به گزارش شهر بورس، چک صیادی، نسخه‌ای امن‌تر از چک‌های سنتی، از سال 1400 با الزام ثبت در سامانه صیاد به ابزاری کلیدی در معاملات ایران تبدیل شده است. این چک با کاهش ریسک‌های مالی، مانند برگشت چک یا سوءاستفاده، امنیت بیشتری برای صادرکننده و گیرنده فراهم می‌کند. در سال 1404، قوانین جدید چک، صدور و تأیید صحیح چک صیادی را بیش از پیش ضروری کرده است. این راهنمای گام‌به‌گام، مراحل صدور، تأیید، انتقال، و استعلام چک صیادی را با نکات حقوقی توضیح می‌دهد. برای اطلاعات جامع درباره انواع چک، مقاله راهنمای کامل چک را در شهر بورس مطالعه کنید.
چک صیادی چیست؟
چک صیادی، چکی است که باید در سامانه صیاد (سامانه یکپارچه الکترونیکی دسته‌چک) بانک مرکزی ثبت شود. این سامانه اطلاعات چک (مانند مبلغ، تاریخ، و گیرنده) را ثبت کرده و از سوءاستفاده جلوگیری می‌کند. برخلاف سفته، چک صیادی به حساب بانکی وابسته است و برگشت آن جرم کیفری محسوب می‌شود. برای درک بهتر تفاوت این دو سند تجاری، مقاله تفاوت سفته و چک را در شهر بورس بخوانید.
مراحل صدور چک صیادی در 1404
برای صدور چک صیادی، این مراحل را به‌دقت دنبال کنید:
- دریافت دسته‌چک صیادی
- از بانک خود (مانند بانک سپه یا بانک ملت) درخواست دسته‌چک صیادی کنید.
- نکته: بانک‌ها ابتدا استعلام اعتباری (مانند موجودی حساب) انجام می‌دهند.
- پر کردن اطلاعات چک
- اطلاعات شامل مبلغ، تاریخ سررسید، و نام گیرنده را روی چک بنویسید. اطلاعات باید دقیق و مطابق با ثبت در سامانه صیاد باشد.
- هشدار: از عبارت «در وجه حامل» خودداری کنید تا چک فقط توسط گیرنده مشخص قابل وصول باشد.
- ثبت چک در سامانه صیاد
- وارد سامانه صیاد شوید (از طریق اپلیکیشن‌های بانکی مانند آپ، تاپ، 724، یا بام، یا اینترنت‌بانک).
- اطلاعات چک (شناسه 16رقمی صیادی، مبلغ، تاریخ، گیرنده) را وارد کنید.
- چرا مهم است؟: بدون ثبت، چک اعتبار قانونی ندارد. احراز هویت با اطلاعات کارت بانکی ثبت‌شده به نام صاحب شماره همراه انجام می‌شود.
- تحویل چک به گیرنده
- چک را به گیرنده تحویل دهید و رسید دریافت کنید.
- نکته حقوقی: کپی چک را نگه دارید تا در صورت اختلاف مدرک داشته باشید.
- تأیید چک توسط گیرنده
- گیرنده باید با وارد کردن شناسه 16رقمی چک و کد ملی خود در سامانه صیاد، چک را تأیید کند. این مرحله از سوءاستفاده جلوگیری می‌کند.
- مزیت: تأیید گیرنده، اعتبار چک را تضمین می‌کند.
استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی
قبل از پذیرش یا صدور چک، وضعیت اعتباری آن را بررسی کنید:
- استعلام با پیامک: شناسه 16رقمی چک را به سرشماره 701701 ارسال کنید. در پاسخ، گزارشی جامع شامل وضعیت اعتباری، عدم مفقودی یا سرقت، و سابقه برگشتی صادرکننده دریافت می‌کنید.
- چرا مهم است؟: این روش سریع و آسان از پذیرش چک‌های مشکل‌دار جلوگیری می‌کند.
- نکته: برای معاملات بزرگ، استعلام را قبل از معامله انجام دهید. پیشنهاد می‌شود برای اطلاعات بیشتر درباره ریسک‌های دیگر اسناد تجاری، .مقاله خطرات سفته را در شهر بورس بخوانید
انتقال چک صیادی
انتقال چک صیادی بدون نیاز به پشت‌نویسی فیزیکی و به‌صورت دیجیتال امکان‌پذیر است:
- در سامانه صیاد یا اپلیکیشن‌های بانکی، اطلاعات گیرنده جدید (مانند کد ملی) را وارد کنید.
- مزیت: انتقال دیجیتال سریع‌تر و امن‌تر است و از سوءاستفاده جلوگیری می‌کند.
نکات حقوقی و کاربردی برای صدور و تأیید چک صیادی
- دقت در اطلاعات: اطلاعات واردشده در سامانه صیاد باید دقیق و مطابق با مندرجات چک باشد.
- احراز هویت: برای ثبت و انتقال، احراز هویت با کارت بانکی ضروری است.
- تأیید گیرنده: گیرنده باید چک را در سامانه صیاد تأیید کند، حتی پس از دریافت فیزیکی.
- استعلام پیش از معامله: قبل از پذیرش چک، وضعیت اعتباری صادرکننده را بررسی کنید.
- اجتناب از چک سفید: هرگز چک بدون اطلاعات کامل امضا نکنید.
- مستندسازی: کپی چک و رسید تحویل را نگه دارید.
- کاربرد در وام‌ها: چک صیادی برای تضمین وام‌های بانکی استفاده می‌شود.
جدول مراحل صدور و تأیید چک صیادی
| مرحله | توضیح | نکته حقوقی |
|---|---|---|
| دریافت دسته‌چک | درخواست از بانک | استعلام اعتباری لازم است. |
| پر کردن اطلاعات | درج مبلغ، تاریخ، گیرنده | از «در وجه حامل» اجتناب کنید. |
| ثبت در سامانه صیاد | ثبت اطلاعات در اپلیکیشن یا شعبه | بدون ثبت، چک بی‌اعتبار است. |
| تحویل به گیرنده | تحویل چک و دریافت رسید | کپی چک را نگه دارید. |
| تأیید گیرنده | تأیید در سامانه صیاد توسط گیرنده | از سوءاستفاده جلوگیری می‌کند. |
| استعلام اعتباری | ارسال شناسه 16رقمی به 701701 | قبل از معامله انجام شود. |
| انتقال دیجیتال | ثبت گیرنده جدید در سامانه صیاد | سریع و امن، بدون پشت‌نویسی. |
سوالات متداول درباره صدور چک صیادی
چک صیادی چیست و چرا باید ثبت شود؟
چک صیادی چکی است که در سامانه صیاد ثبت می‌شود تا معتبر باشد و از سوءاستفاده جلوگیری کند.
چگونه وضعیت اعتباری چک صیادی را استعلام کنیم؟
شناسه 16رقمی چک را به سرشماره 701701 پیامک کنید تا گزارش اعتباری دریافت کنید.
آیا تأیید گیرنده برای چک صیادی الزامی است؟
بله، گیرنده باید چک را با کد ملی و شناسه 16رقمی در سامانه صیاد تأیید کند.
چگونه چک صیادی را منتقل کنیم؟
در سامانه صیاد یا اپلیکیشن‌های بانکی، اطلاعات گیرنده جدید را ثبت کنید.
نتیجه‌گیری
صدور چک صیادی در 1404 با ثبت در سامانه صیاد، تأیید گیرنده، و استعلام اعتباری ساده و امن است. با رعایت نکات حقوقی، از مشکلات مالی جلوگیری کنید.
