به گزارش شهر بورس، بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME Markets) یکی از ابزارهای مهم برای حمایت از بنگاه‌های اقتصادی نوپا و کوچک است که با هدف تسهیل تأمین مالی و ایجاد فرصت رشد برای این شرکت‌ها طراحی شده است. این بازار در دسته‌بندی بازارهای سهام فرابورس ایران قرار دارد و با توجه به شرایط پذیرش و معامله‌گران، تفاوت‌های قابل توجهی با بازارهای اول، دوم و پایه دارد. در این مقاله، به بررسی جزئیات بازار شرکت‌های کوچک و متوسط، نحوه عملکرد، مزایا و شرایط ورود به این بازار می‌پردازیم.
بازار شرکت‌های کوچک و متوسط چیست؟
بازار شرکت‌های کوچک و متوسط، بستری است که به شرکت‌های نوپا و در حال رشد امکان می‌دهد تا با جذب سرمایه‌گذاران حرفه‌ای، منابع مالی مورد نیاز برای توسعه را تأمین کنند. در این بازار، شرکت‌های متقاضی پس از احراز شرایط پذیرش، می‌توانند از مزایای حضور در بازار سرمایه بهره‌مند شوند. این بازار در راستای اهداف استراتژیک فرابورس ایران برای حمایت از بنگاه‌های کوچک و متوسط ایجاد شده است.
مثال: شرکت‌های نوآور در حوزه فناوری، مانند یک استارتاپ در زمینه هوش مصنوعی، با پذیرش در این بازار توانسته‌اند سرمایه لازم برای توسعه محصولات خود را جذب کنند.
تفاوت بازار شرکت‌های کوچک و متوسط با سایر بازارهای فرابورس
بازار شرکت‌های کوچک و متوسط دارای ویژگی‌هایی است که آن را از سایر بازارهای فرابورس متمایز می‌کند:
| ویژگی‌ها | بازار اول و دوم | بازار پایه | بازار شرکت‌های کوچک و متوسط |
|---|---|---|---|
| شرایط پذیرش | سخت‌گیرانه و دقیق | آسان‌تر از بازار اول و دوم | ساده و متناسب با شرکت‌های کوچک |
| محدودیت دامنه نوسان قیمت | اعمال می‌شود | اعمال می‌شود | محدودیت‌های نوسان وجود ندارد |
| نوع سرمایه‌گذاران | عمومی | عمومی | حرفه‌ای و نهادی |
| حجم معاملات | بالا | متوسط | متغیر |
مثال: در حالی که شرکت‌های بزرگ پتروشیمی در بازار اول و دوم حضور دارند، شرکت‌های کوچک‌تر تولیدی که نیاز به سرمایه‌گذاری کمتر دارند، معمولاً در بازار SME پذیرفته می‌شوند.
بازار شرکت‌های کوچک و متوسط در ایران چگونه است؟
بازار شرکت‌های کوچک و متوسط در ایران تحت نظارت فرابورس ایران فعالیت می‌کند و هدف اصلی آن حمایت از بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط است. این بازار بستر مناسبی برای شرکت‌هایی است که به دنبال تأمین مالی سریع و توسعه فعالیت‌های خود هستند.
نحوه ورود به بازار شرکت‌های کوچک و متوسط
برای شرکت‌ها
- ارائه درخواست پذیرش: شرکت‌های متقاضی باید درخواست خود را به فرابورس ایران ارائه دهند. این درخواست شامل اطلاعات مالی، برنامه‌های توسعه و اسناد مرتبط است.
- رعایت شرایط پذیرش: شرکت‌ها باید معیارهای پذیرش مشخص‌شده توسط فرابورس را رعایت کنند. این معیارها ساده‌تر از بازارهای اول و دوم هستند و شامل مواردی همچون شفافیت مالی و برنامه‌های رشد می‌شود.
- تأیید نهایی: پس از بررسی مدارک توسط هیئت پذیرش فرابورس، شرکت می‌تواند وارد بازار شود و از مزایای آن بهره‌مند گردد.
- مثال: یک شرکت داروسازی کوچک با ارائه طرح توسعه خطوط تولید و گزارش‌های مالی شفاف، توانست در بازار SME ایران پذیرفته شود و سرمایه لازم را برای اجرای برنامه‌های خود جذب کند.
برای سرمایه‌گذاران
- نوع سرمایه‌گذاران: تنها سرمایه‌گذاران حرفه‌ای و نهادی می‌توانند در این بازار فعالیت کنند. این محدودیت برای کاهش ریسک و افزایش کارایی بازار اعمال می‌شود.
- دریافت اطلاعات: سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق سامانه‌هایی مانند کدال و سایت فرابورس اطلاعات دقیق شرکت‌ها را بررسی کنند.
ویژگی‌ها
عدم محدودیت نوسان قیمت: یکی از تفاوت‌های اصلی این بازار با سایر بازارها، نبود محدودیت دامنه نوسان قیمت است که باعث افزایش پویایی و جذابیت معاملات می‌شود.
شفافیت اطلاعات: تمامی اطلاعات مالی شرکت‌های پذیرفته‌شده در این بازار از طریق سامانه‌های رسمی منتشر می‌شود.
فرآیند ساده پذیرش: این بازار شرایط آسان‌تری نسبت به بازارهای اول و دوم دارد و برای شرکت‌های کوچک بسیار جذاب است.
مزایای بازار شرکت‌های کوچک و متوسط
بازار شرکت‌های کوچک و متوسط نه‌تنها برای شرکت‌های فعال در این بازار، بلکه برای اقتصاد کشور نیز مزایای قابل توجهی دارد:
برای شرکت‌ها:
- دسترسی به منابع مالی جدید.
- افزایش اعتبار و شفافیت.
- جذب سرمایه‌گذاران حرفه‌ای و نهادی.
- مثال: یک شرکت فناوری اطلاعات که با کمبود سرمایه برای توسعه محصولات خود روبرو بود، از طریق این بازار توانست سرمایه لازم را جذب کند و جایگاه خود را در بازار رقابتی بهبود بخشد.
برای سرمایه‌گذاران:
- امکان سرمایه‌گذاری در شرکت‌های نوآور و در حال رشد.
- بهره‌مندی از بازدهی بالا در صورت موفقیت شرکت.
برای اقتصاد:
- حمایت از بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط.
- ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی پایدار.
چالش‌ها و محدودیت‌های بازار شرکت‌های کوچک و متوسط
نوسانات بالا
ریسک بالا
محدودیت دسترسی
بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME Markets) بستر مناسبی برای تأمین مالی بنگاه‌های اقتصادی کوچک و نوآور است که با ساده‌ترین شرایط پذیرش و سرمایه‌گذاران حرفه‌ای طراحی شده است. این بازار نه تنها به رشد و توسعه این شرکت‌ها کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در تقویت اقتصاد ملی دارد. با وجود چالش‌ها و محدودیت‌ها، آگاهی و تحلیل دقیق می‌تواند فرصت‌های جذابی را برای سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها فراهم کند.
