به گزارش شهر بورس، فاصله میان نرخ دلار حواله‌ای و دلار آزاد در ۱۳ مرداد ۱۴۰۴ به ۳۳ درصد رسید و بار دیگر نشانه‌ای از بازگشت شکاف ارزی در اقتصاد ایران را نمایان کرد. این اختلاف که معادل ۲۳ هزار و ۲۰۰ تومان است، عملاً بازار ارز را به دو قطب مجزا تقسیم کرده است.
جزئیات قیمت دلار آزاد و حواله‌ای
بر اساس آمارهای بازار، نرخ دلار حواله‌ای در مرکز مبادله ارز و طلای ایران روز شنبه ۱۳ مرداد ۱۴۰۴ برابر با ۶۹ هزار و ۷۷۵ تومان بود. در همین روز، دلار آزاد وارد کانال ۹۳ هزار تومان شد که معادل اختلاف ۳۳.۲۹ درصدی میان این دو نرخ است. این روند، سیاست بانک مرکزی مبنی بر همگرایی نرخ‌ها و تک‌نرخی شدن ارز را به چالش کشیده است.
چرایی افزایش شکاف ارزی
بررسی روند دو ماه گذشته نشان می‌دهد که اختلاف میان نرخ دلار آزاد و حواله‌ای در حال افزایش است. کارشناسان معتقدند عوامل متعددی از جمله فضای مبهم سیاسی، کندی مذاکرات دیپلماتیک و رشد انتظارات تورمی، محرک صعود نرخ آزاد بوده‌اند. در همین حال، بخشی از صادرکنندگان تمایل کمتری به عرضه ارز در سامانه نیما دارند، زیرا نرخ پایه دولتی با واقعیت بازار همخوانی ندارد.
پیامدهای فاصله دلار آزاد و حواله
وجود اختلاف قابل توجه میان نرخ رسمی و بازار آزاد، زمینه‌ساز رشد بازار غیررسمی و حواله‌های قاچاق است. این شرایط باعث کاهش تمایل واردکنندگان و صادرکنندگان به استفاده از سامانه‌های دولتی شده و نوسانات بازار آزاد را تشدید می‌کند. کارشناسان هشدار می‌دهند که در صورت ادامه این روند و نبود سیاست‌های اصلاحی، فاصله نرخ‌ها می‌تواند از ۳۵ درصد هم عبور کند.
راهکارهای پیشنهادی برای مهار شکاف ارزی
تحلیلگران اقتصادی معتقدند بازگرداندن تعادل به بازار ارز، نیازمند تقویت عرضه در بازار حواله‌ای و آزادسازی بخشی از منابع ارزی کشور است. همچنین افزایش کارایی بازار متشکل ارزی و نزدیک‌کردن نرخ حواله به واقعیت بازار، از راهکارهای کلیدی برای کنترل این گسل ارزی است.
این شکاف قیمتی صرفاً یک عدد نیست؛ بلکه نشانه‌ای از عدم تعادل در سیاست‌های ارزی و اقتصادی کشور محسوب می‌شود و بدون هماهنگی سیاست‌گذار با واقعیت‌های بازار، امکان ترمیم آن دشوار خواهد بود.
منبع: تجارت نیوز
