بازار سوم چیست؟ راهنمای جامع برای سرمایه‌گذاران + تفاوت‌ها و مزایای آن نسبت به سایر بازارها

به گزارش شهر بورس، بازار سوم یا Third Market در فرابورس ایران به‌عنوان یکی از ابزارهای کلیدی برای انجام معاملات عمده اوراق بهادار شناخته می‌شود. این بازار فرصتی شفاف، امن و سودمند را برای معامله اوراق بهاداری که شرایط یا امکان پذیرش در فرابورس را ندارند، فراهم می‌کند. در این مقاله، به بررسی جزئیات بازار سوم، ویژگی‌ها، فرآیندهای مرتبط و مزایای آن خواهیم پرداخت.

بازار سوم چیست؟

بازار سوم (بازار عرضه در فرابورس ایران) محلی برای معاملات عمده اوراق بهاداری است که شرایط یا امکان پذیرش در فرابورس را ندارند. این بازار نه‌تنها برای شرکت‌های فعال بلکه برای سرمایه‌گذاران نیز مزایای بسیاری دارد، چراکه نیاز به فرآیند پذیرش پیچیده ندارد و با انجام تشریفات اداری می‌توان معاملات را آغاز کرد.

ویژگی‌های کلیدی بازار سوم:

1. عدم نیاز به فرآیند پذیرش: شرکت‌ها نیازی به طی کردن مراحل طولانی و پیچیده پذیرش در فرابورس ندارند.
2. انواع اوراق بهادار قابل معامله: بلوک‌های سهام، حق‌تقدم خرید سهام، پذیره‌نویسی انواع اوراق مشارکت و حتی املاک و مستغلات.
3. شفافیت و امنیت: تمامی معاملات در یک محیط امن و شفاف انجام می‌شوند.

چه اوراقی در بازار سوم معامله می‌شوند؟

بازار سوم فرابورس ایران طیف گسترده‌ای از دارایی‌ها را پوشش می‌دهد. از جمله:

خبر مرتبط

بازار سهام چیست؟ | راهنمای کامل ورود به بازار سهام ایران + نکات کاربردی

بازار سهام بستری شفاف برای خرید و فروش سهام شرکت‌هاست. در این راهنما، با نحوه ورود به بازار سهام ایران و نکات کاربردی آشنا شوید.

بلوک‌های سهام شرکت‌های مختلف

• سهام شرکت‌های سهامی عام، خاص و تعاونی.
• سهام ناشی از افزایش سرمایه.
• مثال: فروش بلوک عمده سهام یک شرکت دارویی از طریق بازار سوم که به دلیل عدم پذیرش در بازارهای دیگر فرابورس، در این بازار معامله شد.

حق‌تقدم خرید سهام

• فرصتی برای سرمایه‌گذاران جهت خرید سهام پیش از عرضه عمومی.
• مثال: یک شرکت تولیدی حق‌تقدم سهام خود را برای تأمین مالی پروژه‌های توسعه‌ای از طریق بازار سوم عرضه کرد.

اوراق بدهی و مشارکت

• اوراق مشارکت و گواهی سپرده سرمایه‌گذاری.
• مثال: انتشار اوراق مشارکت توسط یک بانک خصوصی که توانست از طریق بازار سوم نقدینگی لازم را جذب کند.

دارایی‌های غیرمالی

• املاک، مستغلات و امتیازات بهره‌برداری.
• مثال: یک شرکت ساختمانی ملک اداری خود را از طریق بازار سوم برای تأمین منابع مالی پروژه جدید خود فروخت.

ثبت اختراعات و مالکیت معنوی

• این دارایی‌ها در قالب سهام شرکت‌های سهامی خاص معامله می‌شوند.
• مثال: فروش حق امتیاز یک اختراع در زمینه فناوری نانو به یک شرکت سرمایه‌گذاری از طریق بازار سوم.

تفاوت بازار سوم با سایر بازارهای فرابورس

بازار سوم ویژگی‌هایی دارد که آن را از سایر بازارهای فرابورس متمایز می‌کند:

مثال:

• در بازار اول، سهام یک شرکت بزرگ فولادی که گزارش‌های مالی شفافی دارد، معامله می‌شود.
• در بازار پایه، سهام یک استارتاپ نوپا که هنوز سوددهی مشخصی ندارد، عرضه می‌شود.
• در بازار سوم، یک شرکت متوسط املاک بلوک بزرگی از سهام خود را برای تأمین مالی یک پروژه ساختمانی به فروش می‌رساند.

فرآیند عرضه در بازار سوم

یکی از ویژگی‌های جذاب بازار سوم، سادگی فرآیند عرضه است. این فرآیند شامل مراحل زیر است:

ارائه درخواست به فرابورس: شرکت متقاضی باید مدارک موردنیاز را به فرابورس ارائه دهد.

بررسی و تأیید مدارک: فرابورس صحت اطلاعات ارائه‌شده را بررسی و تأیید می‌کند.

تعیین زمان عرضه: پس از تأیید، زمان مناسب برای عرضه مشخص می‌شود.

انجام معاملات: معاملات در بستر امن فرابورس انجام می‌شوند.

مزایای بازار سوم برای شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران

بازار سوم، هم برای شرکت‌ها و هم برای سرمایه‌گذاران فرصت‌های متعددی ایجاد می‌کند:

برای شرکت‌ها

• دسترسی سریع به منابع مالی.
• امکان عرضه اوراق بدون نیاز به طی کردن فرآیند پیچیده پذیرش.
• افزایش شفافیت و اعتبار شرکت.
• مثال: یک شرکت تولیدی با فروش بلوک عمده سهام خود در بازار سوم، توانست تجهیزات جدیدی برای افزایش تولید خریداری کند.

برای سرمایه‌گذاران

• دسترسی به دارایی‌های متنوع.
• امنیت و شفافیت معاملات.
• بهره‌مندی از فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدید.
• مثال: یک سرمایه‌گذار نهادی توانست با خرید اوراق مشارکت منتشرشده در بازار سوم، بازدهی مطمئن کسب کند.

نقش بازار سوم در توسعه اقتصادی

بازار سوم فرابورس ایران نقش مهمی در توسعه بازار سرمایه و تأمین مالی شرکت‌ها دارد. این بازار به‌عنوان پلی بین شرکت‌های کوچک و متوسط و سرمایه‌گذاران عمل می‌کند و از این طریق به رشد اقتصادی و ایجاد فرصت‌های شغلی کمک می‌کند.

تأثیرات کلیدی:

• افزایش نقدینگی در بازار سرمایه.
• تقویت اعتماد سرمایه‌گذاران به شفافیت اقتصادی.
• کمک به توسعه شرکت‌های کوچک و متوسط.

چالش‌های بازار سوم

با وجود مزایای متعدد، بازار سوم با چالش‌هایی نیز مواجه است:

کمبود آگاهی: بسیاری از شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران از مزایای این بازار آگاه نیستند.

برخی شرکت‌ها به دلیل ناآگاهی از فرآیند ساده عرضه در بازار سوم، فرصت تأمین مالی خود را از دست داده‌اند.

نبود تنوع کافی در دارایی‌ها: هنوز برخی از انواع دارایی‌ها در این بازار عرضه نمی‌شوند.

نیاز به توسعه زیرساخت‌ها: زیرساخت‌های فناوری برای افزایش کارایی بازار باید بهبود یابند.

بازار سوم (Third Market) به‌عنوان یکی از ابزارهای مهم در فرابورس ایران، بستری امن و شفاف برای معاملات عمده اوراق بهادار فراهم می‌کند. با افزایش آگاهی عمومی و توسعه زیرساخت‌ها، این بازار می‌تواند نقش بزرگ‌تری در رشد اقتصادی و توسعه بازار سرمایه ایفا کند. شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران با استفاده از این فرصت، می‌توانند به اهداف مالی خود دست یابند و به رشد پایدار بازار سرمایه کمک کنند.