به گزارش شهر بورس، آیا تا به حال فکر کرده‌اید که یک برند خودرو بتواند مسیر خود را از تولید ابزارآلات صنعتی به خودروسازی مدرن جهانی طی کند؟ برند ژاپنی مزدا، با ریشه‌های نه چندان رایج در صنعت خودرو، یکی از آن شرکت‌هایی است که داستان تحول آن الهام‌بخش است. از یک کارخانه تولید چوب‌پنبه در هیروشیما تا تولید کراس‌اوورهای پیشرفته، این مسیر پر فراز و نشیب با فناوری‌های نوآورانه، طراحی‌هایی متمایز و حضور جهانی همراه بوده است. در این مقاله، قصد داریم به طور کامل تاریخچه مزدا؛ از کارخانه کوچک تا برند جهانی را بررسی کنیم، به سبک طراحی و فناوری‌های آن بپردازیم، مدل‌های محبوب را بشناسیم و جایگاه آن در صنعت خودرو را تحلیل کنیم.
تاریخچه مزدا؛ از کارخانه کوچک تا برند جهانی
برند مزدا یکی از همین نمونه‌های نادر است که مسیر توسعه‌اش از صنعت ابزارآلات به خودروسازی بوده است. در این بخش ابتدا «دوران اولیه و ورود به خودروسازی» را مرور می‌کنیم، سپس در زیرمبحث «تغییر نام به Mazda» به تحولات برند آن می‌پردازیم.
دوران اولیه و ورود به خودروسازی
شرکت امروزی مزدا، در ابتدا با نام Toyo Cork Kogyo Co., Ltd. در شهر هیروشیما ژاپن، در ۳۰ ژانویه ۱۹۲۰ تأسیس شد. در ابتدا کار تولید تخته‌های فشرده چوب‌پنبه (کُرک) را انجام می‌داد. با این‌حال، با وجود بحران‌ها، آتش‌سوزی‌ها و کاهش تقاضا، شرکت مجبور به تغییر مسیر شد. مثلاً یک آتش‌سوزی بزرگ باعث شد تا ۷۰٪ کارخانه تخریب شود و همین عامل باعث تمرکز بیشتر بر ماشین‌آلات و ابزار شد.
در سال ۱۹۲7، نام شرکت به Toyo Kogyo Co., Ltd. تغییر یافت تا بازتاب‌دهنده تمرکز جدید بر ماشین‌آلات صنعتی باشد. سپس در سال ۱۹۳۱، اولین وسیله موتوری سه‌چرخه با نام Mazda‑Go وارد بازار شد؛ این سه‌چرخه نقطه عطف ورود برند به حوزه خودروهای تجاری بود.
در این دوران، ورودی به بازار خودروسازی و تولید ماشین‌آلات صنعتی، یکی از کلیدهای موفقیت برند مزدا در تثبیت جایگاهش در صنعت بود. برند توانست از وضعیت اولیه تولید ابزار به یک تولیدکننده خودرو تبدیل شود — مسیری که نه تنها مهارت فنی بلکه انعطاف‌پذیری در کسب‌وکار را نیز به نمایش می‌گذارد.
تغییر نام به Mazda
گرچه نام «Mazda» در محصولات شرکت از دهه ۱۹۳۰ به کار رفته بود، اما تا سال ۱۹۸4 شرکت رسمی به نام Mazda Motor Corporation تغییر نکرد. نام «Mazda» از ترکیب دو عنصر برگرفته شده است: نخست، از نام خانوادگی مؤسس یعنی Jujiro Matsuda (به نوعی تلفظ نزدیک «ماتسودا») و دوم، الهام از نام زرتشتی «Ahura Mazda» – خدای خرد، روشنایی و هماهنگی در فرهنگ‌های شرق باستان.
در این تغییر نام، نمادی نیز از رسالت برند دیده می‌شود: فلسفه تبدیل شدن به برندی جهانی که هم از ریشه‌های ژاپنی برخوردار است و هم از نماد خرد و پیشرفت بهره می‌برد. با تغییر نام، مزدا توانست هویت برندش را بازسازی کند و روی بازارهای جهانی تمرکز بیشتری داشته باشد.
سبک طراحی و فناوری‌های مزدا
پس از بررسی مسیر تاریخی، حال نوبت به بخش طراحی و فناوری می‌رسد. مزدا با دو عنصر کلیدی یعنی سبک طراحی «Kodo» و فناوری «SkyActiv» توانست هویت متمایزی برای خود ایجاد کند.
فلسفه طراحی Kodo
سبک طراحی Kodo یا «روح حرکت» از سال حدود ۲۰۱۰ به صورت رسمی توسط مزدا اعلام شد. این فلسفه بر این باور استوار است که خودرو، صرفاً فلز نیست بلکه باید «زندگی» را به نمایش بگذارد؛ به همان شکلی که حیوانی آماده حرکت است.
در فلسفه Kodo می‌خوانیم: حذف عناصر غیرضروری، استفاده از فرم‌های ساده و منسجم، بهره‌گیری از نور و سایه برای ایجاد جلوه‌های بصری و خلق حس حرکت حتی زمانی که خودرو ساکن است. این سبک طراحی نشان‌دهنده توجه مزدا به هارمونی، احساس رانندگی لذت‌بخش و هویت بصری است.
فناوری SkyActiv
فناوری SkyActiv، مجموعه‌ای از فناوری‌های توسعه‑یافته توسط مزدا برای بهبود مصرف سوخت، کاهش وزن، افزایش کارایی و بهبود تجربه رانندگی است.
به عنوان مثال، مزدا با تحلیل کل خودرو – موتور، گیربکس، بدنه، شاسی و حتی نشیمنگاه‌ها – سعی کرد راننده و خودرو را به هم نزدیک‌تر کند (حس «جینبا-ایّتای» یا «شک و ولی راننده با خودرو»). این فناوری‌ها باعث شده‌اند مزدا بتواند ادعا کند که لذت رانندگی را بدون قربانی کردن کارایی و مصرف سوخت، فراهم می‌کند. همچنین، بخش مهمی از هویت برند به عنوان خودروساز مستقل را تشکیل می‌دهند.
خودروها و مدل‌های محبوب مزدا
حال که با بنیاد تاریخی و فلسفه طراحی و فناوری مزدا آشنا شدیم، در این بخش به برخی از مدل‌های محبوب آن می‌پردازیم. در ابتدا مدل‌های سدان و سپس کراس‌اوورها.
Mazda3 و Mazda6
دو مدل اصلی در سبد مزدا که نماینده طراحی و فناوری این برند هستند، مدل‌های Mazda3 و Mazda6 هستند. Mazda3 با طراحی چشم‌گیر، کیفیت رانندگی بالا و استفاده از فناوری‌های روز، تبدیل به یکی از گزینه‌های شاخص کلاس سدان کامپکت شده است. Mazda6 نیز در کلاس سدان خانوادگی، ترکیبی از طراحی شیک، امکانات فنی خوب و تجربه رانندگی دوست‌داشتنی ارائه می‌دهد.
این مدل‌ها به خوبی نشان می‌دهند چگونه طراحی Kodo و فناوری SkyActiv در عمل به تولیدات مزدا وارد شده‌اند و چگونه برند مزدا توانسته در میان رقبا جایگاه خود را تثبیت کند.
CX‑5 و CX‑9
در زمینه کراس‌اوورها، مدل‌هایی همچون Mazda CX‑5 و Mazda CX‑9 از مهم‌ترین محصولات مزدا هستند. CX‑5 یکی از موفق‌ترین کراس‌اوورهای سایز متوسط است که در بازارهای متعدد جهانی با استقبال روبرو شده است. CX‑9 نیز در رده کراس‌اوورهای سه‌ردیفه بزرگ‌تر، نشان‌دهنده قابلیت‌های مهندسی مزدا و بازار جهانی آن است.
این خودروها نه تنها طراحی جذاب دارند بلکه از لحاظ فناوری، کیفیت ساخت و تجربه رانندگی، نمادهایی برای برند محسوب می‌شوند.
جایگاه برند مزدا در صنعت خودرو
در این بخش نگاهی به «حضور جهانی مزدا» و «افتخارات و جوایز برند» خواهیم داشت تا جایگاه برند را در صنعت خودرو بهتر درک کنیم.
حضور جهانی مزدا
مزدا فعالیت‌های بین‌المللی خود را از دهه‌های گذشته آغاز کرده است؛ به عنوان مثال، صادرات به اروپا و آمریکا در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ آغاز شد. این حضور جهانی به مزدا کمک کرد که تحت یک نام ژاپنی به برندی معتبر در سطح جهان تبدیل شود. با تأکید بر طراحی ژاپنی، فناوری پیشرفته و تجربه رانندگی لذت‌بخش، مزدا توانسته است میان بسیاری از خودروسازان موقعیت شاخصی کسب کند.
از منظر تولید و زنجیره تأمین، مزدا همچنان مستقل باقی مانده است و با وجود همکاری‌های تاریخی (مثلاً با Ford Motor Company) بر هویت مستقل خود تأکید دارد.
افتخارات و جوایز برند
مزدا و مدل‌هایش جوایز متعددی دریافت کرده‌اند. به عنوان مثال، Mazda3 برنده جایزه «World Car Design of the Year» شده است. فلسفه طراحی Kodo نیز بارها در رسانه‌های بین‌المللی مورد تجلیل قرار گرفته است.
نتیجه‌گیری
در این مقاله، مسیر تحول برند مزدا را از کارخانه کوچک تولید چوب‌پنبه تا برند جهانی خودرو دنبال کردیم. بررسی کردیم چگونه مزدا با تغییر نام، تمرکز بر ماشین‌آلات صنعتی و سپس ورود به خودروسازی توانست پایه‌های موفقیتش را بنا کند. سپس با تحلیل فلسفه طراحی Kodo و فناوری SkyActiv، دیدیم چگونه مزدا هویتی متمایز در صنعت ایجاد کرده است. با نگاهی به مدل‌های محبوب مانند Mazda3، Mazda6، CX‑5 و CX‑9، متوجه شدیم که مزدا چگونه طراحی، فناوری و تجربه رانندگی را با هم ترکیب کرده و جایگاه جهانی خود را تحکیم کرده است.
