صندوق توسعه ملی در دام تحریم‌ها؛ انحراف از مسیر توسعه

به گزارش شهر بورس، رئیس کل بانک مرکزی در پنجمین همایش صندوق توسعه ملی اعلام کرد که تحریم‌های دهه ۹۰، صندوق توسعه ملی را از اهداف اصلی خود دور کرده است. وی توضیح داد که کاهش درآمدهای نفتی و محدودیت‌های ارزی ناشی از تحریم‌ها، دولت را وادار به برداشت از منابع این صندوق برای تأمین نیازهای مالی جاری کرد، در حالی که هدف اولیه صندوق، تبدیل درآمدهای نفتی به ثروت‌های ماندگار و سرمایه‌گذاری مولد برای نسل‌های آینده بود.

چالش‌های تأمین مالی در اقتصاد ایران

فرزین با اشاره به مشکلات نظام تأمین مالی کشور، تأکید کرد که نبود استراتژی صنعتی مشخص، یکی از موانع اصلی هدایت اعتبار به بخش‌های مولد است. وی افزود که کشورهایی مانند آلمان، ژاپن و چین با استفاده از ابزارهای هدایت اعتبار، توسعه صنعتی را به‌خوبی مدیریت کرده‌اند، اما ایران از این ظرفیت محروم مانده است. به گفته او، هر منطقه از ایران مزیت‌های خاص خود را دارد و با مطالعات دقیق می‌توان صنایع مناسب برای سرمایه‌گذاری را شناسایی کرد.

نقش صندوق توسعه ملی در توسعه اقتصادی

رئیس کل بانک مرکزی، صندوق توسعه ملی را «صندوقِ صندوق‌ها» توصیف کرد که با دریافت ۴۶ درصد از درآمدهای نفتی، باید نقش کلیدی در تأمین مالی پروژه‌های توسعه‌ای ایفا کند. وی پیشنهاد داد که صندوق به جای ورود به تسهیلات خرد، از بانک‌های توسعه‌ای مانند بانک کشاورزی و بانک سپه حمایت کند تا اهداف توسعه‌ای محقق شود. فرزین همچنین خواستار بازنگری در اساسنامه صندوق شد تا متناسب با نیازهای جدید اقتصادی تنظیم گردد.

مشکلات اعتبارسنجی و انگیزه‌های ناکافی

فرزین به ضعف‌های موجود در اعتبارسنجی پروژه‌ها اشاره کرد و گفت که گاهی شرکت‌های ناکارآمد تأمین مالی شده‌اند، در حالی که پروژه‌های اولویت‌دار نادیده گرفته شده‌اند. وی تأکید کرد که برای هدایت صحیح اعتبار، باید نظام انگیزشی مبتنی بر بازار ایجاد شود و از ابزارهایی مانند نرخ سود برای سوق دادن منابع به سمت پروژه‌های مولد استفاده کرد.

چشم‌انداز اصلاح نظام بانکی

در بخش دیگری از سخنانش، فرزین به برنامه هفتم توسعه اشاره کرد که در آن بانک‌های توسعه‌ای به‌عنوان یکی از محورهای اصلی نظام بانکی تعریف شده‌اند. وی خاطرنشان کرد که برخی بانک‌های توسعه‌ای کنونی از رسالت خود دور شده‌اند و نیاز به بازتعریف نقش آن‌ها با حمایت صندوق توسعه ملی است. او همچنین از تدوین اساسنامه جدید برای بانک‌های توسعه‌ای خبر داد.

جمع‌بندی چالش‌ها و پیشنهادات

منبع: مهر