به گزارش شهر بورس، از بهمن‌ماه سال ۱۳۹۸، سامانه ملی املاک و اسکان کشور به آدرس اینترنتی amlak.mrud.ir توسط وزارت راه و شهرسازی راه‌اندازی شد. این سامانه در راستای اجرای اصلاحیه ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم و با هدف شناسایی خانه‌های خالی، ثبت اطلاعات سکونتی و ساماندهی بازار مسکن کشور طراحی شده است.
ثبت اطلاعات سکونتی؛ الزام قانونی برای همه ساکنین کشور
بر اساس قانون مصوب، کلیه شهروندان، چه مالک و چه مستأجر، موظف به ثبت نشانی محل سکونت خود در این سامانه هستند. این الزام شامل مناطق شهری و روستایی می‌شود. از سوی دیگر، ثبت اطلاعات ملک پیش از امضای قراردادهای اجاره (حتی رایگان) الزامی شده است.
گره خدمات دولتی و بانکی به اطلاعات سامانه املاک
مطابق بند ۷ تبصره ۸ اصلاحیه ماده ۵۴ مکرر، دستگاه‌های اجرایی تنها در صورتی خدماتی نظیر افتتاح حساب، صدور دسته‌چک، ارائه یارانه، تعویض پلاک خودرو، فروش انشعابات آب، برق، گاز و تلفن، صدور گذرنامه و گواهی‌نامه، و حتی ثبت‌نام مدارس را ارائه می‌دهند که نشانی اقامتگاه اصلی فرد، طبق کد ملی، در سامانه املاک و اسکان ثبت شده باشد.
عدم اتصال برخی سازمان‌ها به این سامانه طی سال‌های گذشته، فرآیند اجرای این قانون را با چالش‌هایی روبرو کرده بود. با این حال، طی ماه‌های اخیر سطح همکاری نهادها با وزارت راه و شهرسازی به طرز محسوسی افزایش یافته است.
بانک‌ها پیش‌قدم در اجرای قانون شدند
از حدود یک سال پیش، بانک‌ها طی ارسال پیامک به مشتریان خود، ثبت اطلاعات سکونتی در سامانه املاک را شرط دریافت خدماتی نظیر افتتاح حساب، دریافت تسهیلات، صدور چک و استفاده از ابزارهای پرداخت قرار داده‌اند. این اقدام، گامی مهم در جهت اجرایی شدن سیاست‌های دولت در حوزه مسکن محسوب می‌شود.
تعویض پلاک خودرو و انشعابات منوط به ثبت نشانی
بر اساس اعلام رسمی مسئولان وزارت راه، ارائه خدماتی مانند تعویض پلاک خودرو، فروش انشعابات، ارسال مدارک خودرو، و سایر خدمات مشابه، تنها با ثبت آدرس دقیق فرد در سامانه املاک و اسکان امکان‌پذیر است. در غیر این صورت، فرآیند دریافت خدمات با مشکل مواجه خواهد شد.
در فرایند تعویض پلاک، پلیس راهور موظف است اطمینان حاصل کند که محل سکونت مالک با کد پلاک صادرشده هماهنگی دارد. از این‌رو، درج صحیح اطلاعات سکونتی در سامانه، پیش‌نیاز صدور پلاک جدید متناسب با محل زندگی جدید است.
خانه‌های خالی زیر ذره‌بین سازمان امور مالیاتی
برای مالکان دارای چند واحد مسکونی، ابتدا پیامک هشدار برای ثبت اطلاعات در سامانه ارسال می‌شود و در صورت عدم اقدام، واحدهای مسکونی بدون سکنه مشمول مالیات خانه‌های خالی خواهند شد.
ثبت معاملات مسکن به صورت رایگان؛ تکلیف قانونی مشاوران املاک
مطابق ماده ۱۸ قانون «جهش تولید مسکن»، کلیه مشاوران املاک موظفند معاملات را بدون دریافت هزینه، در سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات ثبت و کد رهگیری صادر کنند. این فرآیند هم‌اکنون از طریق سامانه «خودنویس» وزارت راه قابل انجام است.
علاوه بر این، دریافت تسهیلات ودیعه مسکن نیز منوط به ثبت قرارداد رسمی و اخذ کد رهگیری شده است. با وجود همه این الزامات، نبود ضمانت‌های اجرایی مؤثر، اجرای کامل این سیاست‌ها را با کندی همراه کرده است.
