به گزارش شهر بورس، هم‌زمان با آغاز فصل برداشت برنج در کشور، روند صعودی قیمت این کالای اساسی نه‌تنها متوقف نشده بلکه شتاب بیشتری گرفته است. مشاهدات میدانی از بازار برنج نشان می‌دهد که نرخ برخی از ارقام ممتاز برنج ایرانی از مرز ۳۰۰ هزار تومان برای هر کیلوگرم عبور کرده است.
در شرایطی که دولت با تکیه بر ارز ترجیحی و واردات برنج خارجی تلاش دارد تا بازار را متعادل نگه دارد، فعالان صنفی معتقدند این سیاست‌ها نه‌تنها موفق نبوده بلکه موجب بروز اختلال در زنجیره عرضه شده است.
بررسی‌های میدانی حاکی از آن است که برنج صدری دم‌سیاه آستانه اشرفیه با قیمت ۳۳۵ هزار تومان، برنج طارم راتون با نرخ ۳۱۰ هزار تومان، و برنج دودی هاشمی با قیمت ۳۳۰ هزار تومان در بازار عرضه می‌شوند. همچنین قیمت انواع دیگر برنج ممتاز ایرانی بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان متغیر است.
در همین رابطه، کریم اخوان اکبری، رئیس هیأت مدیره انجمن واردکنندگان برنج ایران، تأکید می‌کند که ادامه روند تخصیص ارز ترجیحی نه به نفع تولیدکنندگان است و نه واردکنندگان. او با اشاره به افزایش قیمت برنج از پاییز سال گذشته، تصریح کرد: «در حالی‌که بسیاری از اقلام دیگر نظیر روغن و گوشت در این مدت با رشد قیمت مواجه شدند، نرخ برنج ایرانی برای دو سال ثابت مانده بود. اما در نهایت، این کالا هم از افزایش قیمت در امان نماند.»
اکبری دلیل اصلی افزایش قیمت‌ها را ارائه آمار نادرست درباره تولید، انتظارات تورمی، و تأخیر در فرآیند واردات دانست و افزود: «در حالی‌که سال گذشته میزان برداشت برنج ۲.۸ میلیون تن اعلام شد، آمار واقعی کمتر از دو میلیون تن بود. امسال نیز انتظار داریم تولید بین ۱.۶ تا ۱.۸ میلیون تن باشد که کاهش چشمگیری را نشان می‌دهد.»
به گفته این فعال صنفی، قیمت برنج‌های وارداتی هندی برای مصرف‌کننده ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان تعیین شده، درحالی‌که برنج پاکستانی با نرخ بالاتری به فروش می‌رسد. وی درباره سیاست ارزی دولت نیز گفت: «اکنون ۶۰ درصد ارز واردات برنج با نرخ بازار تأمین می‌شود و تنها ۴۰ درصد با ارز ترجیحی اختصاص می‌یابد. در چنین شرایطی، قیمت نهایی کالا از کنترل خارج می‌شود.»
اکبری در ادامه پیشنهاد کرد: «با حذف کامل ارز ترجیحی، نه‌تنها قیمت برنج ایرانی کاهش می‌یابد، بلکه نرخ برنج وارداتی نیز در مبدأ کاهش پیدا خواهد کرد. تجربه نشان داده است که قیمت‌گذاری دستوری راهکار پایداری نیست و بازار به‌صورت طبیعی بر اساس عرضه و تقاضا تنظیم می‌شود.»
از سوی دیگر، سیدعلی طاهری، رئیس اتحادیه برنج بابل، نیز با تأیید افزایش قیمت برنج از آبان‌ماه سال گذشته تا امروز، اعلام کرد که کاهش عرضه و کاهش موجودی انبارها از سال قبل، به‌همراه استقبال پایین از برنج‌های تنظیم بازاری، موجب شده تا نرخ‌ها همچنان بالا باقی بماند.
در جمع‌بندی شرایط فعلی بازار برنج، می‌توان گفت که سیاست‌های مقطعی مانند تخصیص ارز ترجیحی، قیمت‌گذاری دستوری و واردات گسترده نتوانسته‌اند اثرات ملموسی بر کنترل قیمت داشته باشند. تحلیلگران بر این باورند که برای بازگشت ثبات به این بازار، باید به سمت شفاف‌سازی داده‌ها، اتخاذ سیاست‌های پایدار و بازنگری در مداخلات دولتی حرکت کرد.
منبع: تجارت‌نیوز
