به گزارش شهر بورس، وقتی نام صنعت خودروسازی آمریکا شنیده میشود، سه غول بزرگ همیشه در ذهن تداعی میشوند: فورد، جنرال موتورز و کریسلر. اما در میان این سه، کریسلر جایگاهی خاص و متفاوت دارد. داستان این برند فقط تاریخ تولید خودرو نیست؛ بلکه حکایت مردی است که از مکانیکی ساده به بنیانگذار یکی از بزرگترین خودروسازان دنیا تبدیل شد، حکایت شرکتی که بارها سقوط کرد و دوباره برخاست و حکایت نوآوریهایی که مسیر صنعت خودرو را برای همیشه تغییر داد.
کریسلر از نخستین خودروهای اقتصادی دهه ۱۹۲۰ تا مدلهای لوکس و قدرتمند دهه ۱۹۵۰ و ۶۰، از بحرانهای نفتی دهه ۷۰ تا تولد مینیونها در دهه ۸۰ و از ورشکستگی دهه ۲۰۰۰ تا آینده برقی در استلانتیس، همواره بخشی جدانشدنی از تاریخ آمریکا بوده است. در این مقاله، قدم به قدم با هم تاریخچه کریسلر، مدلهای نمادین آن، نوآوریهایش و رقابتش با سایر غولهای خودروسازی را مرور خواهیم کرد.
تاریخچه کریسلر؛ برند کلاسیک خودروسازی آمریکایی و تحولات آن در دهههای مختلف
کریسلر در سال ۱۹۲۵ وارد صحنه خودروسازی آمریکا شد؛ برندی که خیلی زود توانست خود را در کنار فورد و جنرال موتورز بهعنوان یکی از سه ستون اصلی دیترویت معرفی کند. آنچه کریسلر را از همان ابتدا متمایز ساخت، نگاه واقعگرایانهاش به بازار بود: تولید خودروهایی که هم نوآورانه و باکیفیت باشند و هم برای قشر متوسط جامعه دستیافتنی. همین ویژگی باعث شد که این برند، مسیر متفاوتی از سایر خودروسازان طی کند و به نمادی از انعطافپذیری و نوآوری تبدیل شود.
تاسیس کریسلر؛ چطور والتر کریسلر صنعت خودروسازی را تحت تأثیر قرار داد
داستان این برند با والتر کریسلر (Walter Chrysler) آغاز میشود؛ مردی که از دل کارگری ساده در راهآهن برخاست و بعدها نامش در تاریخ صنعت خودرو ماندگار شد. او در سال ۱۸۷۵ در کانزاس متولد شد و برخلاف بسیاری از مدیران بزرگ، هیچگاه تحصیلات دانشگاهی نداشت. استعداد مکانیکیاش او را از تعمیر لکوموتیوها به سمت مدیریت در شرکتهای بزرگ سوق داد.
والتر در اوایل قرن بیستم وارد صنعت خودرو شد و در بیوک بهسرعت توانست این برند را از بحران خارج کند. همین موفقیت باعث شد بهعنوان فردی شناخته شود که «شرکتهای ورشکسته را نجات میدهد». در سال ۱۹۲۰، هدایت Maxwell Motor Company به او سپرده شد؛ شرکتی که در آستانه ورشکستگی بود. او با جسارت مدیریتی و نبوغ فنی، این شرکت را بازسازی کرد و در سال ۱۹۲۵ نام آن را به Chrysler Corporation تغییر داد.
نخستین محصول جدید این شرکت، Chrysler Six، خودرویی بود مجهز به موتور شش سیلندر و ترمزهای هیدرولیکی چهارچرخ. این فناوری در آن زمان یک نوآوری انقلابی بود و استانداردهای تازهای در صنعت خودرو تعریف کرد. برای نخستین بار، ایمنی و فناوری پیشرفته در قالب خودرویی عرضه شد که مردم عادی هم توان خریدش را داشتند. همین فلسفه بود که والتر کریسلر را به یکی از تاثیرگذارترین چهرههای تاریخ صنعت خودرو تبدیل کرد.
تحولات برند کریسلر؛ از تولید خودروهای اقتصادی تا خودروهای لوکس
کریسلر در طول دهههای مختلف مسیرهای متفاوتی را تجربه کرد. در دهه ۱۹۳۰، کریسلر مدل Airflow را معرفی کرد؛ خودرویی با طراحی آیرودینامیک که جلوتر از زمان خود بود. هرچند بازار آن را نپذیرفت، اما مسیر طراحی خودرو در جهان تغییر کرد. بحران بزرگ اقتصادی آمریکا نیز فشار زیادی به صنعت خودرو وارد کرد، اما کریسلر توانست با عرضه مدلهای اقتصادیتر، بخشی از بازار را حفظ کند.
دهه ۱۹۴۰؛ جنگ جهانی دوم
با شروع جنگ جهانی دوم، کریسلر مانند بسیاری از خودروسازان آمریکایی تولید خودروهای غیرنظامی را متوقف کرد و به تولید تانک و تجهیزات نظامی پرداخت. این تغییر مسیر، توان صنعتی شرکت را تقویت کرد و پس از جنگ، آن را به بازیگری قدرتمندتر بدل ساخت.
دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰؛ عصر طلایی
این دههها، دوران شکوفایی کریسلر بود. معرفی موتورهای HEMI، خودروهای لوکسی مانند Imperial و سری 300 Letter Cars، جایگاه برند را تثبیت کرد. در همین دوره، گیربکس اتوماتیک TorqueFlite به بازار آمد که یکی از پیشرفتهترینها در زمان خود بود.
دهه ۱۹۷۰؛ بحران نفت و تغییر استراتژی
بحران نفتی، کریسلر را مجبور به تولید خودروهای کوچکتر و کممصرفتر کرد. اما رقابت شدید با خودروسازان ژاپنی مانند تویوتا و هوندا، ضربه سختی به این برند وارد کرد.
دهه ۱۹۸۰؛ دوران لی ایاکوکا و تولد مینیونها
در دهه ۱۹۸۰، لی ایاکوکا مدیرعامل کریسلر شد. او با معرفی مینیونهای Dodge Caravan و Chrysler Voyager نهتنها شرکت را از بحران نجات داد، بلکه بازاری جدید خلق کرد. این مینیونها تا امروز هم بهعنوان یکی از پایههای موفقیت کریسلر شناخته میشوند.
دهه ۱۹۹۰؛ ادغام بزرگ
در سال ۱۹۹۸، کریسلر با دایملر-بنز ادغام شد و شرکت DaimlerChrysler را تشکیل داد. این ادغام قرار بود نقطه عطفی باشد، اما اختلاف فرهنگی و مدیریتی باعث شد چندان موفق نباشد.
دهه ۲۰۰۰؛ ورشکستگی و ورود فیات
بحران مالی ۲۰۰۸، کریسلر را به مرز نابودی کشاند. در ۲۰۰۹ این شرکت رسما اعلام ورشکستگی کرد و بخش عمده سهامش به فیات واگذار شد. فیات با بازسازی خط تولید و تمرکز بر مینیونها، برند را دوباره سرپا کرد.
دهه ۲۰۱۰ تا امروز؛ استلانتیس و آینده برقی
در سال ۲۰۲۱، با ادغام فیات کرایسلر و پژو-سیتروئن، گروه Stellantis شکل گرفت. کریسلر اکنون بخشی از این گروه است و برنامه دارد تا سال ۲۰۳۰ همه محصولات خود را به خودروهای برقی تبدیل کند.
مدلهای معروف کریسلر؛ از 300 تا پاسیفیکا
مدلهای مختلف کریسلر در طول تاریخ، هر کدام به نمادی از یک دوره خاص تبدیل شدهاند. برخی از این خودروها نهتنها در بازار آمریکا بلکه در سطح جهانی شناخته میشوند و جایگاهی ویژه در میان علاقهمندان خودرو دارند. از خودروهای لوکس و پرقدرت گرفته تا مینیونهای خانوادگی، کریسلر همیشه توانسته محصولاتی ارائه دهد که نیازهای متفاوت مشتریان را پاسخ دهند.
کریسلر 300؛ نماد لوکس بودن در صنعت خودروسازی آمریکایی
مدل Chrysler 300 نخستین بار در سال ۱۹۵۵ معرفی شد و از همان ابتدا نگاهها را به خود جلب کرد. این خودرو بهعنوان بخشی از سری معروف Letter Cars شناخته میشد؛ سری که هر سال با حرف جدیدی عرضه میشد (300B، 300C و …) و به خاطر موتورهای قدرتمند HEMI، طراحی جسورانه و عملکرد عالی در مسابقات ناسکار شهرت داشت.
کریسلر 300 در دهههای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ نمادی از قدرت، لوکسبودن و نوآوری بود. حضور آن در پیستهای مسابقه اعتبار بیشتری به برند بخشید و باعث شد میان رقبایی چون کادیلاک و لینکلن جایگاه ویژهای پیدا کند. نسخههای مدرن این خودرو که از اوایل دهه ۲۰۰۰ دوباره به بازار بازگشتند، همچنان طراحی متمایز و حس لوکس بودن را حفظ کردهاند. بسیاری از علاقهمندان خودرو در آمریکا، 300 را «خودرویی برای کسانی که میخواهند متفاوت دیده شوند» میدانند.
کریسلر پاسیفیکا؛ خودروهای خانواده و پیکاپهای اقتصادی
مدل Pacifica یکی از موفقترین محصولات کریسلر در دهههای اخیر است. این خودرو که نخستین بار در اوایل دهه ۲۰۰۰ معرفی شد، بهعنوان مینیونی خانوادگی طراحی شد تا پاسخگوی نیاز خانوادههای آمریکایی به فضایی بزرگ، راحت و ایمن باشد.
موفقیت اصلی پاسیفیکا زمانی رقم خورد که نسخه Pacifica Hybrid در سال ۲۰۱۷ به بازار آمد. این مدل نخستین مینیون پلاگین هیبریدی در آمریکا بود و خیلی زود محبوبیت بالایی به دست آورد. مصرف سوخت بهینه، امکانات رفاهی مدرن مانند سیستمهای سرگرمی داخلی، صندلیهای راحت و فضای بار جادار، این خودرو را به انتخاب اول بسیاری از خانوادهها تبدیل کرد.
پاسیفیکا توانست بازار مینیونها را دوباره احیا کند و در رقابت با مدلهایی چون Honda Odyssey و Toyota Sienna موفق ظاهر شود. این خودرو بهنوعی نشان داد که کریسلر نهتنها در ساخت خودروهای لوکس تجربه دارد، بلکه میتواند در بخش خودروهای خانوادگی نیز پیشتاز باشد.
نوآوریهای کریسلر؛ چگونه این برند در صنعت خودروسازی آمریکایی پیشتاز شد
یکی از دلایل ماندگاری کریسلر در صنعت خودرو، رویکرد همیشگی آن به نوآوری بوده است. این برند از همان ابتدای کار، به جای تقلید از رقبا، مسیر خودش را رفت و بارها استانداردهای تازهای را به صنعت معرفی کرد.
از نخستین ترمزهای هیدرولیکی در Chrysler Six (۱۹۲۴) تا طراحی آیرودینامیک مدل Airflow در دهه ۱۹۳۰، از موتورهای قدرتمند HEMI در دهه ۱۹۵۰ تا معرفی گیربکس اتوماتیک TorqueFlite، همگی نشان میدهد که کریسلر همیشه بهدنبال فراتر رفتن از محدودیتها بوده است. حتی در دهه ۱۹۸۰، وقتی لی ایاکوکا با معرفی مینیونهای Voyager و Caravan صنعت خودروهای خانوادگی را متحول کرد، باز هم کریسلر بود که مسیر تازهای در بازار باز کرد.
امروز نیز نوآوری همچنان در قلب استراتژی کریسلر قرار دارد؛ چه در حوزه برقیسازی و چه در فناوریهای خودران.
کریسلر و آینده خودروهای هیبریدی و برقی
با توجه به فشارهای جهانی برای کاهش آلایندگی و حرکت به سمت انرژیهای پاک، کریسلر نیز برنامهای جدی برای ورود به عرصه خودروهای برقی دارد. این برند در سالهای اخیر با عرضه Pacifica Hybrid (۲۰۱۷) نشان داد که میتواند مسیر تازهای در خودروهای خانوادگی برقی ایجاد کند. این مدل بهعنوان نخستین مینیون پلاگین هیبریدی در آمریکا شناخته میشود و فروش بالایی داشت.
اما آینده کریسلر فراتر از مینیونهاست. در سال ۲۰۲۲، کانسپت Airflow EV معرفی شد؛ خودرویی تمامبرقی با طراحی مدرن و فناوریهای پیشرفته. این کانسپت نشاندهنده چشمانداز برند برای دهه آینده است. گروه Stellantis (مالک فعلی کریسلر) اعلام کرده است که تا سال ۲۰۳۰ تمامی مدلهای کریسلر برقی خواهند شد. این تصمیم بخشی از استراتژی کلان استلانتیس برای تبدیل شدن به رهبر جهانی در تولید خودروهای برقی است.
در واقع، کریسلر میخواهد هویتش را در عصر جدید بازتعریف کند؛ از نماد خودروهای خانوادگی و لوکس دیروز، به پرچمدار خودروهای پاک و سبز فردا.
کریسلر و خودروهای خودران؛ گامهای بزرگ برای آینده صنعت خودرو
یکی دیگر از حوزههایی که کریسلر روی آن سرمایهگذاری کرده، فناوری خودروهای خودران است. همکاری این برند با شرکت Waymo (زیرمجموعه گوگل) نقطه عطفی در این مسیر بود. مینیونهای Pacifica به فناوری خودران مجهز شدند و بهعنوان بخشی از ناوگان آزمایشی تاکسیهای خودران در آمریکا به کار رفتند.
این پروژه نشان داد که کریسلر نهتنها بهدنبال حضور در بازار خودروهای برقی است، بلکه قصد دارد در صنعت هوشمندسازی حملونقل نیز نقش جدی ایفا کند. در آینده، احتمالا خودروهای کریسلر نهتنها بدون آلایندگی حرکت خواهند کرد، بلکه بدون راننده نیز سفر را ایمنتر و راحتتر خواهند ساخت.
همکاری با Waymo تنها یک شروع است. برنامههای بلندمدت کریسلر نشان میدهد که این برند میخواهد بخشی از انقلاب Mobility as a Service (MaaS) باشد؛ جایی که خودرو فقط وسیلهای برای حرکت نیست، بلکه بخشی از یک اکوسیستم هوشمند شهری خواهد شد.
کریسلر در برابر رقبا؛ چالشها و فرصتها در صنعت خودروسازی آمریکایی
بازار خودروی آمریکا همیشه میدان رقابتی تنگاتنگ میان سه غول دیترویت بوده است: فورد، جنرال موتورز و کریسلر. هرکدام از این برندها در مقاطعی بر دیگری برتری پیدا کردند، اما آنچه کریسلر را متمایز کرد، انعطافپذیری و توانایی بازتعریف هویت در شرایط سخت بود.
کریسلر بارها با بحرانهای مالی دستوپنجه نرم کرد؛ از بحران نفتی دهه ۱۹۷۰ گرفته تا ورشکستگی سال ۲۰۰۹. اما هر بار توانست با تغییر استراتژی، معرفی مدلهای تازه یا ادغام با شرکتهای دیگر خود را نجات دهد. فرصت امروز این برند، درست مثل گذشته، در استفاده از موجهای جدید صنعت خودرو است: برقیسازی و هوشمندسازی.
نکته مهم این است که کریسلر امروز زیر پرچم گروه Stellantis قرار دارد؛ گروهی که مالک برندهایی چون پژو، سیتروئن، جیپ و آلفارومئو نیز است. این یعنی دسترسی کریسلر به پلتفرمها و فناوریهای برقی مشترک بسیار گستردهتر شده است. این مزیت رقابتی میتواند کمک کند تا فاصله خود با جنرال موتورز را کاهش دهد.