به گزارش شهر بورس، بحران خشک شدن دریاچه ارومیه وارد مرحله تازه‌ای شده و طوفان نمک ناشی از کاهش سطح آب این دریاچه، زندگی در استان‌های مجاور را تهدید می‌کند. کارشناسان می‌گویند روند مهاجرت و تخلیه مناطق اطراف دریاچه آغاز شده و اگر اقدامی فوری صورت نگیرد، پیامدهای جبران‌ناپذیری در انتظار شمال‌غرب کشور خواهد بود.
دریاچه ارومیه در آستانه فروپاشی اکولوژیک
رضا حاجی‌کریم، رئیس هیات مدیره فدراسیون صنعت آب، تاکید کرده است که وضعیت کنونی دریاچه ارومیه به «بدبینانه‌ترین سناریو» نزدیک شده است. به گفته وی، افزایش دما به دلیل انعکاس خورشید از سطح خشک‌شده دریاچه و پراکنش نمک در هوا، شرایط زیست‌پذیری در منطقه را به‌شدت کاهش داده است.
چرا طرح‌های احیای دریاچه شکست خورد؟
به گفته کارشناسان، در دولت‌های گذشته مطالعات جامع و برنامه‌های دقیقی برای احیای دریاچه طراحی شده بود، اما مشکل در عدم اجرای مداوم و صحیح این برنامه‌هاست. تغییر الگوی کشت، توقف برداشت‌های غیرمجاز از منابع آبی و رهاسازی حقابه دریاچه از جمله اقداماتی بودند که یا اجرا نشدند یا استمرار نداشتند.
الگوی کشت اشتباه؛ عامل اصلی بحران
حاجی‌کریم با اشاره به توسعه باغداری و کشت محصولات آب‌بر مانند گندم و چغندر قند در اطراف دریاچه، هشدار داد: «اگر الگوی کشت اصلاح نشود، رهاسازی آب سدها نیز بی‌فایده خواهد بود.» وی افزود که جایگزینی باغات سیب و مزارع پرمصرف با کشت‌های گلخانه‌ای و محصولات کم‌آب‌بر، تنها راه بازگشت حیات به دریاچه است.
دریاچه ارومیه در وضعیت اورژانسی
کارشناسان صنعت آب، شرایط فعلی را به «بیمار اورژانسی در آستانه اغما» تشبیه کرده‌اند. آنها تأکید دارند که کشور نیازی به راهکارهای تئوری یا طرح‌های غیرعملی ندارد، بلکه باید اقدامات مدیریتی و نرم‌افزاری با جدیت دنبال شود.
راهکارهای عملی برای نجات دریاچه
به گفته سخنگوی صنعت آب، اجرای اصلاحات اساسی در کشاورزی، از جمله خروج ۳۱ هزار هکتار از اراضی کم‌بازده و جایگزینی ۲۵ هزار هکتار یونجه‌کاری با محصولات راهبردی، می‌تواند سالانه حدود ۴۷۵ میلیون مترمکعب صرفه‌جویی آبی برای دریاچه ایجاد کند.
نتیجه‌گیری
دریاچه ارومیه امروز به نماد بارز مدیریت نادرست منابع آب و کشاورزی در کشور تبدیل شده است. کارشناسان می‌گویند نجات این پهنه آبی تنها در گرو تصمیم‌های سخت و اجرای واقعی اصلاحات کشاورزی است؛ در غیر این صورت، طوفان نمک و مهاجرت اجباری به واقعیتی غیرقابل اجتناب تبدیل خواهد شد.
منبع: ایلنا
