به گزارش شهر بورس، در سالهای اخیر، به ویژه در سال ۲۰۲۵، تقاضای جهانی برای طلا به شکل قابل توجهی رشد کرده است. این روند افزایشی عمدتاً به دلیل نگرانیهای اقتصادی، سیاسی و مالی رخ داده که باعث شده سرمایهگذاران و بانکهای مرکزی به طلا به عنوان یک دارایی امن و محافظتکننده در برابر ریسکها روی بیاورند. نقش برجسته بانکهای مرکزی در انباشت ذخایر طلای خود و همچنین افزایش سرمایهگذاریهای خرد و ورود گسترده سرمایه به صندوقهای سرمایهگذاری مبتنی بر طلا، از عوامل اصلی پشت این رشد محسوب میشوند.
وضعیت فعلی بازار طلا
در سه ماه نخست سال ۲۰۲۵، تقاضای جهانی طلا به ۱,۲۰۶ تن رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل، افزایشی یک درصدی را نشان میدهد. این بیشترین حجم تقاضا در این فصل از سال از سال ۲۰۱۶ تاکنون است. بخش قابل توجهی از این افزایش ناشی از رشد ۱۷۰ درصدی سرمایهگذاری در صندوقهای قابل معامله (ETF) بود که به ۵۵۲ تن رسید. در همین دوره، خرید بانکهای مرکزی معادل ۲۴۴ تن بود که هرچند نسبت به فصل پیش کاهش داشته، اما همچنان در محدوده نرمال سه سال گذشته باقی مانده است. تقاضای صنعت فناوری با ۸۰ تن تقریبا ثابت مانده است، در حالی که تقاضا برای جواهرات کاهش یافته، اما ارزش دلاری آن ۹ درصد رشد کرده است. همچنین، قیمت طلا در نیمه نخست ۲۰۲۵ حدود ۲۵ درصد افزایش یافته و انتظار میرود در پایان سال، رشد قیمت سالانه به حدود ۳۵ درصد برسد.
تأثیر بانکهای مرکزی بر بازار طلا
بانکهای مرکزی جهانی، همچنان به عنوان یکی از بزرگترین خریداران طلا شناخته میشوند که در سالهای اخیر ذخایر خود را به طور مداوم افزایش دادهاند. در سال ۲۰۲۴، خرید بانکهای مرکزی به ۱۰۴۵ تن رسید که سومین سال پیاپی افزایش محسوب میشود. بیشترین خریدها از سوی بانکهای مرکزی کشورهای در حال توسعه و بازارهای نوظهور انجام شده است؛ به عنوان نمونه، بانک مرکزی ازبکستان در ژانویه ۲۰۲۵ حدود ۸ تن و بانک مرکزی چین ۵ تن طلا خریداری کردند. این خریدها عمدتاً به دلیل نگرانیهای ژئوپلیتیکی و نیاز به مدیریت بهتر ذخایر ارزی صورت گرفتهاند و نقش مهمی در افزایش تقاضای جهانی ایفا کردهاند.
عوامل مؤثر بر آینده تقاضای طلا
عوامل متعددی در شکلگیری روند آینده بازار طلا تأثیرگذار هستند. تنشهای سیاسی و ژئوپلیتیکی، به ویژه در مناطق حساس جهان، همچنان محرک اصلی تقاضای طلا به عنوان یک دارایی امن باقی ماندهاند. سیاستهای پولی بانکهای مرکزی، به خصوص احتمال کاهش نرخ بهره در کشورهای توسعه یافته مانند آمریکا، جذابیت طلا را افزایش داده است. همچنین، تورم پایدار و ناپایداری اقتصادی، به ویژه در اقتصادهای بزرگ، باعث تقویت تقاضای طلا به عنوان سپری در برابر تورم شده است.
در کنار این موارد، ورود سرمایههای خرد به صندوقهای ETF طلا و رشد سرمایهگذاریهای خرد، باعث تقویت تقاضای سرمایهگذاری شدهاند. عرضه محدود طلا به دلیل کاهش استخراج معادن و محدودیتهای تولید نیز عامل مهمی برای حفظ قیمتهای بالا در بلندمدت خواهد بود. تقاضا در بخش فناوری همچنان ثابت مانده، اما تغییرات تعرفهها و شرایط اقتصادی ممکن است این بخش را دچار تغییر کند.
پیشبینی قیمت طلا در سال ۲۰۲۵
موسسات مالی بزرگ پیشبینیهای متفاوتی برای قیمت طلا در سال ۲۰۲۵ ارائه دادهاند:
-
گلدمن ساکس: پیشبینی قیمت بین ۳,۷۰۰ تا ۴,۵۰۰ دلار به ازای هر اونس، با تاکید بر افزایش تقاضای بانکهای مرکزی و ریسکهای ژئوپلیتیکی.
-
جیپی مورگان: قیمت میانگین ۳,۶۷۵ تا ۴,۰۰۰ دلار، با تمرکز بر رشد تقاضای سرمایهگذاری و ریسکهای اقتصادی و سیاسی.
-
سیتی بانک: تثبیت قیمتها در حدود ۳,۰۰۰ دلار بر اساس سیاستهای پولی و شرایط اقتصادی موجود.
-
بانک جهانی: پیشبینی افزایش ۳۵ درصدی قیمت نسبت به سال ۲۰۲۴، متاثر از ریسکهای ژئوپلیتیکی و تقاضای رو به رشد سرمایهگذاری.
منبع: همشهری