مهدی رباطی: بی تدبیری در بورس به سرمایه و اعتماد مردم آسیب جبران ناپذیری زد

به گزاش شهر بورس مهدی رباطی، کارشناس بازار سرمایه، در برنامه «تیتر امشب» شبکه خبر با بیان اینکه سال گذشته با روندی شتابزده، مردم به بازار سرمایه دعوت شدند گفت: با بی‌تدبیری در این باره و نبود زیرساخت‌های لازم، آسیب‌های جبران ناپذیری به سرمایه و اعتماد مردم وارد شد.

وی افزود: اکنون با بازاری مواجهیم که ذی نفعان آن دامنه بزرگی را تشکیل می‌دهند که متناسب با این افزایش ضریب نفوذ بازار سرمایه، جایگاه آن در سیاستگذاری کلان کشور ارتقا پیدا نکرد.

انتقاد از متولی نداشتن سیاست‌گذاری بازار سرمایه

این کارشناس بازار سرمایه با انتقاد از متولی نداشتن سیاست‌گذاری بازار سرمایه در کشور گفت: این بازار جایگاه و انسجامی در سطح سیاست‌گذاری کلان ندارد.

رباطی، در خصوص وضعیت فعلی بازار سرمایه گفت: ۱۷ ماه ریزش مداوم را تجربه کردیم. از از ۲۷ آذر ۱۴۰۰ تا ۲۷ دی ۱۴۰۰ حدود ۶ هزار ۸۰۰ میلیارد تومان خروج پول حقیقی از بازار داشتیم. و این ترند در این ۱۶ ماه گذشته برقرار بوده است.

وی با بیان اینکه یکی از دلایلی که این پول از بازار سرمایه خارج می‌شود “وجود دامنه نوسان است” افزود: دامنه نوسان اصلاح بازار را فرسایشی می‌کند. همچنین ابزار‌های بورس‌های مدرن دنیا را در بورس خودمان برای معامله‌های دو طرفه و… را نداریم.

مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران گفت: در حال حاضر اگر آمار عرضه‌های اولیه را از سال ۹۲ تا به امروز کسر کنید ارزش بازار به قیمت دلار بازار ۱۵۴ میلیارد دلار است. در صورتی که در سال ۹۲ ارزش بازار ۱۷۰ میلیارد دلار بوده است.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: یعنی بازار سرمایه ایران حتی نتوانسته است، ارزش دلاری خود را نسبت به سال ۹۲ حفظ کند. دلیل آن هم عدم رشد زیر ساخت‌های بازار متناسب با خود بازار است. چه زیر ساخت در سطح سیاست‌گذاری چه زیر ساخت‌های خود بازار و تا زمانی که این زیر ساخت‌ها اصلاح نشود، این روند سینوسی بالا رفتن و افت‌های شدید در زمان ریزش را شاهد خواهیم بود.

رباطی یادآور شد: از طرفی روندی مثبتی که این روز‌ها به وجود آمده یکی از دلایل آن تصمیم جدی دولت برای حمایت از بازار سرمایه و همچنین تصمیماتی که به ضرر بازار است را ملغی کند. از طرفی افت قیمت‌ها باعث جذاب شدن بازار و ورود سرمایه‌های جدید نیز شده است.

وی گفت: مصوباتی ابلاغ شده که برخی از مراجع سیاست‌گذاری کشور یا در جریان آن‌ها نیست یا مخالف آن مصوبات است. بودجه کشور یک متولی دارد و بازار سرمایه یک متولی دیگر که آن وزارت اقتصاد است و پیگیر منافع ذی‌نفعان می‌باشد. ما یک متولی مشخصی برای اداره بازار سرمایه نداریم که باید سریعاً علاج شود.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: نکته دوم در خصوص ظرفیت بازار “هم بورس و هم فرابورس” که حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیارد دلار در نوسان است. در صورتی که ارزش واقعی بازار ما بسیار کمتر از این ارقام است‌. شما اگر سهام شناور و آنچه که معامله می‌شود را در نظر بگیرد چیزی بین ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار ارزش بازار سرمایه ما خواهد بود که در مقابل GDP و میزان نقدینگی کشور رقمی محسوب نمی‌شود‌. اگر دولت واقعاً برنامه‌ای دارد و اگر در سال ۹۹ به نظر کارشناس بازار سرمایه توجه می‌شد و عرضه اولیه شرکت‌ها تسهیل می‌شد و سهام شناور شرکت‌ها افزایش می‌یافت، حبابی که ایجاد شد حتماً شکل نمی‌گرفت که ترکیدن آن حباب به اعتماد عمومی مردم نسبت به بازار لطمه وارد کند.

بازار سرمایه به سرعت رونق خواهد گرفت

وی عنوان کرد: در حال حاضر هم اگر دولت به سمت سیاست‌هایی حرکت کند که حمایت از تولید مولد باشد و مشوق سرمایه‌گذاری باشیم یقین بدانید که بازار سرمایه به سرعت رونق خواهد گرفت و حجم بسیار زیادی از نقدینگی جذب بازار سرمایه خواهد شد.

رباطی گفت: در آن صورت شرکت‌ها می‌توانند با بالا بردن سهم سهام شناور خود در بازار و جذب منابع و از سویی ورود استارتاپ‌ها،‌ایده‌ها و بخش خصوصی‌ای که هنوز وارد بازار سرمایه نشده‌اند می‌توان شاهد رونق جدی در بازار و بخش مالی اقتصاد بود.

مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران گفت: مطالعه‌ای در برخی کشور‌ها انجام شده که نشان می‌دهد همبستگی بین بخش مالی اقتصاد و بخش حقیقی اقتصاد که مشخص می‌کند دولت‌ها از بخش مالی اقتصاد منتفع شده‌اند و بخش حقیقی اقتصاد رشد داشته است. اگر به سمتی برویم که انسجامی در فضای سیاسی کشور برای توسعه بازار سرمایه داشته باشیم یقیناً می‌توان از تنگنا‌های فعلی اقتصادی کشور خارج شد.

وی افزود: بورس ویترین اقتصاد سرمایه داری است. هر چقدر بازار رقابتی‌تر باشد شاهد رشد اقتصاد هر کشور خواهیم بود. نکته مهم این است که در کشور‌های کمونیستی و سوسیالیستی چیز به اسم بورس وجود نداشت چون اقتصاد دستوری بود و تخصیص منابع بوسیله دولت‌ها انجام می‌شد سرمایه‌گذاری مولد وجود نداشت. میزان پایداری و رونق بورس رابطه نزدیکی با باز بودن اقتصاد دارد‌. هر چه اقتصاد ما به سمت سیاست‌های اصل ۴۴ که رهبری ابلاغ کردند پیش برود و به سمت خصوصی شدن حرکت کند و از دستوری بودن فاصله بگیرد به همان نسبت بورس کشور رونق پایدارتری خواهد یافت و برعکس آن هر چقدر به سمت قیمت‌گذاری دستوری و دلار ۴۲۰۰ تومانی و… برویم مطمئناً بورس لطمه می‌خورد و توسعه پایداری رخ نخواهد داد.

این کارشناس بازار سرمایه گفت: بنده به دولت توصیه می‌کنم به سمت اصلاحات اساسی و بریده شدن دست مافیای توزیع حرکت کند. زیان انباشته شده دو خودرؤساز کشور ۸۰ هزار میلیارد تومان است که فقط رانت توزیع خودرو در کشور سالی ۵۰ همت است. که این پول نه به جیب تولیدکننده می‌رود و نه به جیب مصرف‌کننده. فقط به نفع مافیای توزیع است و به جیب آن‌ها سرازیر می‌شود‌. حال اگر دولت به سمت اقتصاد باز حرکت کند و اجازه داده شود که عرضه و تقاضا با مکانیزم خود پیش برود مطمئن باشید که بورس ما از جمله پر رونق‌ترین بورس‌ها خواهد بود.

برخی آقایان مسئول رده بالا گفتند که بورس عامل گرانی کالاست

رباطی گفت: سیاستگذار ما تصور می‌کند که اگر ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کند جهش تورمی خواهیم داشت یا اگر قیمت‌گذاری دستوری را بردارد اجناس گران می‌شوند اما در بحث سیمان مشاهده شد که هر پاکت تا ۱۳۰ هزار تومان افزایش یافت و برخی آقایان مسئول رده بالا گفتند که بورس عامل گرانی کالاست.

وی افزود: اما سیمان از زمانی که دولت دستور ورودش به بازار کالا را داد هر پاکتش به ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان رسید. اکنون خرید و فروش آن کاملاً شفاف است. حالا اگر همین اتفاق با دستور رئیس جمهور برای خودرو و سایر نهاده‌های تولید هم بیفتد چه اثر مثبتی خواهد داشت.

این کارشناس بازار سرمایه گفت: بنابراین باید به سمت توجه جدی به سیاست‌های اصل ۴۴ حرکت کنیم و اقتصاد باز را جدی پی بگیریم مطمئناً بورس نه نیاز به تشکیل ستاد بحران دارد نه نیاز به کمک حقوقی‌ها و بسته حمایتی دارد؛ هیچکدام از این کار‌ها نیاز نیست اگر بگذارند تولیدکننده کار خود را کند بازار شفاف باشد و سهامداران شفاف خرید و فروش کنند و رانت و مافیای شبکه توزیع حذف شود بازاری به جذابیت بورس وجود ندارد.