به گزارش شهر بورس، بازار مواد غذایی ایران طی هفتههای اخیر شاهد نوسانات شدید قیمتی بوده که یکی از بارزترین نمونههای آن، افزایش چشمگیر قیمت لوبیا چیتی است. بر اساس دادههای جدید، قیمت لوبیا چیتی در بستهبندی ۷۰۰ گرمی به حدود ۷۱ هزار تومان رسیده و نمونههای بستهبندی ۵ کیلویی دو عددی از نوع نچرال نیز به رقم بیسابقه ۱۰ میلیون و ۹۵۴ هزار تومان افزایش یافته است.
این جهش قیمتی نه تنها بار مالی سنگینی بر دوش خانوارهای ایرانی گذاشته، بلکه تولیدکنندگان و کشاورزان این محصول نیز درگیر مشکلات عدیدهای شدهاند. کارشناسان بازار دلایل اصلی این رشد قیمت را افزایش هزینههای تولید، نوسانات ارزی و تحریمهای بینالمللی میدانند که تأمین نهادههای کشاورزی مانند کود و سم را بهشدت دشوار و پرهزینه کرده است.
افزایش قابل توجه هزینه حملونقل نیز به این فشارها افزوده و مجموع این عوامل، قیمت لوبیا را به سطوحی رسانده که بسیاری از مصرفکنندگان دیگر توان خرید آن را ندارند. نتیجه این وضعیت، کاهش تقاضا و تغییر الگوی مصرف خانوارها به سمت کالاهای ارزانتر بوده است.
تحلیلگران اقتصادی و فعالان کشاورزی معتقدند که مشکل اصلی در تخصیص ناکافی یارانهها و کمبود نهادههای مورد نیاز است که تولید را برای کشاورزان سختتر کرده و این هزینهها در نهایت به بازار مصرف منتقل شده است.
همچنین افزایش نرخ ارز باعث گرانتر شدن واردات نهادهها و مواد اولیه شده است؛ بهعنوان نمونه، سموم و کودهای شیمیایی که غالباً وارداتی هستند، با افزایش قیمت دلار به طور مستقیم هزینههای تولید را بالا بردهاند.
این وضعیت اقتصادی فشار سنگینی بر اقشار کمدرآمد وارد آورده و آنها را ناچار به کاهش مصرف محصولات اساسی کرده است. بهطور مشخص، خانوادهها برای مدیریت بودجه خود به سمت خرید برندهای ارزانتر رفتهاند که این موضوع نشاندهنده تغییرات قابل توجه در رفتار مصرفی است.
کارشناسان پیشبینی میکنند در صورت عدم اتخاذ سیاستهای کارآمد برای کنترل تورم و حمایت از کشاورزان، بازار لوبیا و سایر مواد غذایی در کوتاهمدت با روند افزایشی قیمت مواجه باقی خواهد ماند. این امر میتواند مشکلات اقتصادی را برای خانوارهای ایرانی تشدید کند.
در نهایت، وضعیت فعلی نشان میدهد که حل بحران نوسانات نرخ ارز، بهبود شرایط تامین نهادهها و اجرای سیاستهای حمایتی دولت، از ضرورتهای اساسی برای مهار افزایش قیمتها و حفظ قدرت خرید مردم است.
منبع: سرانه