به گزارش شهر بورس، صادق الحسینی، اقتصاددان در این نشست گفت: تفاوت بنیادینِ یک شخص جوان با فردِ مسن در این است که جوان آینده دارد و میتواند برای آن برنامهریزی کند؛ آینده متعلق به جوانان است.
وی با اشاره به نظریه نهادگرایی نوین تأکید کرد: برای درک بهترِ اقتصاد باید به مفاهیم نهادگرایی جدید توجه کنیم. کشورها را میتوان در دو گروه دستهبندی کرد: دارای «نظم دسترسی محدود» و دارای «نظم دسترسی باز». در نظم دسترسی محدود، دسترسی مردم به منابع اقتصادی، سیاسی و اجتماعی محدود میشود تا از بروز خشونت جلوگیری شود. ایران در وضعیت نظم دسترسی محدود قرار دارد.
الحسینی افزود: ایران از سال ۱۳۹۰ به بعد دیگر «کشور در حال توسعه» محسوب نمیشود و در رده کشورهای عقبمانده قرار گرفته است.
بحران، شرط لازم اما نه کافی برای گذار
وی گفت: تغییر وضعیت اقتصادی و سیاسی معمولاً به سه دوره هشتساله (۲۴ سال) زمان نیاز دارد. بحران، شرط لازم اما نه کافی برای این گذار است؛ بسیاری کشورها گرفتار بحران شدهاند، اما توسعه پیدا نکردهاند، زیرا هزینهی حفظ ائتلافهای موجود کمتر از منافعِ اصلاح ساختارها بوده است.
الحسینی سه ویژگی کلیدی تیمهایی را که میخواهند چنین اصلاحاتی را به سرانجام برسانند، نبوغ و خلاقیت، هوش و انگیزهی بالا، و توانایی هزینه دادن و قبول ریسکهای بزرگ دانست.
این اقتصاددان در خصوص وضعیت ایران گفت: آگاهی عمومی در سطح مناسبی قرار دارد، برنامههای اصلاحی نیز موجود است و تیمهای مختلفی با هدف تغییر شکل گرفتهاند؛ اما این تیمها باید محبوبیت و حمایت لازم را کسب کنند تا در زمان بحران بتوانند ائتلافهای مسلط را متقاعد به پذیرش برنامههای اصلاحی کنند.
الحسینی تأکید کرد: موفقیت این مسیر به تعامل میان سه عامل بستگی دارد: آگاهی عمومی، برنامهریزی دقیق و تیمهای توانمند. بدون تحقق این سه مولفه، عبور از بحران و حرکت به سمت توسعهی پایدار ممکن نخواهد بود.
او با اشاره به تجربهی کشور ترکیه گفت: در دههی ۱۹۹۰ ترکیه با تورم ۶۸ درصدی، اختلافات قومی و مذهبی و حتی کودتا مواجه بود؛ در چنین وضعیتی، فردی مانند اردوغان، بدون سابقهی سیاسی برجسته، توانست کشور را به مسیر اصلاح وارد کند.
الحسینی به فرآیند توسعهی کرهی جنوبی نیز اشاره کرد و گفت: پیش از سال ۱۹۹۰ این کشور تحت حکومتی دیکتاتوری قرار داشت؛ ژنرال پارک چونگ-هی که در کتابها نماد توسعهی کره شناخته میشود، در واقع از چهرههای فاسد دوران خود بود. کرهی جنوبی برخلاف ایران منابع طبیعی و نفتی نداشت و فساد و ناکارآمدی دولتی نقطهی آغاز تغییرات بنیادین شد.
وی دربارهی آرژانتین گفت: این کشور ساختار اقتصادیای دارد که تا حدودی با ایران شباهت دارد اما هنوز با مشکلات فراوان دستبهگریبان است. آرژانتین نظام چندنرخی ارز را حذف و به ارز تکنرخی گذر کرد و تورمِ خود را از حدود ۲۰ درصد به ۳ درصد در ماه کاهش داده است، اما مشکلات ساختاری همچنان پابرجاست.
الحسینی به تجربهی ژاپن و آلمان اشاره کرد و گفت: این دو کشور با هویتهای ملی قوی، پس از تجربهی تحقیر و ویرانی پس از جنگ، توانستند طی دو دهه خود را بازسازی کنند، اما مدیریت این بازسازیها عمدتاً تحت هدایت ائتلافهای خارجی صورت گرفت و نه صرفاً توسط عوامل داخلی وضعیتی شبیه به شرایط عراق در زمان بازسازی.
الحسینی تأکید کرد : بحرانها در تاریخ توسعهی کشورها همیشه وجود داشتهاند؛ بسیاری از کشورهای توسعهیافته در مقاطعی فساد گستردهای تجربه کردهاند. وقتی کشورها را تکتک بررسی کنیم، میبینیم همه در مقاطع تاریخی بحرانهای جدی را تجربه کردهاند و ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست.
او افزود: سال جاری و سال آینده برای ایران سالهای بحرانی خواهند بود. کشور اکنون با بحرانهایی در حوزهی انرژی، ارز، بانکداری، سیاست خارجی، جنگ، فقر و رکود اقتصادی مواجه است. روندهای جهانی نیز نشان میدهد کشورها نفتخیز و غنی از منابع طبیعی بهجز نروژ، به ندرت تبدیل به کشور توسعهیافته شدهاند. بحرانهای ایران در حال بزرگتر شدن هستند، اما همهی کشورها از بحران عبور کردهاند و ایران نیز باید این مسیر را طی کند.
الحسینی در پایان گفت: تا زمانی که شرایط بحرانی به اوج نرسد، اصلاحات بنیادین و آبادانی رخ نخواهد داد. تجربهی تاریخی کشورها این واقعیت را نشان میدهد. برای کاهش فشار به اقشار کمدرآمد لازم است قیمتها به سطح واقعی نزدیک شوند و سهمیههای قابلمبادلهی نفت و گاز مطابق با روندهای بینالمللی توزیع شود. این اقدام میتواند ایران را از واردکنندهی انرژی به صادرکنندهی انرژی تبدیل کند و قاچاق سوخت را ریشهکن سازد.
نقش کلیدی نسل جوان در تغییر مسیر اقتصادی کشور
جعفر محرمپور، دبیر اتاق بازرگانی تبریز، با اشاره به نقش کلیدی نسل جوان در تغییر مسیر اقتصادی کشور اظهار کرد: وقتی صحبت از جوانان میشود، باید انتظار داشت که نسل جدید، مسیر جدیدی را رقم بزند، چرا که با روشها و مسیرهای قدیمی نمیتوان به اهداف و مقصدهای نو رسید. متأسفانه در ایران یکی از مشکلات رایج، پافشاری بر مدلهای سنتی و کهنه مدیریتی است.
وی تأکید کرد: شما باید فضای فعلی اقتصادی را با تحلیل دادهها و آمار بهتر بشناسید و امیدوارم خروجی این جلسه باید این باشد که از این اعتقاد که فقط افراد باتجربه و مسن باید در رأس امور قرار گیرند، عقبنشینی کرده و مسیر را برای ورود جوانان به عرصههای مدیریتی همواز کنیم.
محرمپور ادامه داد: در اتاق بازرگانی تبریز، رویکرد تغییر کرده و اکنون خواهان حضور پررنگ و پرانرژی جوانان در ساختار و بدنهی هستیم و از فرصت حضور جوانان، نهایت استفاده را میبریم.
آیندهی بازار برای تولیدکننده مبهم است
ساسان قلیپور، رئیس هیئت مدیره انجمن جوانان کارآفرین استان آذربایجانشرقی، در این نشست گفت: در حال حاضر با چالشهای متعددی در حوزه صنعت، کار و تولید مواجه هستیم. بازار ارز با نوسانات بسیار شدید همراه است؛ از مسئله اسنپبک گرفته تا سایر چالشهای ساختاری اقتصادی که همگی موجب ایجاد بیثباتی شدهاند. وی ادامه داد: بزرگترین معضل، نبود ثبات اقتصادی است.
تولیدکننده نمیداند آینده بازار چگونه خواهد بود و این عدم قطعیت، مانعی بزرگ برای ادامه فعالیت تولیدی محسوب میشود.
قلیپور با تأکید بر لزوم حمایت از جوانان و تأمین سرمایه در گردش برای آنها افزود: باید راهکارهایی برای تسهیل تأمین منابع مالی جوانان بیابیم تا امکان ورود به عرصه تولید برای آنان فراهم شود. در حال حاضر برخی تولیدکنندگان ترجیح میدهند مواد اولیه خود را انبار کنند، چراکه سود نگهداری این مواد در شرایط بیثبات کنونی، بیش از تولید و عرضه به بازار است.
وی همچنین از مسئولان و نهادهای مرتبط درخواست کرد، در حل این چالشها جوانانی که پا به میدان کار میگذارند، را یاری دهند.
گفتنی است، در پایان این نشست، مسائل روز اقتصادی جهان و ایران بهصورت پرسش و پاسخ طرح و بررسی شد.