراسیونی تجملاتی و آثار هنری ارزشمند از هنرمندان ایرانی و خارجی تزئین شده است. از مبلمانهای ساختهشده در فرانسه و آلمان گرفته تا تابلوهای نقاشی و فرشهای دستباف از جمله هنرهای ایرانی که در کاخ نیاوران جای گرفتهاند. سالنهای پذیرایی و سینما با طراحی مجلل، پذیرای مهمانان و شخصیتهای برجسته بودند. در این کاخ، آثار هنری از هنرمندان بزرگ همچون پیکاسو، سهراب سپهری، بهمن محصص و سایر هنرمندان معروف در معرض دید قرار دارند.
اتاقهای خاص و ویژگیهای آن
کاخ نیاوران شامل بخشهای مختلفی از جمله اتاقهای پذیرایی، سالن سینما، اتاقهای شخصی خاندان پهلوی و بخشهای اداری است. از مهمترین ویژگیهای این کاخ میتوان به اتاقهای خواب مجلل، اتاقهای مطالعه و استراحت نیمروزی اشاره کرد. همچنین در این کاخ آثار هنری باارزشی همچون تابلوی نقاشی بیجان طبیعت از محسن فروغی و نقاشیهای سهراب سپهری و بهمن محصص به نمایش گذاشته شدهاند.
در طبقه پایین این کاخ نیز امکاناتی مانند سالن پذیرایی و سینما برای برگزاری مراسم سلطنتی و جشنها در نظر گرفته شده بود. همچنین در برخی از اتاقها، فرشهای دستباف ایرانی با طرحهای بینظیر از جمله فرشهای کرمانی و اصفهانی قرار دارند که بیانگر هنر اصیل ایرانی هستند.
کاخ صاحبقرانیه و حوضخانه
کاخ صاحبقرانیه یکی از آثار ارزشمند تاریخی است که در مجموعه کاخهای نیاوران قرار دارد. این عمارت که به دستور ناصرالدین شاه قاجار در سال 1267 هجری قمری (1230 هجری شمسی) ساخته شد، ابتدا بهعنوان کاخ ییلاقی و محل استراحت شاه در تابستان طراحی گردید. حاج علیخان حاجبالدوله ماموریت ساخت این بنا را بر عهده داشت و آن را بهعنوان یک کاخ سلطنتی با معماری زیبا طراحی نمود.
در دوران سلطنت ناصرالدین شاه، صاحبقرانیه بهعنوان یکی از مهمترین کاخها و محل استراحت شاه شناخته میشد و او بهطور مکرر در تابستانها به این کاخ میآمد. همچنین، در دورانهای بعد، این عمارت تغییرات بسیاری را تجربه کرد و در زمان محمدرضا پهلوی تبدیل به کاخ اصلی برای پذیرایی از مهمانان و مهمترین مقامات کشور شد.
پس از انقلاب اسلامی، این کاخ مدتی مورد توجه قرار نگرفت و در دهههای بعد بهطور کامل مرمت شد. عملیات مرمت از سال 1374 آغاز شد و شامل گچبریها، آینهکاریها، اُرسیها، دربها و دیگر بخشهای تزئینی کاخ بود. این مرمتها توسط هنرمندان و استادکاران ایرانی با رعایت اصول مرمتی انجام شد و برخی از نفیسترین فرشها نیز مرمت و بازسازی شدند.
کاخ صاحبقرانیه از سال 1377 بهعنوان موزه در معرض بازدید عموم قرار گرفت و آثار تاریخی و فرهنگی مختلف از دورههای قاجار و پهلوی در آن به نمایش گذاشته شد.
ویژگیهای معماری کاخ صاحبقرانیه
کاخ صاحبقرانیه از دو قسمت اصلی تشکیل شده است: کاخ بزرگ و اندرون یا حرمسرا. در قسمت کاخ بزرگ، تالار آینه، اتاقهای پذیرایی و بخشهای مختلف دیگری برای استفاده خانواده سلطنتی و مهمانان عالیرتبه طراحی شدهاند. تالار آینه یا تالار جهاننما یکی از زیباترین بخشهای این کاخ است که با آینهکاریهای ظریف و گچبریهای هنرمندانه زینت یافته است.
در قسمت اندرون، حرمسرا شامل چهل تا پنجاه ساختمان بود که هرکدام بهعنوان محل سکونت همسران یا مقامات عالیرتبه در نظر گرفته شده بود. این بخشها بعد از دوران پهلوی تخریب شدند.
حوضخانه و تزئینات داخلی
طبقه زیرین کاخ، که به نام حوضخانه شناخته میشود، یکی از جذابترین و زیباترین بخشهای کاخ صاحبقرانیه است. حوضخانه بهلحاظ معماری و تزئینات از جمله گچبریها و ارسیهای فاخر، یکی از زیباترین فضاهای این عمارت است. در این بخش، حوضی زیبا در مرکز قرار دارد و اطراف آن با مبلمانهای فاخر تزئین شده است. همچنین، آثار هنری از هنرمندان برجسته ایران مانند تابلوهای نقاشی کمالالملک در این فضا به نمایش گذاشته شده است.
تالارهای ویژه و اتاقهای تاریخی
اتاقهای مختلف در کاخ صاحبقرانیه مانند اتاق مذاکرات نظامی، اتاق مذاکرات خصوصی، اتاقهای استراحت نیمروزی و اتاق انتظار سفرا بهطور دقیق طراحی شدهاند. در اتاق مذاکرات نظامی، که با شیشههای ضدگلوله و فضای آکوستیک تجهیز شده، اسلحههای تاریخی و آثار جنگی به نمایش گذاشته میشود. همچنین، در تالار آینه (جهاننما)، اتاقها با آثار نفیس هنری و تابلوهای نقاشی از هنرمندان خارجی و ایرانی تزئین شدهاند.
آثاری از دوران قاجار و پهلوی
مجموعهای از عکسهای سران کشورهای خارجی و هدایای گرانبهای آنان به دربار ایران در اتاقهای مختلف این کاخ قرار دارد. در بخشهای مختلف کاخ نیز آثار هنری و ظروف خاص که اغلب از کشورهای خارجی مانند فرانسه و آلمان به ایران هدیه داده شدهاند، به نمایش گذاشته شده است.
کاخ صاحبقرانیه که از سال 1377 بهعنوان موزه به روی عموم بازگشایی شد، امروزه بهعنوان یکی از جاذبههای فرهنگی و تاریخی مهم تهران شناخته میشود. این کاخ، با تزئینات فاخر و آثار تاریخی که در خود جای داده، همچنان میزبان گردشگران و علاقهمندان به تاریخ ایران است.
کوشک احمدشاهی؛ معماری نئوکلاسیک و آثار اهدایی
کوشک احمدشاهی در اواخر دوره قاجار ساخته شد و بهعنوان اقامتگاه ییلاقی احمدشاه قاجار در میان باغ نیاوران بنا گردید. این عمارت با مساحتی حدود 800 مترمربع و در دو طبقه با سقف شیروانی طراحی شده و از ویژگیهای عمده آن، تزئینات و نمای آجری است که در سرتاسر نمای بیرونی عمارت به کار رفته است. آجرهای منقوش قالبی به رنگ نخودی با طرحهای مختلف از ویژگیهای منحصر بهفرد این بنا است.
در دوره پهلوی اول و پس از آن، این عمارت به محل استقرار محمدرضا پهلوی و همسرانش تبدیل شد. بهویژه در دوران رضا شاه، زمانی که برای پذیرایی از ولیعهد ایران، محمدرضا پهلوی، تغییراتی در ساختمان کوشک انجام شد.
کوشک احمدشاهی در دوره پهلوی دوم مجددا مرمت شد و در آن زمان، مبلمان و تزئینات داخلی بنا بهطور کامل تعویض و بهروزرسانی شد. در ابتدا قرار بود این عمارت بهعنوان محل سکونت ولیعهد، محمدرضا پهلوی و همسرش، فوزیه، استفاده شود، اما پس از آن، این بنا برای مدتها بهعنوان دفتر اداری محمدرضا پهلوی و محل اقامت خانواده سلطنتی مورد استفاده قرار گرفت.
ویژگیهای معماری کوشک احمدشاهی
کوشک احمدشاهی در دو طبقه با سقف شیروانی و معماری نئوکلاسیک ساخته شده است. طراحی نمای بیرونی آن با استفاده از آجرهای منقوش و تزیینات آجری منحصر بهفرد در میان سایر بناهای دوره قاجار قابل توجه است. در بخشهای مختلف عمارت، بهویژه در نمای شمالی، شاهد ویژگیهای معماری خاصی همچون ایوان چهارگوش با ستونهای گچی و آجری هستیم که زیبایی این ساختمان را دوچندان کرده است.
طبقه اول؛ فضاهای عمومی و خصوصی
طبقه اول کوشک احمدشاهی شامل یک سالن مرکزی، شش اتاق و دو راهرو است که بهعنوان فضاهای استراحت و اداری مورد استفاده قرار میگرفت. در این طبقه، گالریهایی برای نمایش آثار هنری و اشیای تاریخی از جمله تابلوهای پرتره، فرشهای ایرانی و آثار صنایع دستی به نمایش گذاشته شده است. همچنین ویترینی از آثار ارزشمند مربوط به رضا پهلوی و یادبودهای رسمی این دوره در این بخش موجود است.
طبقه دوم؛ فضای موسیقی و تزئینات هنری
طبقه دوم کوشک احمدشاهی، با دسترسی از طریق یک راهپله زیبا، شامل دو اتاق است که دور تا دور آنها را ایوان فرا گرفته است. یکی از ویژگیهای برجسته این طبقه، وجود اتاق موسیقی است که در آن قفسههای چوبی ویتریندار نصب شدهاند و آثار هنری از دورههای مختلف در آن نگهداری میشود. در این طبقه، تزئینات برجستهای مانند شیر و خورشید گچبری بر پیشانی دیوارهها قرار دارد و فضای خاصی برای مهمانیهای خصوصی فراهم کرده است.
موزه جهاننما؛ نمایش آثار هنری از تمدنهای مختلف و هنرمندان برجسته
موزه جهاننما در طبقه همکف و بخش غربی کاخ صاحبقرانیه واقع شده و با چهار سالن در طبقه همکف و یک سالن در زیرزمین بهعنوان یکی از مهمترین مراکز نمایش آثار هنری در تهران شناخته میشود. این موزه در دهه پنجاه خورشیدی، جهت نمایش آثار اهدایی به خاندان پهلوی دوم و یا خریداریشده توسط آنها آماده شد. نام قدیمی تالار بزرگ و آینهکاریشده کاخ صاحبقرانیه، جهاننما، به این موزه اختصاص یافت.
مجموعه آثار موزه جهاننما
موزه جهاننما مجموعهای از آثار هنری گرانبها از فرهنگها و تمدنهای مختلف جهان را در خود جای داده است. از جمله آثار مهم آن، میتوان به آثار فرهنگی و تمدنی از مصر باستان، سفالینههای تمدن آند در آمریکای جنوبی، سردیسهای سنگی بودا از سده دوم میلادی و ظروف سفالینی از مناطق باستانی ایران متعلق به هزاره دوم قبل از میلاد اشاره کرد. این آثار با نشان دادن فرهنگهای مختلف از سراسر جهان، فرصتی بینظیر برای آشنایی با تاریخ بشر و هنرهای پیشین فراهم میآورند.
آثار هنری معاصر و مدرن
موزه جهاننما همچنین بهعنوان خانهای برای آثار هنری مدرن و معاصر از هنرمندان بزرگ شناخته میشود. در این موزه، آثار برجستهای از هنرمندان صاحبسبک ایرانی مانند پرویز تناولی، سهراب سپهری، فرامرز پیلارام و بهمن محصص در کنار آثار هنرمندان مطرح قرن بیستم میلادی همچون پابلو پیکاسو، سالوادور دالی، پیر آگوست رنوار، پل گوگن و دیگر هنرمندان شناختهشده جهان به نمایش گذاشته شده است. این آثار بهطور مستقیم تاثیری ژرف بر هنر مدرن گذاشتهاند و در این موزه در کنار یکدیگر جمعآوری شدهاند.
سیر تحول هنر و فرهنگ در موزه جهاننما
موزه جهاننما بهواسطه تنوع آثار هنری و فرهنگیاش، فضایی استثنایی برای نمایش سیر تکامل و تحول هنر بشری از دوران باستان تا دوران معاصر به شمار میرود. این موزه نهتنها مجموعهای از آثار گرانبها است، بلکه بهعنوان نمایشی از تاریخ، فرهنگ و هنر بشر، میتواند درک عمیقتری از تحولات تمدنها و خلاقیتهای هنری در طول قرون مختلف به بازدیدکنندگان ارائه دهد.
کتابخانه اختصاصی؛ گنجینهای از دانش و هنر
کتابخانه اختصاصی کاخ نیاوران یکی از بخشهای منحصر بهفرد این مجموعه فرهنگی است که با ۲۳,۰۰۰ جلد کتاب، مجموعهای غنی از آثار علمی، ادبی و هنری را در خود جای داده است. این کتابخانه در دوران پهلوی دوم طراحی و ساخته شد و دکوراسیون داخلی آن به دست طراح مشهور بریتانیایی، چارلز سویگنی، صورت گرفته است. طراحی منحصر بهفرد این کتابخانه بهگونهای است که نهتنها فضایی مناسب برای مطالعه فراهم میکند، بلکه خود بهعنوان یک اثر هنری به حساب میآید.
مجموعه کتابها و آثار موجود در کتابخانه
کتابخانه اختصاصی نیاوران مجموعهای بینظیر از کتابهای فارسی و خارجی را در بر دارد. این کتابها شامل آثار مختلف در زمینههای تاریخ، فلسفه، ادبیات، هنر، علوم اجتماعی و دیگر موضوعات هستند که از اهمیت ویژهای برخوردارند. بسیاری از این کتابها، بهویژه نسخههای خطی و نادر، جزو گنجینههای فرهنگی و علمی ایران به شمار میروند.
طراحی داخلی و ویژگیهای معماری کتابخانه
کتابخانه نیاوران با طراحی خاص و فضاسازی زیبا، یکی از جاذبههای برجسته این کاخ به شمار میرود. دکوراسیون داخلی آن با استفاده از چوبهای باکیفیت و جزئیات دقیق معماری، فضایی دلنشین برای مطالعه و تفکر ایجاد کرده است. سقف بلند و پنجرههای بزرگ این کتابخانه باعث ورود نور طبیعی به فضا شده و فضایی آرامشبخش و مطلوب برای خواندن کتابها فراهم میآورد.
کتابخانه اختصاصی نیاوران علاوه بر اینکه مکانی برای ذخیره کتابهای ارزشمند بود، در دوره پهلوی دوم نقش مهمی در فرهنگسازی و گسترش دانش ایفا کرد. بسیاری از افراد برجسته در آن دوران از این کتابخانه برای مطالعه و پژوهش استفاده میکردند و این کتابخانه بهعنوان یک مرکز فرهنگی و علمی شناخته میشد.
موزه خودروهای اختصاصی؛ نمایشگاه تاریخ و تکنولوژی
موزه خودروهای اختصاصی کاخ نیاوران در فروردین ۱۳۹۱ با هدف نمایش آثار خودروهای اختصاصی خاندان پهلوی و همچنین بهینهسازی سیستمهای حفاظتی و نگهداری این خودروها برای عموم مردم، تاسیس شد. این موزه همچنین بهمنظور گسترش فضاهای موزهای و ایجاد ارتباط بین نسل جوان و تاریخ، در تیرماه همان سال بهطور رسمی به بهرهبرداری رسید. پیش از تبدیل این ساختمان به موزه، از آن بهعنوان گاراژ برای نگهداری خودروها استفاده میشد.
ویژگیهای معماری و فضای موزه
موزه خودروهای اختصاصی در یک طبقه و در فضایی به مساحت ۲۰۰ مترمربع قرار دارد و آثاری چون خودروهای لوکس خاندان پهلوی، موتور سیکلتهای تاریخی و ماکتهای خودرو در آن به نمایش گذاشته شده است. این موزه با طراحی ساده و مناسب، فضایی مناسب برای نمایش این آثار تاریخی فراهم کرده است. البته این موزه بهعنوان یک موزه تخصصی خودرو شناخته نمیشود، بلکه بیشتر بهعنوان مرکزی برای معرفی و حفاظت از آثار با اهمیت تاریخی این مجموعه عمل میکند.
آثار شاخص موزه خودروهای اختصاصی
در موزه خودروهای اختصاصی، مجموعهای از خودروها و موتورسیکلتهای تاریخی نگهداری میشود که برخی از آنها جزو آثار بینظیر این دوره بهشمار میآیند. از مهمترین آثار این موزه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- رولزرویس فانتوم ۱۹۶۶: این خودرو لوکس بهعنوان یکی از مدلهای منحصر بهفرد خاندان پهلوی، نمادی از ثروت و اقتدار آن دوران است.
- رولزرویس فانتوم ۱۹۷۷: نسخه دیگری از رولزرویس فانتوم که بهعنوان یکی از خودروهای خاص این خانواده در موزه قرار دارد.
- موتور هوندا ۹۰ ATC: یکی از موتورسیکلتهای خاص که در موزه به نمایش درآمده و نشاندهنده سلیقه و علاقهمندیهای خانواده پهلوی است.
- موتور هوندا ۵۰: یک موتور سیکلت دیگر از مجموعهای که در دوران پهلوی بهعنوان وسیلهای برای تفریح و استفاده شخصی مورد استفاده قرار میگرفت.
- موتور CHIBI: یکی دیگر از موتورسیکلتهای قدیمی و خاص که در این موزه به نمایش گذاشته شده است.
باغ موزه کتیبهها؛ گنجینهای از میراث مکتوب ایران
باغ موزه کتیبهها در جنوب شرقی کاخ اختصاصی نیاوران واقع شده و به عنوان یک نمایشگاه دائمی با همکاری پژوهشکده زبانشناسی، کتیبهها و متون پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به نمایش آثار تاریخی ایران پرداخته است. این باغ موزه به عنوان محلی برای نگهداری و معرفی میراث مکتوب پیشینیان ایران، گردشگران و علاقهمندان به تاریخ و فرهنگ را به خود جذب میکند.
آثار موجود در باغ موزه کتیبهها
باغ موزه کتیبهها مجموعهای از ۴۳ مولاژ از کتیبههای تاریخی را در خود جای داده که این کتیبهها به دورههای مختلف تاریخی ایران و تمدنهای مختلف اشاره دارند. این کتیبهها بهویژه از دورههای مادها، پارتیها و ساسانیها جمعآوری شدهاند و نشاندهنده تحول تاریخ و فرهنگ ایرانی در دورههای مختلف هستند.
ویژگیهای کتیبهها
کتیبههای موجود در این باغ موزه، که عمدتا از دورههای مادها، آشوریها و ساسانیها هستند، شامل کتیبههایی به خط و زبانهای مختلف از جمله فارسی باستان، عیلامی، آرامی، آکدی و خط شکسته پهلوی میشوند. این آثار تاریخی، با قدمتی بیش از ۲۳۰۰ سال، شامل نقوشی از انسانها در حال شکار، رقص و آیینهای مذهبی بوده و نمایانگر نمادهایی خاص و زیبای آن دوران است.
کتیبههای شاخص باغ موزه
از جمله آثار شاخص این باغ موزه، کتیبههای شاپور و اردشیر در نقش رستم، کتیبه شاپور اول در نقش رجب و کتیبه کرتیر در نقش رجب هستند. همچنین، مولاژهایی از کتیبههای هخامنشی به تاریخ 539 تا 331 پیش از میلاد نیز در این مجموعه قرار دارند که مربوط به دورههای داریوش و خشایار شاه در الوند همدان است.
دورههای تاریخی و زبانهای مختلف
کتیبههای باغ موزه به سه دوره تاریخی مختلف تقسیم میشوند:
- دوره مادها و اورارتوها: شامل کتیبههای مربوط به خط اوراتی و آشوری.
- دوره پارتی و ساسانی: شامل کتیبههایی به خط فارسی باستان و اکدی.
- دوره عیلامی و آرامی: با کتیبههایی به خط شکسته پهلوی و سومری.
باغ موزه کتیبهها در اردیبهشت ماه ۱۳۸۷ بهعنوان بخشی از مجموعه نیاوران افتتاح شد و از آن زمان تاکنون، به بازدیدکنندگان فرصتی برای آشنایی با تاریخ و تمدنهای مختلف ایران را فراهم کرده است.
جاهای دیدنی نزدیک به نیاوران
اگر به مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران سفر کردهاید یا قصد بازدید از آن را دارید، پیشنهاد میکنیم که از جاهای دیدنی نزدیک آن نیز بازدید کنید.
کاخ سعدآباد؛ یک مجموعه سلطنتی دیدنی
مجموعه کاخهای سلطنتی که در دوران پهلوی ساخته شده و امروزه میزبان موزهها و آثار هنری است. کاخ سعدآباد شامل موزههایی چون موزه تاریخ جنگ و موزه هنرهای معاصر است. باغهای وسیع و معماری چشمنواز این مجموعه از مهمترین دلایلی است که باید از این مکان بازدید کنید.
باغ فردوس؛ موزهای از تاریخ سینمای ایران
باغی قدیمی که امروزه به موزه سینما تبدیل شده است. باغ فردوس و عمارت تاریخی که متعلق به دوران قاجار است، جاذبهای فرهنگی با آثار سینمای ایران از دیرباز تا کنون محسوب میشود.
پارک جمشیدیه؛ یک پارک کوهستانی با چشماندازهای زیبا
یکی از پارکهای کوهستانی معروف تهران با مسیرهای پیادهروی و فضای سبز زیبا که چشماندازهایی شگفتانگیز از شهر تهران را به نمایش میگذارد. این پارک برای کسانی که علاقهمند به طبیعت و پیادهروی در کوهستان هستند، مناسب است.
کاخ گلستان؛ شاهکار معماری قاجاری در قلب تهران
یکی از آثار تاریخی و فرهنگی مهم تهران که شامل چندین تالار مجلل و باغهای زیبا است. کاخ گلستان به عنوان یکی از میراث جهانی یونسکو شناخته میشود و مکانی مناسب برای آشنایی با تاریخ سلطنت قاجاریان است.
موزه هنرهای معاصر تهران؛ آثاری از هنرمندان ایرانی و جهانی
این موزه بزرگترین مجموعه آثار هنری مدرن ایران را در خود جای داده است. در این موزه میتوانید آثار هنرمندان معاصر ایرانی و همچنین هنرمندان مطرح جهانی را مشاهده کنید.
موزه قصر؛ تاریخ معاصر ایران در یک موزه
این موزه که پیشتر زندان قصر بوده، امروزه محل نمایش تاریخ معاصر ایران است. در موزه قصر میتوانید با آثار مربوط به دوران پهلوی و انقلاب اسلامی آشنا شوید.
باغموزه نگارستان؛ تاریخی در دل یک باغ زیبا
باغی قدیمی که به موزهای فرهنگی تبدیل شده و آثار هنری، نسخ خطی و اشیاء باستانی در آن نگهداری میشود. این باغ یکی از جاذبههای پنهان و بینظیر تهران است که پیشنهاد میکنیم از آن بازدید کنید.
پارک لواسان؛ طبیعت بکر در شمال تهران
پارک طبیعی و زیبا در شمال تهران که دارای امکانات رفاهی و تفریحی است. این مکان برای کسانی که به دنبال یک روز آرام در دل طبیعت هستند، بسیار مناسب است.
با بازدید از نیاوران و مکانهای دیدنی اطراف آن، تجربهای کامل از تاریخ، فرهنگ و زیباییهای تهران را خواهید داشت. این جاذبهها نه تنها تاریخ و فرهنگ ایران را به نمایش میگذارند، بلکه با طبیعت زیبا و معماری منحصر به فرد خود، خاطرهای به یادماندنی از پایتخت ایران برای شما به ارمغان خواهند آورد.