به گزارش شهر بورس، در سال‌های اخیر، تخصیص یارانه‌های بزرگ برای تثبیت قیمت حامل‌های انرژی، باعث افزایش کسری بودجه و تشدید تورم شده است. این وضعیت به دولت این امکان را می‌دهد که برای کاهش کسری بودجه، قیمت‌های حامل‌های انرژی را افزایش دهد، اما این اقدام می‌تواند موجب رشد تورم و افزایش انتظارات تورمی در جامعه شود. از سوی دیگر، اگر دولت قیمت‌ها را ثابت نگه دارد، وضعیت کسری بودجه و ناترازی انرژی بدتر خواهد شد. بنابراین، به نظر می‌رسد که بهترین راهکار برای خروج از این وضعیت، افزایش تدریجی قیمت حامل‌های انرژی به‌طور عادلانه و شفاف میان مردم است.

چالش‌های کسری بودجه و ناترازی انرژی

در سال‌های گذشته، مشکلاتی مانند فرسودگی زیرساخت‌ها، افزایش مصرف بدون افزایش ظرفیت تولید و تحریم‌ها به ناترازی انرژی کشور دامن زده است. سیاست تثبیت قیمت انرژی نیز بدون در نظر گرفتن منابع کافی برای افزایش تولید، مصرف انرژی را افزایش داده است. علاوه بر این، قیمت پایین سوخت در ایران موجب قاچاق این محصولات به کشورهای همسایه شده است. در همین حال، دولت برای تثبیت قیمت‌ها، مجبور به تخصیص یارانه‌های سنگین بوده که فشار زیادی بر بودجه وارد کرده است. این شرایط، به ویژه با در نظر گرفتن تحریم‌ها که منابع درآمد نفتی را محدود کرده‌اند، مشکلات بیشتری را ایجاد کرده است.

اثر یارانه‌ها بر تورم و کسری بودجه

از سال ۱۳۹۸ تاکنون، دولت‌ها برای جلوگیری از افزایش قیمت حامل‌های انرژی، به تخصیص یارانه‌های زیاد پرداخته‌اند. این در حالی است که افزایش نرخ تورم در این مدت، فاصله میان قیمت تمام‌شده بنزین و قیمت فروش آن را بیشتر کرده است. در نتیجه، دولت‌ها برای تأمین منابع مورد نیاز خود، دست به سیاست‌های تورم‌زا زده‌اند که در نهایت به افزایش فشار اقتصادی بر مردم منجر شده است.

پیشنهادات برای اصلاح قیمت‌ها

افزایش ناگهانی قیمت بنزین، همانطور که در سال ۱۳۹۸ مشاهده شد، موجب افزایش قیمت سایر کالاها و خدمات و بالا رفتن انتظارات تورمی می‌شود. در مقابل، تثبیت قیمت‌ها نیز باعث تشدید کسری بودجه و تورم می‌گردد. بنابراین، بسیاری از کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که دولت باید سیاست افزایش تدریجی قیمت‌ها را دنبال کند. این افزایش باید به‌طور شفاف انجام شود و مردم از روند آن آگاه باشند تا واکنش‌های منفی به حداقل برسد.

لزوم اصلاحات ساختاری

طبق اظهارات فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، دولت در نظر دارد قیمت‌ها را متناسب با سطح زندگی مردم و نرخ تورم تنظیم کند و از افزایش‌های ناگهانی قیمت جلوگیری نماید. این در حالی است که کارشناسان معتقدند در شرایط کنونی، افزایش قیمت حامل‌های انرژی ضروری است، اما این افزایش باید به‌طور تدریجی و با شفافیت کامل انجام گیرد تا همگان از نتایج آن آگاه باشند.

نتیجه‌گیری

اصلاح قیمت حامل‌های انرژی، نخستین گام در حل بحران ناترازی انرژی کشور است. این اقدام باید در بستری شفاف و با توجه به شرایط اقتصادی انجام شود تا تأثیرات منفی آن در کوتاه‌مدت کاهش یابد. همچنین، باید این اصلاحات به تدریج صورت گیرد تا مردم بتوانند با آن همراهی کنند.