به گزارش شهر بورس، پروژه The Open Network یا «تون» (TON) با هدایت دکتر نیکولای دوروف، رویکردی متفاوت به فناوری بلاکچین ارائه می‌دهد. برخلاف بسیاری از پروژه‌های رایج، تون تلاش نمی‌کند صرفاً نسخه‌ای سریع‌تر یا ارزان‌تر از رقبا باشد؛ بلکه معماری بلاکچین را از پایه بازطراحی کرده و مفاهیم پذیرفته‌شده‌ی فعلی را به چالش می‌کشد.
انتشار وایت‌پیپر رسمی TON در ژوئیه ۲۰۲۱، نقطه آغازی بود برای شکل‌گیری موجی تازه در میان توسعه‌دهندگان و تحلیل‌گران حوزه کریپتو. ادغام مستقیم با تلگرام، ساختار چندشاردی گسترده، کارمزدهای نزدیک به صفر و تمرکز روی تجربه کاربری ساده ویژگی‌هایی هستند که تون را از بسیاری از پلتفرم‌های دیگر متمایز کرده‌اند.
اما آیا این ویژگی‌ها واقعاً نشانه‌ی یک تحول بنیادی‌اند یا صرفاً جلوه‌ای متفاوت از همان مدل‌های قبلی؟ در این مطلب، با تمرکز بر مقایسه تون با سایر بلاکچین‌ها، بررسی می‌کنیم که چه تفاوت‌هایی در لایه فنی، هدف‌گذاری و مسیر توسعه‌ی TON وجود دارد و این تفاوت‌ها چه تأثیری بر آینده پذیرش آن خواهند گذاشت.
معماری TON
در حالی‌که بسیاری از بلاکچین‌ها تنها از یک زنجیره مرکزی استفاده می‌کنند، TON بر پایه ساختاری چندلایه و شاردشده طراحی شده است. این شبکه از چندین بلاکچین مستقل (Workchain) تشکیل شده که هرکدام می‌توانند به هزاران شارد موازی تقسیم شوند. این معماری، امکان پردازش میلیون‌ها تراکنش را به‌صورت هم‌زمان فراهم می‌کند.
برخلاف بلاکچین‌هایی مانند اتریوم یا ترون که هرکدام مسیر متفاوتی برای مقیاس‌پذیری انتخاب کرده‌اند، در TON ارتباط میان شاردها تقریباً آنی و بدون تأخیر انجام می‌شود.
همچنین، استفاده TON از الگوریتم اثبات سهام (PoS)، در کنار طراحی بهینه، امنیت بالا و پایداری شبکه را تقویت کرده است. در مجموع، این ساختار یکی از مهم‌ترین دلایل تفاوت تون با سایر بلاکچین‌ها در سطح زیرساخت به‌شمار می‌آید.
مزایا و معایب TON از دید کاربران و توسعه‌دهندگان
درک مقایسه تون با سایر بلاکچین‌ها تنها از طریق تحلیل معماری فنی کافی نیست. آنچه در نهایت اهمیت دارد، تجربه‌ای است که کاربران و توسعه‌دهندگان در عمل با آن مواجه می‌شوند. TON در این حوزه نیز ویژگی‌هایی دارد که آن را در برابر رقبا متمایز می‌کند، اما محدودیت‌هایی هم دارد که نمی‌توان نادیده گرفت.
مزایا
در این بخش، مهم‌ترین نقاط قوت TON را از نگاه کاربران و توسعه‌دهندگانی بررسی می‌کنیم که با این شبکه به‌صورت واقعی کار کرده‌اند.
- ورود آسان برای کاربران جدید
ادغام TON با تلگرام باعث شده ورود به دنیای بلاکچین، حتی برای افراد بدون پیش‌زمینه فنی، ساده و بدون مانع باشد. - کارمزد بسیار پایین و تراکنش‌های سریع
بسیاری از کاربران TON را به دلیل کارمزد نزدیک به صفر و سرعت پردازش بالا انتخاب می‌کنند؛ مزیتی که در سایر بلاکچین‌ها به‌ندرت با این شدت دیده می‌شود. - امکان مقیاس‌پذیری بالا برای توسعه‌دهندگان
ساختار چندشاردی و انعطاف شبکه، فرصت مناسبی برای ساخت اپلیکیشن‌های پیچیده در مقیاس بالا فراهم کرده است. - پشتیبانی از ابزارهای توسعه بومی
TON SDK و ابزارهای مربوط به قراردادهای هوشمند، به‌ویژه برای ادغام با بات‌ها و خدمات درون تلگرام، توسعه را سریع‌تر و ساده‌تر کرده‌اند.
معایب
با وجود مزایای مهم، TON با چالش‌هایی هم روبه‌رو است که باید در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران و توسعه‌دهندگان در نظر گرفته شود.
- وابستگی ذهنی کاربران به تلگرام
گرچه ادغام با تلگرام یک مزیت است، اما همین وابستگی می‌تواند محدودیت ذهنی یا حتی فنی در گسترش مستقل پروژه ایجاد کند. - تمرکز فعلی اکوسیستم روی Telegram Mini Apps
بسیاری از پروژه‌ها فعلاً محدود به ابزارهای داخلی تلگرام هستند و تنوع کاربردهای خارج از این محیط هنوز به اندازه بلاکچین‌هایی مثل اتریوم نیست. - عدم بلوغ کامل بازار ثانویه و صرافی‌ها
TON هنوز در مراحل رشد زیرساخت‌های مالی و تبادل است و بسیاری از کاربران امکان نقدشوندگی آن را نسبت به رقبا پایین‌تر ارزیابی می‌کنند.
نقش تلگرام در پذیرش عمومی TON
یکی از مهم‌ترین دلایل مقایسه تون با سایر بلاکچین‌ها، ادغام مستقیم آن با تلگرام است. این پیام‌رسان با بیش از ۱.۵ میلیارد کاربر فعال، بزرگ‌ترین درگاه ورود کاربران عادی به دنیای وب ۳ محسوب می‌شود. TON با حذف نیاز به نصب کیف پول، حفظ کلید خصوصی یا کار با رابط‌های پیچیده، توانسته استفاده از بلاکچین را به یک تجربه روزمره و بی‌اصطکاک تبدیل کند.
درحالی‌که بیشتر پروژه‌های بلاکچینی هنوز برای ورود کاربر جدید به آموزش، واسطه و ابزارهای متعدد نیاز دارند، TON مسیری ساده، یکپارچه و سریع فراهم کرده است. همین سادگی، یکی از مهم‌ترین دلایل پذیرش سریع TON در مقایسه با سایر بلاکچین‌ها بوده است.
مقایسه تون با سایر بلاکچین‌ها
برای درک بهتر مقایسه تون با سایر بلاکچین‌ها، نمی‌توان صرفاً به ادعاهای تبلیغاتی اکتفا کرد. آنچه TON را متمایز می‌کند، نه فقط سرعت بالا یا تجربه کاربری ساده، بلکه معماری متفاوت و چشم‌انداز گسترده آن است. در جدول زیر، ویژگی‌های کلیدی چهار بلاکچین پرکاربرد را در کنار TON بررسی کرده‌ایم:
| ویژگی‌ها | TON | Ethereum | TRON | BNB Smart Chain | Solana |
| الگوریتم اجماع | Proof of Stake (PoS) | PoS (پس از Merge) | Delegated PoS | Proof of Staked Authority | Proof of History + PoS |
| مقیاس
پذیری |
بسیار بالا (چندشاردی نامحدود) | محدود (در حال توسعه شاردینگ) | نسبتاً بالا | بالا | بالا |
| کارمزد تراکنش | نزدیک به صفر | بالا | بسیار پایین | پایین | پایین |
| زمان بلاک | ۵ ثانیه | ۱۲ ثانیه | ۳ ثانیه | ۳ ثانیه | ۱ ثانیه |
| پایداری شبکه | بسیار بالا | بالا | بالا | بالا | دچار قطعی‌های مکرر |
| تمرکززدایی | نسبتاً بالا | بالا | پایین (تمرکز نودها) | نسبتاً پایین | پایین |
| ویژگی متمایز | یکپارچه با تلگرام، ورود آسان | بزرگ‌ترین اکوسیستم DeFi | تمرکز بر محتوای غیرمتمرکز | رشد کاربر و اپلیکیشن‌های GameFi | سرعت بسیار بالا |
TON و اتریوم
اتریوم به‌عنوان اولین بلاکچین قرارداد هوشمند، نقش پیشگام را دارد؛ اما با مشکلاتی مثل کارمزد بالا، سرعت پایین و پیچیدگی در تعامل کاربران مواجه است. TON، با ساختار ساده‌تر، کارمزد نزدیک به صفر و ادغام با تلگرام، تجربه‌ای به‌مراتب آسان‌تر برای کاربر ارائه می‌دهد.
TON و ترون
ترون با تمرکز بر اشتراک‌گذاری محتوای غیرمتمرکز شناخته می‌شود و بستری برای تولیدکنندگان محتوا فراهم کرده تا بدون واسطه با مخاطبان در ارتباط باشند. اما TON با هدف گسترده‌تری وارد شده: ایجاد یک اینترنت غیرمتمرکز که فراتر از حوزه رسانه عمل می‌کند. همچنین، برخلاف ترون، TON از ساختار چندشاردی واقعی بهره می‌برد که قابلیت پردازش هم‌زمان در مقیاس بالا را ممکن می‌سازد. اگر به بررسی بیشتر یا ورود به بازار ترون علاقه‌مند هستید،برای خرید ترون می‌توانید اینجا کلیک کنید.
TON و BNB Smart Chain
BNB از نظر تعداد کاربران فعال جایگاه قابل‌توجهی دارد، اما تمرکز بالای نودها و ساختار نیمه‌متمرکز، آن را از نظر امنیت و استقلال به چالش می‌کشد. در مقابل، TON با توزیع گسترده اعتبارسنج‌ها و مدل اثبات سهام، در مسیر غیرمتمرکزسازی واقعی حرکت می‌کند.
TON و سولانا
سولانا یکی از سریع‌ترین بلاکچین‌های موجود است و با زمان بلاک حدود یک ثانیه، از نظر عملکرد خام بسیار چشمگیر عمل می‌کند. اما این سرعت، هزینه‌هایی نیز داشته است. مشکلات فنی مکرر، قطعی شبکه و تمرکز زیاد نودها از جمله چالش‌های اساسی سولانا بوده‌اند.
در مقابل، TON با ساختار چندشاردی و طراحی باثبات‌تر، علاوه‌بر سرعت مناسب، بر پایداری شبکه و انعطاف در مقیاس‌پذیری تأکید دارد. همچنین، ادغام با تلگرام و حذف موانع فنی برای ورود کاربران، به TON برتری قابل‌توجهی از نظر پذیرش عمومی می‌دهد.
جمع‌بندی
TON با معماری چندلایه، مقیاس‌پذیری واقعی، و ادغام کامل با تلگرام، مسیری متفاوت از سایر بلاکچین‌های نسل جدید پیش گرفته است. بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که مقایسه تون با سایر بلاکچین‌ها صرفاً در تجربه کاربری خلاصه نمی‌شود، بلکه در ساختار، هدف‌گذاری و شیوه تعامل با کاربران نیز پایه‌ای و معنادار است. همین ویژگی‌هاست که آینده این شبکه را در رقابت بلاکچین‌های نسل بعد، قابل‌توجه کرده است.
