به گزارش شهر بورس، رضا جعفری، رئیس کمیسیون صنایع غذایی اتاق بازرگانی تبریز با بیان اینکه در خصوص موضوع گندم و آرد سه موضوع مد نظر است، تاکید کرد: بر اساس تصریح قانون، نباید تصمیمات بر اساس عطف ماسبق صورت گیرد. متاسفانه دولت نرخ آرد را در پایان اردیبهشت ماه اعلام کرده، ولی اجرای آن را از ابتدای اردیبهشت ماه لحاظ کرده است و مابه‌التفاوت آن، از خریداران گندم اخذ شده است که منجر به متضرر شدن بسیاری از واحدهای صنایع غذایی مرتبط با گندم و آرد شده است.
نایب‌رئیس اتاق تبریز با اشاره به تفاوت نرخ آرد برای ماکارونی و نان، افزود: استان آذربایجان‌شرقی از این قضیه به شدت متضرر خواهد شد، چرا که نان قوت اصلی مردم بوده و بر ماکارونی ارجح است، بنابراین درخواست صریح و صادقانه، تعیین نرخ ثابت و مشخص برای گندم و آرد است.
جعفری اظهار کرد: باید اجازه واردات گندم (با سرمایه شخصی) به سرمایه‌گذاران داده شود تا مصرف مورد نیاز واحد خود را از این طریق تهیه کنند.
وی اذعان کرد: با ادامه روند فعلی کارخانجات تولید کیک اقدام به اخذ مجوز تولید ماکارونی خواهند کرد.
رئیس کمیسیون صنایع غذایی اتاق تبریز گفت: به دلیل شرایط تحریم‌ها و بر اساس کارشناسی‌های انجام شده در کشور، قیمت تمام شده‌ی محصولات داخلی تا ۱۵ درصد بیشتر از قیمت جهانی است. اگر در شرایط کنونی قیمت گندم در کشور بیشتر از قیمت جهانی باشد، به‌خصوص در صنعت مبتنی بر آرد قدرت رقابت را از دست خواهیم داد.
جعفری با بیان اینکه یکی از دلایل مخالفت سیستم حاکمیتی با واردات گندم توسط بخش خصوصی، این است که امکان دارد بخش خصوصی گندم خارجی را وارد کشور کرده و به دولت بفروشد، افزود: در حالی که سامانه‌های موجود می‌تواند این موضوع را شفاف‌سازی کند.
وی با بیان اینکه ما اقدامات لازم و چانه‌زنی‌ها را انجام داده و بعد از فصل خرید وارد می‌کنیم، ادامه داد: با این حال اگر کلا با واردات گندم توسط بخش خصوصی مخالفت کنند، با خروج کارگر و کاهش تولید مواجه خواهیم شد. این ضعف‌ها یکجا جمع شده و آسیب‌رسان خواهد بود و استان ما در این زمینه ضربه‌پذیر است.
گندم آذربایجان بهترین گزینه برای صنف و صنعت است
غلامرضا غلامی، عضو هیئت‌مدیره انجمن آرد استان آذربایجان‌شرقی، با تأکید بر لزوم رعایت قانون از سوی کارخانجات آرد، اظهار داشت: برخی از واحدهای تولیدی برخلاف ضوابط قانونی عمل می‌کنند و اصلاح این روند باید از داخل استان آغاز شود.
وی با اشاره به ضرورت خرید گندم با افت معقول، افزود: طبق قانون، خرید گندم باید با در نظر گرفتن افت طبیعی و منطقی انجام گیرد و این موضوع نباید نادیده گرفته شود.
غلامی همچنین با اشاره به چالش‌های واردات گندم در سال جاری گفت: به دلیل پایین بودن قیمت جهانی گندم، واردات برای کشور با محدودیت‌هایی روبه‌روست و نمی‌توان به‌راحتی بر واردات تکیه کرد.
وی درباره تفاوت‌ها در تخصیص آرد نیز افزود: در حوزه ماکارونی، امتیازاتی مانند تأمین با ضمانت‌نامه بانکی در نظر گرفته شده که این مسئله نیز باید در سیاست‌گذاری‌ها مورد توجه قرار گیرد.
عضو هیئت‌مدیره انجمن آرد استان با دفاع از کیفیت گندم بومی اظهار داشت: گندم تولیدی آذربایجان‌شرقی بی‌کیفیت نیست؛ بلکه هر نوع گندم دارای کارایی خاص خود است. به‌عنوان مثال، گندمی با گلوتن ایندکس بالا در نانوایی‌ها کاربرد دارد.
وی با بیان اینکه گندم آذربایجان نقشی کلیدی در پویایی صنف و صنعت ایفا می‌کند، تأکید کرد: اگر گندم استان تأمین نشود، صنف و صنعت ما با مشکل مواجه خواهد شد، چرا که هیچ‌کس نمی‌تواند از گندم‌های دیگر استفاده کند. گندم آذربایجان بهترین گزینه برای تولیدات صنفی و صنعتی است و هیچ شکی در این موضوع وجود ندارد.
مابه‌التفاوت گندم برخلاف ضوابط از کارخانجات دریافت می‌شود
غلامعلی راستی، دبیر انجمن آردسازان آذربایجان‌شرقی با انتقاد از عملکرد بازرگانی دولتی ایران در خصوص دریافت مابه‌التفاوت گندم از کارخانه‌های آرد استان، اظهار داشت: بر اساس فاکتورهای صادر شده از سوی سازمان مربوطه، تصریح شده بود که در صورت خروج گندم از انبار، مشمول مابه‌التفاوت نخواهد شد، اما با وجود خروج کامل گندم‌ها از انبار، این هزینه از کارخانجات اخذ شد.
راستی همچنین در خصوص نرخ متفاوت آرد ماکارونی تأکید کرد: اگر بنا باشد برای آرد یارانه‌ای در نظر گرفته شود، اولویت با نان است، نه ماکارونی.
وی در ادامه از موضوع واردات گندم توسط واحدهای صنایع غذایی نیز حمایت کرد و گفت: درخواست واردات گندم از سوی این واحدها، تصمیمی به نفع استان است و می‌تواند در تأمین نیازهای تولید مؤثر واقع شود.
دبیر انجمن آردسازان استان آذربایجان‌شرقی با اشاره به کاهش محسوس خرید گندم در سال جاری اظهار کرد: در سال گذشته میزان خرید گندم استان ۶۰۳ هزار تن بود، اما پیش‌بینی می‌شود این رقم امسال حداکثر به ۴۷۰ هزار تن برسد و حتی ممکن است تا ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تن کاهش یابد.
وی با بیان اینکه چنین وضعیتی در سطح کشور می‌تواند منجر به نیاز به واردات گسترده گندم شود، تأکید کرد: برای جلوگیری از کسری احتمالی، باید از هم‌اکنون برنامه‌ریزی شود و در صورت وجود محدودیت‌های دولتی، بخش خصوصی باید وارد عمل شود.
وی همچنین به موضوع نارضایتی کارخانه‌های آرد از نحوه تحویل گندم از سوی سیلوهای خصوصی اشاره کرد و گفت: طبق قرارداد ابلاغ‌شده از سوی شرکت بازرگانی دولتی ایران، سیلوهای خصوصی موظف به تحویل گندم با همان میانگین افت خریداری‌شده هستند، اما این موضوع رعایت نمی‌شود.
دبیر انجمن آردسازان استان با انتقاد از ادغام چندین کارگروه تخصصی در قالب «کارگروه اقدام مشترک»، تصریح کرد: با این اقدام، انجمن آردسازان استان از فرآیند تصمیم‌گیری حذف شده و امکان طرح مشکلات کارخانجات از بین رفته است. وی خواستار بازگرداندن انجمن به جلسات تصمیم‌گیری و احیای کارگروه تخصصی آرد و نان شد.
چندنرخی بودن گندم مانع شفافیت بازار است
حمید شهباززاده، معاون بازرگانی اداره کل غله و خدمات بازرگانی آذربایجان‌شرقی، با اشاره به ضرورت شفافیت در بازار گندم و آرد، تأکید کرد: شرکت غله صرفاً مجری سیاست‌های تعیین‌شده از سوی وزارت جهاد کشاورزی است و در چارچوب این سیاست‌ها عمل می‌کند.
وی با بیان اینکه باید واقعیت‌های بازار در خرید و فروش گندم لحاظ شود، افزود: اگر هدف‌گذاری خرید گندم برای امسال ۳۰۰ هزار تن باشد اما در عمل با افت ۵۰ درصدی مواجه شویم، ترجیح می‌دهم میزان واقعی خرید ثبت و افت واقعی نیز ثبت شود، نه اینکه آمار غیرواقعی ارائه شود.
شهباززاده ضمن انتقاد از چندنرخی بودن گندم، آن را عامل ایجاد عدم شفافیت در بازار دانست و گفت: در چنین شرایطی امکان رقابت سالم از بین می‌رود.
وی در ادامه با اشاره به اصول قانون تجارت تصریح کرد: اصل در تجارت بر اعتماد است. باید به بخش خصوصی اجازه ورود به بازار داده شود و اختیار واقعی به فعالان این حوزه از جمله کارخانه‌های آردسازی واگذار شود.
واردات گندم به دلیل ملاحظات امنیتی با محدودیت مواجه است
حسن پاشائی، رئیس اداره بازرگانی صمت استان با بیان اینکه یکی از دلایل اصلی محدودیت در واردات گندم، ملاحظات امنیتی است، افزود: در گذشته مواردی از واردات گندم‌های آلوده به کشور و حتی به استان گزارش شده بود و همین تجربه باعث شده که دولت نسبت به واردات گندم با حساسیت بیشتری عمل کند. به همین دلیل، هرچند واردات از سوی دولت مطرح است، اما در عمل به‌سختی امکان‌پذیر شده است.
پاشائی ریشه اصلی محدودیت‌ها را در ضرورت رصد و کنترل کیفیت دانست و تصریح کرد: مهم‌ترین نکته، نظارت دقیق بر واردات گندم است تا از ورود گندم‌های آلوده جلوگیری شود. همان‌طور که در سایر کالاها مانند برنج و شکر مباشران معتمد معرفی می‌شوند، این امکان در حوزه گندم نیز وجود دارد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: اگر پیشنهاد مشخصی از سوی بخش خصوصی یا تشکل‌های تخصصی ارائه شود، قطعاً اداره کل صمت نیز در چارچوب اختیارات خود پیگیری‌های سازمانی لازم را انجام خواهد داد.
واردات خارج از فصل با مدیریت بخش خصوصی امکان‌پذیر است
صادق نادری، معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی با اشاره به کاهش میزان تولید گندم در سال جاری گفت: پیش‌بینی تولید حدود ۳۲۰ هزار تُن بود، اما به دلیل نگرانی‌های کشاورزان و ذخیره‌سازی گندم برای مصرف خانوار در مناطق روستایی، این رقم کاهش یافته است.
وی یکی از دلایل کاهش خرید تضمینی را اختلاف قیمت‌ها دانست و افزود: تولید جو در کشور کم است و با وجود توان داخلی، جو وارد می‌شود. دولت قیمت جو را ۱۳,۵۰۰ تومان تعیین کرده، اما قیمت بازار تا ۲۳ هزار تومان نیز افزایش یافته که همین اختلاف، روی رفتار کشاورزان تأثیر گذاشته است.
نادری با رد شایعه بی‌کیفیتی گندم استان، گفت: شاخص‌های کیفی گندم استان در سطح مطلوبی قرار دارد. به‌طور مثال، هکتولیت استان ۷۸ در برابر میانگین کشوری ۷۷، پروتئین گندم استان 11.04 در مقابل میانگین کشوری 11.5 و سایر شاخص‌ها نیز در سطح قابل قبولی هستند.
وی درباره واردات گندم تصریح کرد: بهترین گزینه برای واردات، بخش خصوصی است. اکنون قیمت جهانی گندم با قیمت داخلی فاصله زیادی ندارد (۲۰۰ تا ۲۳۰ دلار در بازار جهانی)، و واردات خارج از فصل از مهر یا آبان می‌تواند به نفع استان باشد.
نادری همچنین با اشاره به تفاوت نرخ آرد برای ماکارونی و نان، تأکید کرد: هر نوع یارانه‌ای می‌تواند منشأ فساد باشد. با توجه به اینکه نان، قوت غالب مردم است، نباید ماکارونی از نظام یارانه گندم جدا شود.
در پایان این نشست پیشنهادات کارشناسی مدنظر جهت طرح در صحن اصلی شورا جمع‌بندی شد.
