شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX) چیست؟ | کاربرد آن در بورس ایران

به گزارش شهر بورس، شاخص سهام آزاد شناور که با نام TEFIX شناخته می‌شود، یکی از شاخص‌های مهم بورس است که تغییرات قیمت سهامی را که بیشترین قابلیت معامله در بازار دارند، نشان می‌دهد. این شاخص، بر اساس میزان شناوری سهام شرکت‌ها محاسبه شده و می‌تواند معیاری دقیق برای سنجش میزان تأثیرگذاری عرضه و تقاضا در بازار باشد. در این مقاله آموزشی، به بررسی مفهوم شاخص سهام آزاد شناور، نحوه محاسبه آن، تفاوت آن با شاخص کل و اهمیت آن برای سرمایه‌گذاران پرداخته خواهد شد.

شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX) چیست؟

شاخص سهام آزاد شناور، میانگینی از تغییرات قیمت سهامی است که در بازار بورس، قابلیت معامله بیشتری دارند. این شاخص تنها بر اساس بخشی از سهام شرکت‌ها که توسط سهامداران عمده نگهداری نمی‌شود و امکان خرید و فروش آزادانه در بازار را دارد، محاسبه می‌شود.

در واقع، TEFIX نشان‌دهنده عملکرد آن دسته از سهام‌هایی است که نقدشوندگی بالایی دارند و تأثیر بیشتری بر روند کلی بازار می‌گذارند.

مثال در ایران:

خبر مرتبط

اتصال ماهواره‌ای استارلینک برای آیفون و اندروید فعال شد + جزئیات

استارلینک اتصال اینترنتی ماهواره‌ای را برای گوشی‌های موبایل در ایالات متحده فعال کرد. این سرویس به‌صورت رایگان تا ماه جولای در دسترس است.

فرض کنید یک شرکت ۱۰۰ میلیون سهم دارد که ۷۰ میلیون سهم آن در اختیار سهامداران عمده و بلندمدت است و تنها ۳۰ میلیون سهم آن در بازار به صورت آزاد معامله می‌شود. این ۳۰ میلیون سهم، بخشی از سهام آزاد شناور شرکت محسوب می‌شود و در شاخص TEFIX مورد بررسی قرار می‌گیرد.

نحوه محاسبه شاخص سهام آزاد شناور

محاسبه شاخص سهام آزاد شناور مشابه شاخص کل بورس است، اما تنها وزن سهام‌هایی را در نظر می‌گیرد که در اختیار سهامداران عمده نیستند و قابلیت معامله در بازار دارند.

برای محاسبه این شاخص، ابتدا باید مقدار سهام آزاد شناور هر شرکت مشخص شود. سپس ارزش بازار آن‌ها محاسبه شده و نسبت به ارزش بازار کل، در نظر گرفته می‌شود.

فرمول کلی محاسبه شاخص TEFIX:

📌 شاخص سهام آزاد شناور =
( ( مجموع (قیمت سهام در زمان) × تعداد سهام آزاد شناور )
÷
مجموع (قیمت سهام در زمان پایه) × تعداد سهام آزاد شناور )
) × 100

در این فرمول، ارزش بازار هر شرکت برابر است با قیمت سهام ضرب در تعداد سهام آزاد شناور آن شرکت.

تفاوت شاخص TEFIX با شاخص کل

۱. تمرکز بر سهام قابل معامله

شاخص کل، تغییرات قیمت تمامی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس را نشان می‌دهد، درحالی‌که شاخص TEFIX فقط شامل سهامی است که قابلیت معامله بیشتری دارند.

۲. میزان تأثیرگذاری نوسانات قیمتی

در شاخص کل، شرکت‌هایی که دارای ارزش بازار بیشتری هستند، تأثیر بیشتری بر شاخص دارند، حتی اگر سهام آن‌ها قابلیت نقدشوندگی پایینی داشته باشد. اما در شاخص سهام آزاد شناور، سهامی که نقدشوندگی بالاتری دارند، تأثیر بیشتری بر شاخص خواهند داشت.

۳. انعکاس بهتر روند معاملات واقعی

شاخص TEFIX می‌تواند تصویر دقیق‌تری از رفتار سرمایه‌گذاران خرد ارائه دهد، زیرا بر سهامی متمرکز است که بیشتر معامله می‌شوند و در اختیار سرمایه‌گذاران حقیقی قرار دارند.

اهمیت شاخص TEFIX برای سرمایه‌گذاران

۱. ارزیابی نقدشوندگی بازار

سرمایه‌گذارانی که به دنبال سهامی با نقدشوندگی بالا هستند، می‌توانند از شاخص TEFIX برای شناسایی شرکت‌هایی که بیشترین میزان معاملات را دارند، استفاده کنند.

۲. کمک به تصمیم‌گیری بهتر در سرمایه‌گذاری

با توجه به اینکه TEFIX بر سهامی که واقعاً در بازار معامله می‌شوند، تمرکز دارد، سرمایه‌گذاران می‌توانند از آن برای تحلیل دقیق‌تر وضعیت بورس و انتخاب سهام مناسب استفاده کنند.

۳. نشان‌دهنده تأثیرپذیری بازار از سرمایه‌گذاران حقیقی

در بسیاری از موارد، شاخص کل ممکن است تحت تأثیر معاملات سهامداران عمده قرار گیرد. اما شاخص TEFIX نشان می‌دهد که سهامداران خرد و سرمایه‌گذاران حقیقی چگونه بر بازار تأثیر می‌گذارند.

شاخص TEFIX در بورس ایران

در بورس ایران، شاخص TEFIX یکی از شاخص‌های مهمی است که توسط فعالان بازار برای تحلیل روند معاملات استفاده می‌شود. با توجه به اینکه بسیاری از سهام شرکت‌های بزرگ توسط دولت یا نهادهای شبه‌دولتی نگهداری می‌شود و در بازار معامله نمی‌شود، این شاخص می‌تواند اطلاعات دقیق‌تری درباره وضعیت واقعی معاملات در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دهد.

مثال در بورس ایران:

شرکت‌های بزرگ مانند برخی از صنایع پتروشیمی و بانک‌ها دارای درصد بالایی از سهام در اختیار سهامداران عمده هستند. این موضوع باعث می‌شود که تأثیر آن‌ها در شاخص کل بیشتر باشد. اما در شاخص TEFIX، تنها میزان سهام قابل معامله آن‌ها لحاظ می‌شود که می‌تواند تصویری دقیق‌تر از روند کلی معاملات در بازار ارائه دهد.

چالش‌های شاخص TEFIX

۱. نوسانات زیاد در دوره‌های خاص

از آنجایی که TEFIX تنها سهام آزاد شناور را بررسی می‌کند، ممکن است در برخی دوره‌ها، نوسانات شدیدتری نسبت به شاخص کل تجربه کند.

۲. عدم تأثیر برخی شرکت‌های بزرگ

برخی از شرکت‌های بزرگ که سهام آزاد شناور کمی دارند، در شاخص سهام آزاد شناور تأثیر چندانی ندارند، درحالی‌که در شاخص کل ممکن است تأثیر زیادی داشته باشند.

۳. وابستگی به تغییرات در ترکیب سهام آزاد شناور

اگر میزان سهام شناور یک شرکت افزایش یابد، تأثیر آن بر شاخص TEFIX بیشتر خواهد شد. بنابراین، تغییر در سیاست‌های سهامداران عمده می‌تواند بر این شاخص تأثیر بگذارد.

شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX) یکی از شاخص‌های مهم بورس است که تغییرات قیمت سهامی را که بیشترین قابلیت معامله دارند، نشان می‌دهد. این شاخص تنها وزن سهام‌هایی را در نظر می‌گیرد که در اختیار سهامداران عمده نیستند و نقدشوندگی بالایی دارند.

سرمایه‌گذاران می‌توانند از این شاخص برای تحلیل روند واقعی معاملات، شناسایی سهام با نقدشوندگی بالا و بررسی تأثیر سرمایه‌گذاران حقیقی بر بازار استفاده کنند.

در بورس ایران، شاخص TEFIX به دلیل ساختار بازار و میزان بالای سهام در اختیار سهامداران عمده، اهمیت زیادی دارد و می‌تواند دید بهتری از عملکرد سهام قابل معامله در بازار ارائه دهد.