به گزارش شهر بورس، ادعای روزنامه یدیعوت آحارونوت درباره همکاری چین با ایران در بازسازی پدافند هوایی پس از جنگ ۱۲ روزه، موجی از تحلیلها و گمانهزنیها را در محافل سیاسی و امنیتی بهراه انداخته است. با توجه به نبود شواهد قطعی و چندلایه بودن روابط پکن در خاورمیانه، بررسی این موضوع تنها در چارچوب الگوهای ژئوپلیتیکی و رفتار سنتی سیاست خارجی چین معنا پیدا میکند.
سیاست توازن چین در خاورمیانه
چین بهعنوان بزرگترین واردکننده انرژی جهان، همواره در خاورمیانه سیاستی متوازن در پیش گرفته است؛ از یک سو نیازمند نفت ایران و کشورهای خلیج فارس است و از سوی دیگر، روابط اقتصادی و فناورانه خود با اسرائیل و غرب را حفظ میکند. از همین رو، هرگونه حمایت آشکار تسلیحاتی از تهران میتواند روابط استراتژیک چین با شرکای مهم منطقهای را تهدید کند.
ابهام راهبردی؛ ابزار نرم پکن
یکی از شاخصترین ویژگیهای سیاست خارجی چین، بهرهگیری از «ابهام راهبردی» است. در موضوع همکاری احتمالی با ایران نیز، پکن نه این ادعا را تأیید میکند و نه صریحاً تکذیب، بلکه با بیانیههای مبهم، فضای مانور خود را باز میگذارد. این رویکرد چند مزیت دارد: جلوگیری از تنش مستقیم با آمریکا و اسرائیل، ارسال پیام غیرمستقیم حمایتی به ایران، و معرفی چین بهعنوان بازیگری که میتواند با طرفهای متضاد همزمان تعامل کند.
محدودیتهای منطقهای و جهانی
از منظر منطقهای، روابط گسترده چین با عربستان سعودی و امارات مانع هرگونه اقدام آشکار در حمایت نظامی از ایران میشود. در سطح جهانی نیز، رقابت فزاینده چین و آمریکا اجازه نمیدهد پکن وارد حوزهای شود که میتواند تحریمهای جدید یا هزینههای سیاسی سنگینی به همراه داشته باشد. بنابراین، حتی اگر همکاریهایی وجود داشته باشد، احتمالاً در سطح فناوریهای دوگانه یا تبادلات اطلاعاتی محدود باقی مانده است.
واقعیت یا بازی رسانهای؟
ادعای رسانههای اسرائیلی، به گفته بسیاری از تحلیلگران، بیشتر در راستای عملیات روانی و برجستهسازی تهدید ایران-چین ارزیابی میشود. سابقه روایتسازی رسانههای امنیتی اسرائیل نشان داده که بخشی از این اخبار با هدف فشار سیاسی و ایجاد هراس در افکار عمومی منتشر میشوند.
جمعبندی
در نهایت میتوان گفت اگرچه احتمال همکاریهای محدود و غیرعلنی میان ایران و چین در حوزه دفاعی وجود دارد، اما چنین روابطی هیچگاه در سطحی آشکار و گسترده که منجر به واکنش بینالمللی شود، قرار نخواهد گرفت. چین همچنان ترجیح میدهد با تکیه بر سیاست ابهام و توازن، هم روابط اقتصادی با غرب و متحدانش را حفظ کند و هم پیامهای غیرمستقیمی از حمایت بالقوه به ایران ارسال نماید.
منبع: روزنامه شرق