به گزارش شهر بورس، اگر تا به حال با خودروی شخصی از مرز خارج نشده‌اید، احتمالا واژه کاپوتاژ برایتان ناآشنا یا حتی کمی پیچیده به نظر می‌رسد. اما نگران نباشید. در این راهنما، خیلی ساده و قدم‌به‌قدم برایتان توضیح می‌دهیم که کاپوتاژ دقیقا چیست، چرا به آن نیاز دارید، کجا باید مراجعه کنید و چه مدارکی لازم است. با ما همراه باشید تا مسیرتان به‌سوی جاده‌های خارج از مرز، بدون ابهام و دردسر هموار شود.
کاپوتاژ خودرو چیست و چرا به آن نیاز داریم؟
کاپوتاژ در واقع سندی رسمی برای خروج موقت یک وسیله نقلیه از کشور است. اگر بخواهید با خودروی شخصی خود از مرز ایران خارج شوید، باید اثبات کنید که قصد فروش خودرو در کشور مقصد را ندارید. اینجاست که سند کاپوتاژ به کمک شما می‌آید. این سند نشان می‌دهد که خودروی شما تنها برای مدت معینی از کشور خارج شده و پس از پایان سفر باید به ایران بازگردد.
خیلی‌ها کاپوتاژ را با بیمه‌نامه بین‌المللی، پلاک ترانزیت یا کارنه دو پاساژ اشتباه می‌گیرند، در حالی که این‌ها خدمات کاملا متفاوتی هستند. کاپوتاژ صرفا مربوط به مجوز گمرکی برای خروج موقت خودروست. در مقابل، پلاک ترانزیت یک شماره موقت بین‌المللی است که از طریق مراکز کانون جهانگردی صادر می‌شود، بیمه‌نامه بین‌المللی پوشش حوادث در خارج از کشور را فراهم می‌کند و کارنه دو پاساژ تعهدی است بین شما و گمرک کشور مقصد برای بازگرداندن خودرو.
برای خروج رسمی و قانونی، معمولا باید همه این موارد را باهم تهیه کنید. درواقع برای اینکه کاپوتاژ خودرو با موفقیت انجام شود، باید سایر مدارک لازم برای خروج قانونی از کشور مثل بیمه‌نامه بین‌المللی و گواهی‌های مرتبط را هم آماده کنید. برای آشنایی بیشتر با این موارد و نکات کاربردی سفر با خودرو، مجله بیمه بازار یکی از منابع کامل و به‌روز است.
اعتبار سند کاپوتاژ معمولا یک سال است. یعنی شما پس از خروج خودرو، باید حداکثر تا پایان این بازه زمانی آن را به کشور بازگردانید. اگر این کار را نکنید، مشمول جریمه گمرکی خواهید شد و حتی ممکن است مالکیت خودرو در کشور مقصد با مشکل مواجه شود.
مراحل دریافت کاپوتاژ خودرو
در این بخش، شما را با مراحل دقیق و رسمی کاپوتاژ خودرو آشنا می‌کنیم:
1. ثبت‌نام در سامانه EPL گمرک
اولین قدم برای شروع فرآیند، ثبت‌نام در سامانه پنجره واحد تجارت فرامرزی (EPL) به آدرس epl.irica.ir است. این سامانه در واقع پلتفرم رسمی گمرک ایران برای تمام فرآیندهای صادرات، واردات و خروج موقت کالاها از کشور از جمله خودروهای شخصی برای سفرهای خارجی محسوب می‌شود.
در این سامانه باید اطلاعات مالک خودرو، مشخصات فنی وسیله نقلیه و اطلاعات سفر وارد شود. اگر از قبل در این سامانه ثبت‌نام نکرده‌اید، یک حساب کاربری ایجاد کرده و وارد بخش اظهارنامه خروج موقت خودرو شوید.
2. بارگذاری مدارک و تکمیل فرم دوراظهاری خروج موقت
پس از ورود به سامانه، باید فرم دوراظهاری مربوط به خروج موقت خودرو را تکمیل کرده و مدارک خواسته‌شده را بارگذاری کنید. این مرحله اهمیت زیادی دارد چون نقص در بارگذاری یا اشتباه در اطلاعات ممکن است باعث رد یا تاخیر در صدور سند کاپوتاژ شود. مدارک موردنیاز برای کاپوتاژ خودرو عبارت‌اند از:
- سند مالکیت یا برگ سبز خودرو
- کارت خودرو
- بیمه‌نامه معتبر
- کارت ملی و شناسنامه مالک
- گذرنامه دارای اعتبار
- گواهینامه رانندگی
- برگه معاینه فنی (در صورت نیاز)
- عکس رنگی از خودرو
در صورتی که مالک خودرو قصد خروج از کشور را نداشته باشد یا شخص دیگری بخواهد با خودرو سفر کند، ارائه وکالت‌نامه رسمی با اجازه کاپوتاژ، خروج از کشور و دریافت مدارک بین‌المللی الزامی است. وکالت‌نامه باید به نام فردی باشد که با خودرو از کشور خارج خواهد شد و به‌طور مشخص در آن قید شود که اجازه انجام تمام مراحل قانونی سفر بین‌المللی با خودرو را دارد.
نکته مهم دیگر اینکه از آنجایی که سفرهای برون‌مرزی با خودرو، ریسک‌هایی مثل تصادف، سرقت یا آسیب به بدنه خودرو را به‌همراه دارد، داشتن بیمه بدنه ماشین در کنار سایر مدارک، اقدام هوشمندانه‌ای محسوب می‌شود.
3. مراجعه به اداره گمرک برای بازرسی خودرو
پس از تکمیل مراحل در سامانه EPL و تایید اولیه اطلاعات، باید به یکی از گمرک‌های مجاز کشور (مثل گمرک تهران، گمرک بندرعباس، گمرک بازرگان و…) مراجعه کنید. در محل گمرک، خودرو توسط کارشناسان بررسی فنی و تطبیق مدارک می‌شود. اگر همه‌چیز طبق اعلام سامانه درست باشد، گمرک سند کاپوتاژ رسمی را صادر خواهد کرد.
در این مرحله، دقت کنید که خودرو باید تمیز، بدون ایراد ظاهری مشهود و دارای شماره شاسی و موتور خوانا باشد. کارشناسان گمرک موظف هستند اطلاعات فنی خودرو را با سند مالکیت تطبیق دهند و تنها در صورت تایید کامل، مهر خروج موقت را ثبت می‌کنند.
4. مراجعه به کانون جهانگردی برای دریافت مدارک مکمل
برای اینکه بتوانید در کشورهای مقصد آزادانه تردد کنید، نیاز به چند مدرک مکمل دارید که توسط کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران صادر می‌شود. پس از دریافت برگه کاپوتاژ از گمرک، باید به یکی از نمایندگی‌های این کانون مراجعه کرده و موارد زیر را دریافت کنید:
- گواهینامه بین‌المللی رانندگی (با اعتبار یک یا سه ساله)
- دفترچه مالکیت بین‌المللی خودرو
- پلاک ترانزیت بین‌المللی (پلاک موقت مخصوص سفر خارجی)
- کارنه دو پاساژ (Carnet de Passages) که نوعی گذرنامه بین‌المللی خودرو محسوب می‌شود
بدون این مدارک، ورود به برخی کشورها امکان‌پذیر نیست. در واقع، این مدارک مکمل سند کاپوتاژ هستند و مجموعه کاملی از مجوزهای بین‌المللی برای سفر با خودرو شخصی را تشکیل می‌دهند.
سفر زمینی بدون دردسر، با کاپوتاژ و بیمه معتبر!
اگر می‌خواهید با خودروی شخصی از مرز خارج شوید، کاپوتاژ اولین قدم قانونی و ضروری است. از ثبت‌نام در سامانه EPL گمرک گرفته تا دریافت مدارک بین‌المللی از کانون جهانگردی، هر مرحله باید با دقت انجام شود تا در مرز با هیچ مشکلی روبه‌رو نشوید.
اما نکته‌ای که بسیاری از رانندگان نادیده می‌گیرند، اهمیت داشتن بیمه معتبر شخص ثالث در سفرهای بین‌المللی است. بدون این بیمه، در صورت بروز حادثه، مسئولیت مالی کامل بر عهده شما خواهد بود و احتمال بازداشت یا جریمه در کشور مقصد هم وجود دارد.
بنابراین پیش از اقدام به کاپوتاژ، حتما وضعیت بیمه‌نامه‌تان را بررسی کنید و در صورت نیاز، آن را تمدید یا خریداری کنید. این کار را می‌توانید همین حالا، تنها با وارد کردن شماره پلاک و کد ملی انجام دهید. برای شروع استعلام آنلاین بیمه در بیمه بازار را سرچ کنید.
