قیمت دلار و یورو در صرافی ملی امروز شنبه 30 اردیبهشت 1402

امروز یورو در صرافی ملی مانند ۲ روز پیش با کاهش قیمت روبرو شد، بطوری که یورو در صرافی ملی که ۲ روز پیش تا ۴۵,۸۶۰ (چهل و پنج هزار و هشتصد و شصت ) تومان رسیده بود، امروز – شنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ مصادف با ۲۰ می ۲۰۲۳ – با کاهش ۰.۰۸ درصدی به ۴۵,۸۱۹ (چهل و پنج هزار و هشتصد و نوزده ) تومان رسید.

واحد پولی یورو امروزه پس از دلار آمریکا مهم‌ترین ارز بین‌المللی محسوب می‌شود و دومین ارز پرکاربرد در سراسر جهان محسوب می‌شود. این واحد پولی یکی از ارزهای قدرتمند جهان به حساب می‌آید، قیمت یورو یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سنجش وضعیت پولی و در نگاه کلی‌تر اقتصاد اتحادیه اروپا است. این واحد پولی پس از دلار آمریکا بیشترین سهم را از مبادلات تجاری و ذخایر ارزی بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف جهان در اختیار دارد.

زمینه ابداع یورو

در دوران بازسازی اروپا پس از جنگ جهانی دوم سیطره اقتصادی عظیمی از سوی آمریکا به اقتصاد اروپای جنگ زده تحمیل شد و وابستگی بیش از اندازه مبادلات تجاری در جهان به دلار آمریکا برای بسیاری از کشورهای اروپایی غیر قابل تحمل تر از همیشه شد. در اوایل دهه ۱۹۷۰ میلادی سران کشورهای مختلف اروپایی به فکر تاسیس اتحادیه پولی و اقتصادی مشترکی برای هماهنگی هر چه بیشتر در راستای سیاست‌گذاری های اقتصادی و مالی افتادند.

آن‌ها به دنبال تسهیل تجارت بین‌المللی برای شرکت‌های خود در داخل خاک اروپا بودند و از سوی دیگر دسترسی هر چه بیشتر اروپایی‌ها به بازارهای یکدیگر فرصت انتخاب بیشتری را به مصرف کنندگان و بازارهای گسترده‌تری را در اختیار شرکت‌ها و تاجران قرار می‌داد. البته مهم‌ترین هدف برای آن‌ها پایدارتر شدن اقتصاد و گریز از نوسانات گاه و بی گاهی بود که منشا اروپایی نداشتند و این کشورها نیز نمی‌توانستند برای جلوگیری از آن کار خاصی انجام دهند.

البته موانع سیاسی – اقتصادی بسیاری پیش پای اروپایی‌ها وجود داشت که مانع تحقق این امر در آن زمان شد. اما بروز بحران های ارزی بین‌المللی در دوران پسا جنگ جهانی که ثبات اقتصادی و توسعه آنان را در معرض خطر قرار می‌داد، سران این کشورها را مصمم تر کرد تا به فکر سیاست ارزی مشترکی باشند.

پس از آن که سیاست‌های ثبات ارزی شکست خوردند، چالش‌های جدی برای اروپایی‌ها ایجاد شد که مهم ترین آن تضعیف سیاست قیمت‌های مشترک کالاهای کشاورزی بود که در آن زمان پایه اصلی جامعه اقتصادی اروپا محسوب می‌شد. تا سال ۱۹۷۹ تلاش اروپایی‌ها بی فایده بود تا آنکه در سال ۱۹۷۹ موفق شدند نظام پولی اروپا (EMS) را ابداع کنند. این اتفاق برای اقتصاد اروپا مهم بود، چرا که برای نخستین بار چنین هماهنگی عظیمی در سیاست‌های پولی کشورها رخ می‌داد و یک دهه با موفقیت تمام اجرا شد تا خشت‌های نخست سیاست پولی واقعا مشترک در میان کشورهای اروپایی گذاشته شود.

شروع داستان یورو

ژاک دلور، وزیر اقتصاد شهیر جمهوری فرانسه در از سال ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۵ در این سمت بود، به عنوان رئیس شورای اروپایی تلاش‌های بسیاری را برای شکل دهی به واحد مشترک پولی در میان کشورهای اروپایی انجام داد تا آنکه در سال ۱۹۹۲ این تلاش‌ها نتیجه داد. با همکاری بی سابقه بانک‌های مرکزی کشور‌های مختلف اروپا در سال ۱۹۹۲ پیمانی در ماستریخت هلند به امضا رسید که یکی از موفق‌ترین تجربیات اقتصادی بشر را رقم زد و اتحادیه اروپا را تشکیل داد تا این‌گونه ایده واحد پولی مشترک کلید بخورد.

در یک پروژه عظیم و با هماهنگی‌های بسیار فراوان میان کشورهای مختلف حدود یک دهه طول کشید تا زیرساخت‌های سیاسی، اقتصادی و تنظیم هماهنگ سیاست‌های پولی این ارز مشترک اروپایی را به مرحله اجرایی برساند. این پول جدید را در سال ۱۹۹۵ به نام یورو نامگذاری شد و ۳ سال بعد در آخرین شب زمستانی سال ۱۹۹۸ یورو به لحظه تاریخی خود نزدیک شد. بانک‌های مرکزی ۱۱ کشور اروپا در شب ۳۱ دسامبر ۱۹۹۸ نرخ برابری واحدهای پولی خود را نسبت به همدیگر و نسبت به ارز جدیدشان، یعنی یورو قفل کردند تا با آغاز سال نو میلادی و در نیمه شب یکم ژانویه ۱۹۹۹ یورو کار خود را به صورت رسمی آغاز کند.

یورو در ۳ سال ابتدایی حیاتش زیست نامرئی داشت و تنها در محاسبات مربوط به حسابرسی‌ها، چک‌های مسافرتی، معاملات غیر نقدی و پرداخت‌های الکترونیکی وجود داشت. اروپایی ها در این مدت با اجرای سیاست هماهنگ پولی اتحادیه اروپا کماکان از پول‌های ملی خود در معاملات نقدی استفاده می‌کردند. در طی این ۳ سال اروپایی‌ها چاپ ۷.۴ میلیارد اسکناس و ضرب ۳۸.۲ میلیارد سکه را در دستور کار حود قرار دادند تا مطمئن شوند در زمان آغاز انتشار یورو با کمبود اسکناس رو به رو نخواهند شد.

آغاز به کار پول اروپایی

نهایتا در ماه دسامبر سال ۲۰۰۱ و تنها یک ماه پیش از آغاز رسمی یورو، بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف اروپایی برای آشنایی هر چه بیشتر مردم اروپا با این واحد پولی جدید بسته‌های آغازین خود را که شامل مقدار بسیار کمی اسکناس یورو بود را منتشر کردند. یک ماه بعد و با شروع سال ۲۰۰۲ میلادی بزرگترین تغییر واحد پول نقدی در تاریخ رخ داد و ۱۲ کشور عضو اتحادیه اروپا به صورت هماهنگ یورو را به عنوان ارز رسمی خود برگزیدند تا یورو رسما وارد مبادلات واقعی پولی در جهان شود.

جالب است بدانید که اولین معامله با اسکناس یورو در تاریخ در بندر رونیون فرانسه انجام شد و با آن مقداری میوه سرخالو خریداری شد. پس از این رویداد ۲ ماه به بانک‌های مرکزی کشورها فرصت داده شد تا به صورت همزمان از یورو و پول‌های ملی خود استفاده کنند و به مردم فرصت اینکه خود را با واحد پولی جدید تطبیق دهند هم داده شود.
یورو در کدام کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرد؟

ارز یورو در ۱۹ عضو اتحادیه اروپا به عنوان واحد پولی رسمی پذیرفته شده است و به عنوان واحد پولی اصلی در مبادلات تجاری بیش از ۳۴۰ میلیون نفر نقش اصلی را ایفا می‌کند. آلمان، اتریش، اسپانیا، ایتالیا، جمهوری ایرلند، بلژیک، پرتغال، فرانسه، فنلاند، لوکزامبورگ، هلند و یونان به عنوان نخستین اعضای این پیمان مشترک پولی ۱۲ کشور آغازگر یورو بودند.

در سال های بعدی ۷ کشور دیگر از جمله استونی، اسلواکی، اسلوونی، قبرس، لتونی، لیتوانی و مالت هم به اتحادیه اروپا پیوستند و یورو را به عنوان واحد پولی خود پذیرفتند. دانمارک نیز پس از خروج بریتانیا تنها عضو اتحادیه اروپا باقی مانده است که پول ملی خود را به عنوان واحد اصلی نگاه داشته است و یورو واحد پولی دوم این کشور به صورت رسمی محسوب می‌شود. سن مارینو، پادشاهی موناکو، مونته نگرو و واتیکان هم کشورهای غیر عضو در اتحادیه اروپا هستند که از یورو به عنوان واحد پولی رسمی خود استفاده می‌کنند.
بانک مرکزی اروپا

مدیریت سیاست‌گذاری های پولی یورو بر عهده بانک مرکزی اروپا و بانک‌های مرکزی کشورهای اروپایی عضو منطقه پولی است. بانک مرکزی اروپا در فرانکفورت آلمان واقع شده است و مسئول اتخاذ سیاست‌های پولی و اقتصادی یورو به حساب می‌آید، از این رو تمام کشورهای این منطقه مجبور به تبعیت کامل از سیاست‌های ابلاغی در زمینه‌های پولی و اقتصادی صادر شده از سوی این نهاد هستند. همچنین وظیفه انحصاری چاپ اسکناس یورو بر عهده بانک مرکزی اروپا است که در سراسر اروپا به صورت متحدالشکل و بدون هیچ تفاوتی عرضه می‌شوند.

نرخ برابری یورو در برابر سایر ارزها

یورو یکی از با ارزش ترین واحدهای پولی در جهان محسوب می‌شود و نقش پر رنگی را در مبادلات ارزی ایفا می‌کند. در میان ارزهای پر کاربرد جهان تنها پوند استرلینگ بریتانیا است که ارزشی بیش از یورو دارد.

پوند استرلینگ بریتانیا، پوند جبل الطارق، دلار جزایر کیمن، دینار اردن، دینار بحرین، دینار کویت، ریال عمان تنها ارزهای موجود در جهان هستند که ارزشی بیش از یورو دارد که البته احتمالا می‌دانید که در این میان تنها پوند استرلینگ بریتانیا ارز مهمی محسوب می‌شود و نقشی کلیدی در مبادلات تجاری جهان دارد که البته سهم آن از یورو کمتر است.

جنگ یورو و دلار اما حکایتی طولانی است و اروپایی‌هایی که برای مقابله با سیاست‌های سلطه جویانه دولت آمریکا و فدرال رزرو واحد پولی خود را به راه انداخته بودند، تنها ۱۱ ماه پس از آغاز به کار رسمی و کاغذی یورو ارزش آن از دلار بیشتر شد. حدود ۱۸ سال است که همواره یورو با ارزش تر از دلار معامله می‌شود. یورو نرخ تبدیلی منعطف دارد و به ۳ عامل یعنی نرخ بهره بانک مرکزی اروپا، میزان بدهی هر یک از کشورهای عضو اتحادیه اروپا و قدرت اقتصادی اتحادیه اروپا بستگی دارد. یعنی هرگاه قدرت اقتصادی اروپا یا نرخ بهره بانکی افزایش پیدا می‌کند، یورو در برابر دلار تقویت می‌شود.

رابطه نرخ یورو و طلا

رابطه مشابهی در میان بهای طلا و ارزش یورو در برابر دلار آمریکا برقرار است. البته این به معنای همبستگی همیشگی میان این دو نیست. در واقع افزایش قیمت طلا هنگامی رخ می‌دهد که قیمت دلار سقوط کند. هنگامی که دلار آمریکا تضعیف می‌شود، سرمایه به دنبال پناهگاه امن خود به طلا پناه می‌برد و این امر تقویت طلا را در پی دارد.

بررسی رابطه میان دلار و یورو نیز ما را به الگوی مشابهی می‌رساند که تقویت یورو غالبا همزمان با تضعیف دلار است. هر چند رابطه میان یورو و طلا به این اندازه بدیهی و مکانیکی نیست و گاها به دلایل چشم‌انداز‌های اقتصادی منطقه اروپا تغییر معکوسی ایجاد می‌کند. اما می‌توان گفت که یورو و طلا با یکدیگر همبستگی قیمتی دارند و در اغلب اوقات تقویت یورو و طلا یا تضعیف آن‌ها نسبت به دلار آمریکا در مقیاس یکسانی صورت می‌گیرد.