بازخرید سهام چیست؟ | راهنمای جامع و ساده برای تازه‌کارها

به گزارش شهر بورس، شاید کلمه “بازخرید” یا “خرید مجدد سهام” به گوشتان خورده باشد، اما ندانید دقیقاً به چه معناست. بازخرید به زبان ساده یعنی شرکتی تصمیم می‌گیرد بخشی از سهام خودش را از بازار بخرد. چرا این کار را می‌کند؟ برای اینکه ارزش سهامش را بالا ببرد یا کنترل بیشتری روی سهام خودش داشته باشد. در این مطلب به زبان ساده این مفهوم را توضیح می‌دهیم.

بازخرید سهام چیست؟

فرض کنید یک شرکت به اسم “پیشرو صنعت” در بازار بورس فعال است. این شرکت متوجه می‌شود که قیمت سهامش در بازار کمتر از چیزی است که واقعاً ارزش دارد. برای همین تصمیم می‌گیرد تعدادی از سهامش را بخرد. این کار باعث می‌شود تعداد سهام در بازار کم شود و به‌طور طبیعی ارزش سهام باقی‌مانده بالا برود.

چرا شرکت‌ها این کار را انجام می‌دهند؟

1. بالا بردن قیمت سهام: وقتی تعداد سهام در بازار کم می‌شود، عرضه کاهش پیدا می‌کند و تقاضا افزایش می‌یابد. این باعث می‌شود قیمت سهام بالا برود. مثل وقتی که یک محصول کمیاب می‌شود و قیمت آن بیشتر می‌شود.

خبر مرتبط

بازده اضافی چیست؟ | مفهوم، اهمیت و کاربردها

بازده اضافی نشان‌دهنده عملکرد فراتر از شاخص معیار است؛ معیاری کلیدی که توانایی مدیران سرمایه‌گذاری در ایجاد ارزش افزوده را ارزیابی می‌کند.

2. جلوگیری از دست‌کاری سهم: گاهی شرکت‌ها متوجه می‌شوند که برخی افراد یا گروه‌ها دارند تعداد زیادی از سهامشان را می‌خرند تا کنترل بیشتری روی شرکت پیدا کنند. بازخرید می‌تواند جلوی این کار را بگیرد.

3. مدیریت سرمایه اضافی: اگر شرکتی پول اضافی داشته باشد و نداند چطور از آن استفاده کند، به جای اینکه آن را به شکل سود به سهامداران بدهد، می‌تواند با بازخرید، سرمایه را به نفع خودش مدیریت کند.

این کار چطور انجام می‌شود؟

حالا فرض کنید شما مدیرعامل “پیشرو صنعت” هستید و می‌خواهید بازخرید انجام دهید. بیایید قدم به قدم پیش برویم:

1. بررسی وضعیت مالی شرکت: قبل از هر چیز، باید ببینید شرکت چقدر پول نقد در اختیار دارد. آیا توان مالی دارید که سهام را بخرید؟ این کار نباید نقدینگی شرکت را به خطر بیندازد.

2. تصمیم‌گیری در مورد تعداد سهام: باید مشخص کنید چند سهم می‌خواهید بخرید. این تعداد به هدف شما از بازخرید بستگی دارد. اگر فقط می‌خواهید قیمت سهام کمی بالا برود، ممکن است تعداد کمتری بخرید. اما اگر می‌خواهید کنترل بیشتری روی شرکت داشته باشید، ممکن است تعداد بیشتری بخرید.

3. انتخاب روش بازخرید

• خرید از بازار آزاد: شما سهام را مثل یک خریدار عادی از بازار بورس می‌خرید.
• ارائه پیشنهاد به سهامداران: به سهامداران می‌گویید که آماده‌اید سهامشان را با قیمت مشخصی بخرید.
• خرید بلوکی: اگر تعداد زیادی سهام از یک سهامدار خاص بخرید، این روش استفاده می‌شود.

4. اعلام برنامه به بازار: طبق قوانین بورس، شما باید برنامه بازخرید را به بازار اعلام کنید. این کار شفافیت را افزایش می‌دهد و به سهامداران اطلاع می‌دهد که قرار است چه اتفاقی بیفتد.

5. اجرای برنامه: حالا که همه چیز آماده است، می‌توانید سهام را بخرید. این کار معمولاً از طریق کارگزاری‌ها انجام می‌شود.

6. نظارت و تحلیل: بعد از بازخرید، باید تأثیر آن را روی قیمت سهام و وضعیت شرکت تحلیل کنید. آیا به هدفی که داشتید رسیدید؟ اگر نه، شاید لازم باشد تغییراتی در استراتژی‌هایتان بدهید.

مثال

فرض کنید شرکتی مثل “ایران خودرو” تصمیم می‌گیرد بازخرید انجام دهد. چرا؟ چون قیمت سهامش در بازار خیلی پایین آمده و مدیریت شرکت معتقد است که ارزش واقعی سهام بیشتر از قیمت فعلی است.

1. ایران خودرو بررسی می‌کند که چقدر پول دارد.
2. تصمیم می‌گیرد 5 درصد از سهامش را بازخرید کند.
3. اعلام می‌کند که این کار را در بازار آزاد انجام می‌دهد.
4. طی چند هفته، سهام را می‌خرد و تعداد کل سهام موجود در بازار را کاهش می‌دهد.
5. قیمت سهام شروع به افزایش می‌کند و سهامداران خوشحال می‌شوند.

مزایا و معایب

بازخرید سهام یکی از روش‌هایی است که می‌تواند تأثیرات مثبت و منفی متفاوتی بر شرکت و سهامداران بگذارد. در این بخش به بررسی مهم‌ترین مزایا و معایب آن می‌پردازیم.

مزایا:

• سود هر سهم افزایش پیدا می‌کند.
• قیمت سهام بالا می‌رود.
• اعتماد سرمایه‌گذاران به شرکت بیشتر می‌شود.

معایب:

• نقدینگی شرکت کم می‌شود.
• ممکن است سرمایه کافی برای پروژه‌های جدید نداشته باشید.
• اگر بدهی بگیرید تا بازخرید کنید، ریسک مالی افزایش می‌یابد.

بازخرید سهام می‌تواند ابزاری قدرتمند برای شرکت‌ها باشد، اما باید با دقت و برنامه‌ریزی انجام شود. اگر شما مدیر یک شرکت هستید یا قصد دارید در آینده در بازار سرمایه فعالیت کنید، بهتر است مفهوم بازخرید و جزئیات آن را به خوبی درک کنید. این کار نه تنها به بهبود موقعیت شرکت کمک می‌کند، بلکه ارزش سهامداران را هم افزایش می‌دهد.