به گزارش شهر بورس، پروژه ساخت آزادراه تهران شمال که در چهار قطعه طراحی شده و سه قطعه آن به بهره‌برداری رسیده، حال یک قدم به پایان خود نزدیک شده و طبق گفته مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل، عملیات اجرایی قطعه ۳ این آزادراه از هفته آینده آغاز می‌شود.
آزادراه تهران شمال یکی از مهمترین پروژه‌های عمرانی کشور تلقی می‌شود که به طول ۱۲۴ کیلومتر در قالب چهار قطعه طرح‌ریزی شده است.
این پروژه که قرارداد اولیه آن در سال ۱۳۷۵ اخذ شده با هدف کاهش زمان سفر به شهرهای شمالی، افزایش ایمنی جاده‌ها، کاهش تصادفات، تسهیل دسترسی به شهرهای شمالی و به تبع آن توسعه گردشگری، بهبود حمل و نقل کالا و کاهش مصرف سوخت و همچنین کاهش آلودگی ساخته شد.
آن طور که در برخی منابع آمده است آزادراه تهران شمال ۶۰ کیلومتر کوتاه‌تر از مسیر موجود در جاده کرج – چالوس بوده و زمان سفر را تا ۹۰ دقیقه در شرایط ترافیک سنگین کاهش می‌دهد. همچنین می‌تواند سالانه ۸۶ میلیون لیتر سوخت صرفه جویی کند و ۵۵۳ میلیون کیلومتر مسافت عبوری سالانه را کاهش دهد. از طرفی این پروژه میزان تولید آلاینده‌های هوا را ۳۵ هزار تن در سال کاهش می‌دهد و همچنین منجر به کاهش چشمگیر تصادفات جاده‌ای و ارتقای ایمنی تردد می شود.
مزایای آزادراه تهران شمال و صرفه‌جویی‌های اقتصادی
براساس گزارش‌های موجود، منطقه یک این پروژه کلان ۳۲ کیلومتر از دوآب شهرستانک تا تهران در اسفند ۱۳۹۸ به بهره‌برداری رسید.
قطعه دوم حدفاصل دوراهی شهرستانک در استان البرز تا محدوده پل زنگوله در استان مازندران به طول ۲۲ کیلومتر بوده که باند اول محدوده در تیرماه ۱۴۰۲ مورد بهره‌برداری قرار گرفت. در شهریورماه سال جاری نیز باند دوم منطقه دو آزادراه تهران شمال به طول ۱۵.۵ کیلومتر به بهره‌برداری رسید.
قطعه چهارم نیز در استان مازندران حدفاصل مرزن‌آباد تا کمربندی شهر چالوس است که سال ۱۳۹۴ افتتاح شد.
برای مقایسه مزایای عددی آزادراه تهران شمال، جدول زیر بر اساس داده‌های موجود تهیه شده است:
| شاخص | مقدار |
|---|---|
| کاهش طول مسیر نسبت به جاده کرج – چالوس | ۶۰ کیلومتر |
| کاهش زمان سفر در ترافیک سنگین | تا ۹۰ دقیقه |
| صرفه‌جویی سالانه سوخت | ۸۶ میلیون لیتر |
| کاهش مسافت عبوری سالانه | ۵۵۳ میلیون کیلومتر |
| کاهش تولید آلاینده‌های هوا سالانه | ۳۵ هزار تن |
وضعیت قطعه ۳ آزادراه تهران شمال و زمان شروع عملیات
قطعه سوم این پروژه هم حدود ۵۰ کیلومتر از خروجی تونل البرز واقع در پل زنگوله تا سه راهی دشت نظیر در شمال شهرستان مرزن‌آباد بوده که هنوز عملیات ساخت آن آغاز نشده است و آن طور که مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل اخیرا خبر داده عملیات اجرایی منطقه ۳ آزادراه تهران شمال از هفته آینده آغاز می‌شود.
هوشنگ بازوند با اشاره به اهمیت این قطعه خاطرنشان کرد: این قطعه ۵۵ کیلومتری یکی از حلقه‌های مفقوده کریدور دریا به دریا محسوب می‌شود و برای تکمیل آن حدود ۱۱۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
وی همچنین با تأکید بر آمادگی بخش ابتدایی افزود: هشت کیلومتر ابتدایی این مسیر، از سیاه بیشه تا ولی‌آباد، با موافقت سازمان محیط‌زیست آماده آغاز عملیات اجرایی است. همچنین بنیاد مستضعفان نیز با همکاری سه پیمانکار رتبه یک، اجرای این بخش را بر عهده دارد و پیش‌بینی می‌شود عملیات اجرایی از هفته آینده آغاز شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی ضمن توضیح طراحی مسیر گفت: حدود ۶۵ درصد مسیر به‌صورت تونل طراحی شده و هیچ‌گونه راه دسترسی برای تخریب جنگل وجود ندارد. لذا با وجود سختی و هزینه بالای اجرا، کاملاً مطابق با مجوزهای محیط‌زیست عمل خواهیم کرد.
آن طور که گفته می‌شود سهم دولت و بنیاد مستضعفان در این پروژه ۵۰ درصد است و دولت قصد دارد سهم خود را از طریق واگذاری سهام متعلق به خود در سازمان خصوصی‌سازی به بنیاد مستضعفان تأمین کند.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور با اشاره به سرمایه‌گذاری لازم توضیح داد: برای اجرای این هشت کیلومتر، حدود ۱۵ تا ۱۶ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده و تلاش می‌کنیم طی سه سال آن را به پایان برسانیم.
تاریخچه پروژه آزادراه تهران شمال و چالش‌های اجرایی
مدیرعامل شرکت آزادراه بنیاد مستضعفان در ادامه اظهار داشت: قرارداد اولیه پروژه آزادراه تهران شمال سال ۱۳۷۵ اخذ شد ولی به دلیل عدم اخذ مجوزهای زیست محیطی، تملک و آزادسازی اراضی عملا تا سال ۱۳۸۲ کاری برای آن انجام نشد که منجر به قرارداد متمم در سال ۱۳۸۲ شد و عملیات در منطقه چهار و منطقه یک از طریق جذب سرمایه‌گذار خارجی و واگذاری به یک کنسرسیوم چینی انجام شد. همچنین این واگذاری به دلیل مشکلاتی از جمله طولانی شدن پروژه فاینانس و مجوزهای مربوطه که داشت باعث شد تا سال ۹۳ کار خاصی در پروژه انجام نشود و حدود ۲۵ درصد از منطقه یک توسط شرکت‌های چینی اجرا شد و منطقه ۴ هم تا سال ۹۴ به اتمام رسید. سال ۹۳ نیز با تصمیمی که توسط وزیر وقت راه و شهرسازی و رئیس بنیاد مستضعفان گرفته شد استارت پروژه خورد و از سال ۹۴ کار به پیمانکاران ایرانی واگذار شد و رسما کار اصلی احداث پروژه از سال ۹۴ آغاز شد که با توجه به محدودیت منابع اولویت تکمیل منطقه یک و اجرای منطقه ۲ بود.
