به گزارش شهر بورس، تازه‌ترین ارزیابی‌های بازار مسکن نشان می‌دهد شکاف میان درآمد خانوارها و قیمت مسکن به سطح بی‌سابقه‌ای رسیده است. رسول قربان‌نژاد، کارشناس ارشد بازار مسکن، اعلام کرد که یک خانوار با درآمد متوسط برای خرید یک واحد ۷۰ تا ۸۰ متری در ایران، به‌طور میانگین بین ۱۵ تا ۳۰ سال زمان نیاز دارد؛ حتی در شرایطی که تمام درآمد خود را پس‌انداز کند. این شاخص که به «استطاعت مسکن» معروف است، نمایانگر عمق بحران در توان مالی خانوارها برای خانه‌دار شدن است.
دلایل جهش شاخص استطاعت مسکن
قربان‌نژاد با اشاره به ماهیت تورمی اقتصاد ایران تأکید کرد که نظام بانکی، خلق نقدینگی و نوسان نرخ ارز از پیشرانه‌های اصلی رشد قیمت مسکن هستند. او توضیح داد: «تورم بخش مسکن عمدتاً از سمت تقاضا ایجاد می‌شود و سرمایه‌های سرریز شده از بازارهای موازی مانند ارز و طلا، مسکن را به پناهگاهی امن تبدیل کرده است.»
الگوی جدید بازار؛ پایان پیش‌بینی‌های سنتی
به گفته این کارشناس، بازار مسکن دیگر از چرخه‌های کلاسیک رونق و رکود پیروی نمی‌کند. تحولات منطقه‌ای، ریسک‌های سیاسی و ورود سریع متغیرهای اقتصادی موجب شده پیش‌بینی آینده بازار دشوار شود و الگوهای گذشته کارایی خود را از دست بدهند.
راهکارهای تعادل: ثبات ارز و مهار تورم
قربان‌نژاد تصریح کرد: «تا زمانی که نرخ ارز تثبیت نشود و دامنه مشخصی برای تورم تعریف نگردد، نمی‌توان انتظار بازگشت تعادل به بازار مسکن را داشت.»
ابزارهای نوین برای تأمین مالی ساخت‌وساز
او به اهمیت سازوکار پیش‌فروش و فروش متری مسکن اشاره کرد و گفت در بسیاری از کشورها حساب‌های تحت نظارت دولت برای پروژه‌های ساختمانی ایجاد می‌شود تا منابع مالی به شکل شفاف مدیریت و ریسک سازندگان کاهش یابد. همچنین انتشار اوراق مبتنی بر مترمربع یا توکنیزه کردن دارایی‌های ملکی می‌تواند نقدشوندگی را افزایش دهد و سرمایه‌های خرد را به پروژه‌های بزرگ جذب کند.
عمر کوتاه ساختمان‌های ایرانی
قربان‌نژاد با انتقاد از کیفیت ساخت‌وساز تأکید کرد که عمر مفید ساختمان‌ها در ایران تنها ۱۰ تا ۲۰ سال است؛ در حالی که استاندارد جهانی ۵۰ تا ۱۰۰ سال برآورد می‌شود. به گفته او، ضعف فرهنگ بازسازی و نوسازی موجب فرسودگی سریع و هدررفت سرمایه‌های ملی شده است.
لزوم تغییر نگاه از کمیت به کیفیت
این کارشناس افزود: «توسعه پایدار صرفاً با افزایش تیراژ ساخت محقق نمی‌شود. مسکن باید با مصالح مرغوب، فناوری‌های نوین و استانداردهای زیست‌پذیری ساخته شود تا شأن و رفاه ساکنان حفظ گردد.»
قربان‌نژاد در پایان با تأکید بر ضرورت حرکت از کمیت‌گرایی به کیفیت‌گرایی گفت: «ساخت مسکن به هر قیمتی در شأن مردم نیست. سیاست‌گذاران باید تأمین مسکن استاندارد و پایدار را هدف اصلی قرار دهند.»
منبع: خبرگزاری مهر
