به گزارش شهر بورس، امروزه گردشگری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محورهای توسعه اقتصادی، نقشی کلیدی در ایجاد اشتغال، جذب سرمایه‌گذاری و معرفی ظرفیت‌های فرهنگی و طبیعی ایفا می‌کند. مناطق آزاد ایران که در ابتدا با رویکرد تجاری و صنعتی شکل گرفتند، اکنون بیش از گذشته به سمت گردشگری متمایل شده‌اند.
در همین راستا، تفاهم‌نامه همکاری میان دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به امضا رسید؛ تفاهم‌نامه‌ای که هدف آن توسعه گردشگری، حفاظت از میراث فرهنگی و تقویت صنایع دستی است.بر اساس این تفاهم‌نامه، دو طرف متعهد شدند اقداماتی مشترک برای معرفی ظرفیت‌های ایران در سطح ملی و بین‌المللی و ایجاد شرایط جدید برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی انجام دهند.
سیدرضا صالحی‌امیری وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در مراسم امضای تفاهم‌نامه، با تأکید بر ظرفیت مناطق آزاد گفت: مناطق آزاد می‌توانند به یکی از مراکز اصلی گردشگری ایران و حتی جهان تبدیل شوند و لازمه تحقق این هدف، هماهنگی و همکاری مشترک است.
وی سه محور اصلی همکاری را عضویت مناطق آزاد در تشکل‌های رسمی گردشگری، معرفی جاذبه‌های ایران در سطح جهانی و توسعه بسته‌های سرمایه‌گذاری گردشگری با مشوق‌های ویژه برشمرد.
در ادامه، رضا مسرور دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی نیز در این مراسم با اشاره به تغییر رویکرد این مناطق اظهار داشت: اگرچه مناطق آزاد در آغاز با رویکرد تجاری و صنعتی شکل گرفتند، اما امروز گردشگری در بسیاری از آن‌ها به اولویت اصلی تبدیل شده است. نسل جدید مناطق آزاد در جهان نیز بر پایه گردشگری شکل گرفته و ایران از ظرفیت‌های ارزشمندی در این حوزه برخوردار است.
وی با اشاره به سیاست‌های جدید سرمایه‌گذاری افزود: با تدوین سند تحول مناطق آزاد و اصلاح قانون، جذابیت‌های سرمایه‌گذاری در حال بازگشت است. رفع محدودیت واردات خودرو، حل مشکلات پلاک‌گذاری و افزایش سهمیه کالای همراه مسافر از جمله اقداماتی است که می‌تواند به تقویت جایگاه این مناطق منجر شود.
مسرور همچنین بر ضرورت توسعه گردشگری دریایی تأکید کرد و گفت: در شمال کشور ظرفیت ایجاد مارینا در بنادر خزر وجود دارد و در جنوب نیز امکان راه‌اندازی خطوط مستقیم دریایی میان کیش و امارات یا چابهار و مسقط فراهم است.نمایشگاه‌های بین‌المللی همچون نمایشگاه کیش و همچنین انسجام تشکل‌های صنفی گردشگری در مناطق آزاد می‌توانند ابزار مهمی برای معرفی فرصت‌ها و جذب سرمایه‌گذاران باشند.
منطقه آزاد ارس؛ نقطه اتصال تاریخ، طبیعت و فرهنگ
در این میان با نگاهی به ظرفیت‌های منطقه آزاد ارس می‌توان این تفاهم نامه را فرصتی برای جذب سرمایه‌گذاران و توسعه زیرساخت‌های گردشگری ارس دانست که می‌تواند جایگاه ارس را به‌عنوان مقصدی مهم در شمال‌غرب کشور تقویت کند.
منطقه آزاد ارس به‌واسطه موقعیت راهبردی در مرز ایران با ارمنستان و جمهوری آذربایجان و قرار گرفتن در مسیر جاده تاریخی ابریشم، جایگاهی ویژه در گردشگری شمال‌غرب کشور دارد.این منطقه علاوه بر طبیعت بکر، رودخانه ارس و جنگل‌های ارسباران، آثار تاریخی شاخصی مثل کلیسای سنت استپانوس (ثبت جهانی یونسکو)، پل‌های خداآفرین، کاروانسرای خواجه‌نظر و مجموعه کردشت را در خود جای داده است.
از سوی دیگر، ارس با صنایع دستی اصیل مانند منبت‌کاری، سفال و سرامیک، قلم‌زنی (سبک تبریز) و ورنی‌بافی شناخته می‌شود که در کنار جاذبه‌های طبیعی و ژئوسایت‌ها مانند آبشار آسیاب، کوه کیامکی، گئچی‌قالاسی، ارتفاعات اللی‌باشی و آبشار ماهاران، و همچنین ژئوپارک ارس با وسعت ۱۶۷۰ کیلومتر مربع، ترکیبی کم‌نظیر از گردشگری تاریخی، فرهنگی و زمین‌شناختی را به نمایش می‌گذارد.
دستاوردهای تفاهم‌نامه برای منطقه آزاد ارس
با توجه به موقعیت مرزی ارس و همجواری با ارمنستان و جمهوری آذربایجان، این منطقه می‌تواند مقصدی مهم برای تورهای ترکیبی داخلی و خارجی شود؛ تورهایی که تبریز و جلفا را به ایروان و باکو متصل می‌کنند و جایگاه ارس را به‌عنوان دروازه شمال‌غرب ایران تثبیت خواهند کرد.
همچنین زیرساخت‌های اقامتی و تفریحی در ارس با مشوق‌های جدید سرمایه‌گذاری توسعه خواهد یافت. احداث هتل‌ها و مراکز گردشگری مدرن، در کنار آثار تاریخی و طبیعی، ظرفیت پذیرش گردشگران داخلی و خارجی را به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد.
این تفاهم‌نامه می‌تواند بستر رونق گردشگری سلامت را در ارس فراهم سازد. نزدیکی به کشورهای همسایه، امکان احداث بیمارستان‌ها و مراکز درمانی مجهز و بهره‌گیری از مشوق‌های واردات تجهیزات پزشکی، این منطقه را به قطب بالقوه گردشگری درمانی بدل می‌کند.
در حوزه فرهنگی، ارس از این تفاهم‌نامه برای معرفی و صادرات صنایع دستی بومی همچون منبت‌کاری، سفال و سرامیک، قلم‌زنی و ورنی‌بافی بهره خواهد برد. حضور این محصولات در نمایشگاه‌های ملی و بین‌المللی می‌تواند به صادرات فرهنگی و رونق اقتصادی محلی کمک کند.
در نهایت، ارس با میزبانی نمایشگاه‌ها و همایش‌های بین‌المللی قادر خواهد بود ظرفیت‌های گردشگری و اقتصادی خود را به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی معرفی کرده و جایگاهش را به‌عنوان مقصدی پویا در حوزه گردشگری تثبیت کند.
امضای تفاهم‌نامه همکاری میان دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و وزارت میراث فرهنگی را می‌توان گامی مهم در مسیر تبدیل مناطقی همچون ارس به قطب گردشگری کشور دانست. گردشگری، به‌عنوان محور اصلی کسب‌وکار در مناطق آزاد، می‌تواند با بهره‌برداری صحیح، به رونق اقتصادی، ایجاد اشتغال پایدار و ارتقای جایگاه ایران در عرصه بین‌المللی منجر شود.
