به گزارش شهر بورس، طبق یک تحقیق جدید، تحریمهای بینالمللی بهویژه از سال ۲۰۱۲ تأثیر شدیدی بر طبقه متوسط ایران گذاشتهاند. پژوهشها نشان میدهند که در نبود تحریمها، سهم طبقه متوسط میتوانست تا سال ۲۰۱۹ به ۸۰ درصد جمعیت ایران برسد، اما در عمل این سهم به ۵۵ درصد کاهش یافته است.
تحریمها از طریق کاهش تولید ناخالص داخلی سرانه، سرمایهگذاری، و اختلال در بازار کار، منجر به سقوط بسیاری از افراد طبقه متوسط به طبقه پایینتر شدهاند. این روند علاوه بر کاهش رفاه عمومی، پیامدهای سیاسی و اجتماعی همچون افزایش تنشهای اجتماعی به همراه داشته است.
در این پژوهش، محققان با استفاده از روشهای پیشرفته تحلیل کانترفکچوال و کنترل مصنوعی، سناریویی برای ایران ترسیم کردهاند که در آن این کشور تحت تحریمهای بینالمللی قرار نمیگرفت. نتایج نشان میدهند که بدون تحریمها، طبقه متوسط ایران باید به رشد پایدار خود ادامه میداد و به ۸۰ درصد جمعیت میرسید. در حقیقت، این گروه اجتماعی با کاهش شدید روبهرو شده است.
نقش طبقه متوسط در توسعه اقتصادی و ثبات اجتماعی
طبقه متوسط در ایران بهعنوان ستون فقرات ثبات اقتصادی و اجتماعی شناخته میشود. این طبقه با تقویت کارآفرینی و نوآوری، به رشد اقتصادی کمک کرده و همزمان به کاهش تنشهای اجتماعی و بهبود اصلاحات سیاسی پرداخته است. کاهش سهم این طبقه نهتنها به اقتصاد کشور آسیب زده، بلکه موجب بروز بحرانهای اجتماعی و سیاسی نیز شده است.
تاثیر مستقیم تحریمها بر طبقه متوسط
تحریمها از طریق کاهش درآمد سرانه، تعطیلی واحدهای تولیدی، و آسیب به تجارت خارجی باعث شدهاند که طبقه متوسط ایران به سرعت کوچک شود. طبق تخمینها، این تحولات منجر به سقوط بسیاری از افراد از این طبقه به طبقه پایینتر شدهاند.
جمعبندی
تحریمهای بینالمللی نقش زیادی در کاهش طبقه متوسط ایران داشتهاند. با توجه به اینکه این گروه اجتماعی نهتنها موتور رشد اقتصادی، بلکه عامل کاهش تنشهای اجتماعی است، تضعیف آن میتواند پیامدهای جدی برای آینده اقتصادی و اجتماعی کشور داشته باشد. در نتیجه، این پژوهش تأکید دارد که هزینههای اقتصادی و اجتماعی تحریمها، تنها به ضرر طبقه متوسط نبوده، بلکه به بیثباتی بلندمدت نیز دامن زده است.
منبع: انتخاب