به گزارش شهر بورس، صادرات، قلب تپنده اقتصاد هر کشور است که به رشد و توسعه آن شتاب میبخشد و نه تنها به گسترش روابط تجاری میان کشورها کمک میکند، بلکه فرصتی برای معرفی محصولات داخلی به بازارهای جهانی و جذب ارزآوری برای کشور فراهم میآورد.
این فرآیند میتواند به تنوع تولیدات و ارتقای کیفیت محصولات کمک کرده و در نهایت، زمینهساز اشتغالزایی و تقویت اقتصاد ملی باشد. فراتر از فروش کالا به خارج از مرزها، صادرات بهعنوان یک استراتژی اساسی، افقهای جدید اقتصادی را میگشاید و به معرفی فرهنگ و توانمندیهای کشور به دنیا میپردازد.
در این میان، منطقه آزاد ارس بهعنوان یکی از مهمترین قطبهای اقتصادی ایران، توانسته است با بهرهبرداری از موقعیت جغرافیایی استراتژیک خود و ایجاد زیرساختهای مناسب، گامی بزرگ در جهت تقویت صادرات کشور بردارد.
این منطقه، که در مرزهای مشترک ایران با کشورهای ارمنستان، آذربایجان و نخجوان قرار دارد، نه تنها به یک هاب تجاری تبدیل شده، بلکه بهواسطه صادرات محصولات باکیفیت و استفاده از مشوقهای قانونی و اقتصادی، به یکی از قطبهای اصلی صادراتی کشور تبدیل شده است.
با ثبت تراز تجاری مثبت و افزایش چشمگیر صادرات در سالهای اخیر، ارس نشان داده است که میتواند در عرصههای مختلف تجاری و اقتصادی، نقش محوری ایفا کند و به تقویت جایگاه ایران در بازارهای جهانی کمک کند.
تراز تجاری منطقه آزاد ارس، ۴۸.۷ میلیون دلار شد
در تازهترین گزارش منتشر شده از عملکرد تجاری مناطق آزاد، شاهد رشد قابل توجه تراز تجاری منطقه آزاد ارس در سهماهه نخست سال جاری هستیم؛ رشدی که حکایت از افزایش چشمگیر صادرات و بهبود شاخصهای اقتصادی در این منطقه دارد. طبق آمار اعلام شده، تراز تجاری منطقه آزاد ارس در سه ماه ابتدایی سال با ثبت ۴۸.۷ میلیون دلار مثبت است.
منطقه آزاد ارس با صادرات ۷۷.۹ میلیون دلار کالا و خدمات و واردات ۲۹.۲ میلیون دلار طی سه ماه ابتدایی سال جاری، تراز تجاری مثبت ۴۸.۷ میلیون دلاری را ثبت کرده است. این در حالی است که مجموع صادرات کالا و خدمات به خارج از کشور در سهماهه ابتدایی سال گذشته ۳۴.۲ میلیون دلار بوده که این آمار در مدت مشابه سال جاری با رشد چشمگیر به عدد ۷۷.۹ میلیون دلار افزایش یافته است.
بررسی عملکرد صادرات خردادماه ۱۴۰۴ این منطقه نیز نشان میدهد که مجموع میزان صادرات در خردادماه ۲۹.۱ میلیون دلار به ثبت رسیده است.
طی چند ماه اخیر نیز مذاکرات وسیعی با کشورهای همسایه صورت گرفته که سهم مهمی در افزایش صادرات صنایع منطقه داشته است و با ادامه روند کنونی و اجرای برنامههای توسعهای، پیش بینی می شود رشد تراز تجاری منطقه در نیمه دوم سال نیز تداوم پیدا کند و ارس همچنان بهعنوان یکی از پیشرانان اقتصاد صادرات محور کشور مطرح باشد.
پتانسیلهای تجاری منطقه آزاد ارس
منطقه آزاد ارس که یکی از مهمترین مناطق تجاری و اقتصادی کشور است، به دلیل موقعیت جغرافیایی و استراتژیک خود نقش قابل توجهی در تجارت، صادرات و واردات ایفا میکند. این منطقه در شمال غربی کشور و در مرز مشترک با ارمنستان، آذربایجان و نخجوان قرار دارد که آن را به یکی از مهمترین کریدورهای تجاری و ترانزیتی ایران تبدیل کرده است.

منطقه آزاد ارس با مساحت بیش از ۵۱ هزار هکتار و چهار ناحیه اصلی شامل جلفا، نوردوز، خداآفرین و قلیبیگلو، از منابع طبیعی غنی و موقعیت مرزی خود بهرهمند است. این موقعیت جغرافیایی موجب شده است که منطقه آزاد ارس بهعنوان یک گذرگاه مهم برای تجارت میان ایران و کشورهای همسایه و همچنین به کشورهای اروپایی تبدیل شود.
مزیتهای قانونی و اقتصادی؛ جذب سرمایهگذاری
منطقه آزاد ارس با ارائه مجموعهای از مشوقهای قانونی و اقتصادی، به یکی از مقاصد جذاب برای سرمایهگذاران داخلی و خارجی تبدیل شده است. از جمله مهمترین مزیتهای سرمایهگذاری در این منطقه میتوان به معافیت ۲۰ ساله مالیاتی برای فعالیتهای اقتصادی، معافیتهای گمرکی برای واردات مواداولیه، ماشینآلات و صادرات محصول و امکان سرمایهگذاری ۱۰۰ درصد خارجی اشاره کرد. علاوه بر این، واگذاری اقساطی زمین، انرژی ارزان و فراوان، امنیت سرمایهگذاری و نیروی کار با هزینه مناسب از دیگر امتیازاتی است که منطقه آزاد ارس در اختیار فعالان اقتصادی قرار میدهد.
منطقه آزاد ارس با اتصال به راهآهن سراسری ایران، روسیه و اروپا و بهرهمندی از خطآهن برقی جلفا-تبریز، نزدیکی به فرودگاههای بینالمللی تبریز، خوی و ماکو، بهرهمندی از جادههای ترانزیتی و بندر خشک، بهعنوان یکی از مراکز مهم لجستیکی کشور شناخته میشود. این منطقه دارای ظرفیت دپوی سالانه ۵ میلیون تن کالا و مرکز بارانداز ۲۰۰ هکتاری برای تسهیل ترانزیت و صادرات است.
امروزه ارس با بیش از ۲۵۰ شرکت تولیدی و صنعتی فعال، عنوان «صنعتیترین منطقه آزاد کشور» را از آن خود کرده است. احداث شهرکهای صنعتی متنوع شامل صنایع پاک، صنایع سنگین، مصالح ساختمانی، انرژی و صنایع دانشبنیان، بستر مناسبی برای توسعه صنعت فراهم کرده است. تولیدات این منطقه شامل محصولات مختلفی از جمله کامیون، خودرو، باطری، ساندویچ پنل، مبلمان، محصولات نفتی، شمش فلزات، پلیاتیلن، فراوری محصولات کشاورزی و دارویی، نساجی، تجهیزات پزشکی و صنایع غذایی است.
همچنین، منطقه آزاد ارس بهواسطه منابع آب پرحجم، زمینهای حاصلخیز، سدهای بزرگ ارس و خداآفرین و اقلیم معتدل کوهستانی، به یکی از مناطق مستعد توسعه کشاورزی، باغی و گلخانهای کشور تبدیل شده است. بهرهبرداری از بزرگترین گلخانه شیشهای هیدروپونیک خاورمیانه و احداث ۳۰۰ هکتار گلخانه دیگر، صادرات مستقیم محصولات به کشورهای CIS، حوزه خلیج فارس و اروپا را ممکن ساخته است.
منطقه آزاد ارس، علاوه بر تجارت و صنعت، در حوزه گردشگری نیز جایگاه ویژهای دارد. این منطقه سالانه میزبان بیش از پنج میلیون گردشگر فرهنگی، سلامت، تفریحی و تجاری است. جاذبههای تاریخی مانند کلیسای سنتاستپانوس (ثبت جهانی یونسکو)، پلهای خداآفرین، حمامهای تاریخی، عمارت آینالو، کاروانسرای خواجهنظر و روستاهای باستانی همچون اوشتبین و گلفرج با معماری خاص، بههمراه جنگلهای ارسباران و ژئوپارک ارس، از نقاط شاخص گردشگری منطقه به شمار میروند.
ارس با راهاندازی نخستین صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی مناطق آزاد کشور و ایجاد مرکز رشد، گام بلندی در راستای توسعه اقتصاد دانشبنیان برداشته است. حمایتهای مستقیم از شرکتهای فناور شامل تخفیف ۵۰ تا ۱۰۰ درصدی در عوارض، واگذاری زمین با شرایط خاص، اجارهبهای پایین، تبلیغات محیطی رایگان و حمایت از نمایشگاهها از جمله اقدامات حمایتی منطقه آزاد ارس در این مسیر است.
منطقه آزاد ارس با توسعه فعالیتهای اقتصادی و جذب سرمایهگذاری، مجموعهای از سایتهای آماده و اراضی توسعهنیافته را در اختیار سرمایهگذاران قرار داده است. این اراضی شامل ۲۰۰ هکتار سایت گلخانهای، دشتهای کشاورزی گردیان، گلفرج و خداآفرین و همچنین سایتهای صنعتی به وسعتهای مختلف است که بستر مناسبی برای اجرای طرحهای تولیدی و صنعتی فراهم کردهاند.
منطقه آزاد ارس بهعنوان یکی از مهمترین قطبهای تجاری و اقتصادی ایران، در حال تبدیل شدن به یک پیشران اصلی برای اقتصاد صادراتمحور کشور است. این منطقه با بهرهمندی از موقعیت جغرافیایی استراتژیک و زیرساختهای پیشرفته، توانسته است صادرات خود را به رشد چشمگیری برساند و تراز تجاری مثبتی ثبت کند. با افزایش صادرات کالا و خدمات و جذب سرمایهگذاریهای کلیدی، ارس نه تنها به یک هاب تجاری تبدیل شده، بلکه بهواسطه مشوقهای قانونی و اقتصادی، در مسیر تقویت جایگاه ایران در بازارهای جهانی گام برداشته است. از تولیدات صنعتی متنوع تا توسعه بخش کشاورزی و فناوری، ارس بهطور مستمر در حال شکوفایی است و بهعنوان یکی از پیشرانهای اصلی اقتصاد کشور مطرح میشود.