دستاورد دولت سیزدهم، چرا ایران از صادرکننده به واردکننده بنزین تبدیل شد؟

به گزارش شهر بورس، در یک سال گذشته، ایران از جمع کشورهای صادرکننده بنزین به صف واردکنندگان این محصول پیوسته است. افزایش ناگهانی مصرف بنزین در کشور و ناترازی میان تولید و مصرف، ایران را وادار کرده تا به واردات بنزین روی آورد.

طبق گزارش‌های منتشر شده، از سال 1400 تا سال 1402، مصرف روزانه بنزین در کشور روند افزایشی داشته و از 91 میلیون لیتر به 111 میلیون لیتر رسیده است. این در حالی است که در سال 1403، میانگین مصرف روزانه بنزین به 121 میلیون لیتر افزایش یافته است. این میزان مصرف، فشار زیادی بر تولید داخلی وارد کرده و باعث شده تا دولت سیزدهم به دنبال راهکارهای غیرقیمتی برای مدیریت مصرف سوخت باشد.

ثبت رکورد جدید در مصرف بنزین

در پایان سال گذشته و ابتدای سال جاری، مصرف بنزین در کشور به حدنصاب جدیدی رسید. به گفته جواد اوجی، وزیر نفت، در روزهای عادی به‌طور میانگین 114 میلیون لیتر بنزین مصرف می‌شود، اما این میزان در روزهای پایانی سال 1402 به 142 میلیون لیتر و در روز 29 اسفندماه به 152 میلیون لیتر افزایش یافته که رکوردی بی‌سابقه است.

علاوه بر این، در تعطیلات نوروز 1403، میانگین روزانه توزیع بنزین به 120.8 میلیون لیتر رسید، که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، افزایش 6 درصدی داشته است.

چالش‌های ناترازی بنزین

در سال 1402، بیش از 5 میلیارد و 478 میلیون لیتر فرآورده‌های نفتی به کشور وارد شده که ارزش آن حدود 4 میلیارد دلار بوده است. این واردات به دلیل ناترازی موجود در تولید و مصرف بنزین صورت گرفته و هزینه‌های آن برابر با 10 ماه یارانه نقدی پرداختی به 85 میلیون ایرانی بوده است.

به‌رغم تلاش‌های وزارت نفت برای افزایش ظرفیت تولید بنزین، به نظر می‌رسد که کشور قادر به افزایش چشمگیر تولید نیست. دلایل این ناترازی را می‌توان در سه دسته خلاصه کرد: عدم ساخت پالایشگاه‌های جدید، قیمت پایین بنزین در ایران نسبت به کشورهای همسایه، و عدم استانداردسازی و مدیریت مصرف بنزین.

منبع: اطلاعات