بازده اضافی چیست؟ | مفهوم، اهمیت و کاربردها

به گزارش شهر بورس، بازده اضافی، یا آنچه در دنیای مالی به عنوان “آلفا” شناخته می‌شود، مفهومی است که سرمایه‌گذاران و مدیران سرمایه‌گذاری برای سنجش عملکرد فراتر از یک شاخص معیار استفاده می‌کنند.

این شاخص نشان می‌دهد که آیا یک سرمایه‌گذاری یا پرتفوی توانسته است بازدهی بیشتر از معیار مشخصی با سطح ریسک مشابه داشته باشد یا خیر. این مقاله به بررسی عمیق مفهوم بازده اضافی، نحوه محاسبه آن، و اهمیت آن در سرمایه‌گذاری می‌پردازد.

بازده اضافی چیست؟

بازده اضافی به زبان ساده تفاوت میان بازده واقعی یک سرمایه‌گذاری و بازده یک معیار یا شاخص مشخص است. به عنوان مثال، اگر بازده سالانه یک صندوق سرمایه‌گذاری 10 درصد باشد و بازده شاخص معیار (مانند شاخص کل بورس) در همان بازه زمانی 7 درصد باشد، بازده اضافی برابر با 3 درصد خواهد بود.

بازده اضافی به سرمایه‌گذاران نشان می‌دهد که آیا مدیر یک صندوق سرمایه‌گذاری توانسته است ارزشی بیش از شاخص معیار ایجاد کند یا خیر. این موضوع برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال مدیریت فعال هستند، بسیار مهم است.

خبر مرتبط

بازده سود سهام نقدی چیست؟ | ابزار کاربردی برای ارزیابی سهام در بازار سرمایه

چطور بفهمیم سهامی که خریده‌ایم چقدر سود نقدی می‌دهد؟ بازده سود سهام نقدی ابزار مناسبی برای اندازه‌گیری این بازده است.

نحوه محاسبه

این محاسبه بسیار ساده است و از فرمول زیر استفاده می‌شود:

بازده اضافی = بازده واقعی − بازده شاخص معیار

برای مثال:

• بازده واقعی: 12 درصد
• بازده شاخص معیار: 9 درصد
• بازده اضافی: 12 − 9 = 3 درصد

این محاسبه به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا به راحتی عملکرد یک پرتفوی یا صندوق را نسبت به بازار ارزیابی کنند.

مدیریت فعال در مقابل مدیریت منفعل

یکی از بحث‌های مهم در دنیای سرمایه‌گذاری، عملکرد صندوق‌های فعال در مقایسه با صندوق‌های شاخصی است. منتقدین صندوق‌های فعال معتقدند که تولید بازده اضافی به صورت مداوم و در بلندمدت تقریباً غیرممکن است. دلایل این ادعا عبارتند از:

1. هزینه‌های مدیریت: صندوق‌های فعال معمولاً هزینه‌های بیشتری نسبت به صندوق‌های شاخصی دارند که می‌تواند بخشی از بازده اضافی را کاهش دهد.
2. کارایی بازار: در بازارهای کارا، اطلاعات به سرعت در قیمت‌ها منعکس می‌شود و یافتن فرصت‌های سودآور دشوارتر می‌شود.

کاربردها

می‌تواند در موارد زیر استفاده شود:

1. ارزیابی عملکرد مدیران سرمایه‌گذاری

بازده اضافی معیاری برای سنجش توانایی مدیران صندوق‌ها در ایجاد ارزش افزوده است. مدیرانی که به صورت مداوم بازده اضافی تولید می‌کنند، معمولاً از اعتبار بیشتری برخوردارند.

2. تصمیم‌گیری در سرمایه‌گذاری

سرمایه‌گذاران می‌توانند با بررسی این بازده، تصمیم بگیرند که آیا سرمایه‌گذاری در یک صندوق فعال به صرفه است یا نه.

3. مقایسه استراتژی‌ها

این بازده به مقایسه استراتژی‌های مختلف سرمایه‌گذاری کمک می‌کند. استراتژی‌هایی که بازده اضافی بالاتری دارند، ممکن است برای سرمایه‌گذاران جذاب‌تر باشند.

مثال

فرض کنید شما در صندوق سرمایه‌گذاری “آتیه نوین” سرمایه‌گذاری کرده‌اید. بازده سالانه این صندوق 15 درصد است، در حالی که بازده شاخص معیار آن 10 درصد است. بازده اضافی این صندوق برابر با 5 درصد خواهد بود. این نشان می‌دهد که مدیر صندوق توانسته عملکردی بهتر از بازار داشته باشد.

در مقابل، صندوقی که بازدهی آن کمتر از شاخص معیار باشد، نشان می‌دهد که مدیریت آن موفق نبوده و ممکن است سرمایه‌گذاران به دنبال گزینه‌های دیگری باشند.

مزایا و معایب

بازده اضافی به عنوان معیاری برای سنجش عملکرد سرمایه‌گذاری‌ها، شامل مزایا و معایب خاصی است که در این بخش بررسی می‌شود.

مزایا

• سنجش عملکرد: ابزار مفیدی برای ارزیابی موفقیت مدیران سرمایه‌گذاری است.
• کمک به تصمیم‌گیری: به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا بهترین گزینه‌ها را انتخاب کنند.
• اندازه‌گیری ارزش افزوده: نشان می‌دهد که آیا یک پرتفوی توانسته است ارزشی فراتر از بازار ایجاد کند.

معایب

• عدم تداوم: تولید بازده اضافی در بلندمدت بسیار دشوار است.
• تأثیر هزینه‌ها: هزینه‌های مدیریت می‌توانند بخشی از بازده اضافی را از بین ببرند.
• ریسک بالاتر: گاهی برای تولید بازده اضافی، ریسک بیشتری پذیرفته می‌شود که ممکن است برای همه سرمایه‌گذاران مناسب نباشد.

بازده اضافی مفهومی کلیدی در دنیای سرمایه‌گذاری است که برای ارزیابی عملکرد و ارزش‌آفرینی مدیران صندوق‌ها و پرتفوی‌ها استفاده می‌شود. با این حال، تولید بازده اضافی به صورت مداوم چالش‌برانگیز است و نیازمند دانش و مهارت بالاست. سرمایه‌گذاران باید با دقت این معیار را بررسی کرده و تصمیمات آگاهانه‌ای اتخاذ کنند.