چالش های چهارگانه بازار مشتقه در بورس

به گزارش شهر بورس، نیما کرامت کارشناس ارشد بازار مشتقه در گفت‌وگو با شهر بورس، درباره ویژگی‌ها و چالش‌های بازار مشتقه از ورود نکردن حقوقی‌ها به بازار مشتقه به عنوان یکی از چالش‌های چهارگانه این بازار جذاب انتقاد کرد.

به گفته مدیر معاملات مشتقه کارگزاری سامان، متاسفانه به خاطر دانش پایین فعالین بازار، نبود فرهنگ سازی توسط شرکت‌های کارگزاری و سایر نهادهای مالی  موضوع مهمی در بحث چالش‌های پیش رواست که باعث شده است بازار مشتقه کمتر شناخته شده باشد در حالی که این بازار جذاب‌ترین بازار برای یک نوسان‌گیر است .

به گفته کرامت نقدشوندگی پایین، یکی دیگر از چالش‌های این بازار است که بازار مشتقه را به کم توجهی روبرو کرده‌است زیرا افرادی که اطلاعات خوبی دارند هم نمی‌توانند به این بازار ورود کنند و این مساله مزید برعلت شده است.

این کارشناس بازار مشتقه از نبود زیرساخت‌های فنی برای اجرای استراتژی‌های معاملاتی به عنوان چهارمین چالش پیش روی این بازار نام برد.

به‌گفته کرامت متاسفانه فقط سامانه راه‌اندازی شده و زیرساخت‌های فنی و ارتباطی و سازوکار اعمال، تسویه و پرداخت‌ها در این بازار راه اندازی نشده است و هنوز بسیاری از امور به صورت دستی انجام می‌شود و امکان ثبت در سامانه وجود ندارد.

وی تاکیدکرد: ترغیب حقوقی‌ها برای ورود به بازار مشتقه اهمیت بالایی دارد زیرا ورود حقوقی ها به رونق بیشتر بازار منجر می‌شود اما تا کنون برای این مساله آگاه‌سازی حقوقی‌ها اقدام خاصی انجام نشده است.

بیشتر بخوانید:انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث به زودی آغاز می شود

مدیر معاملات بازار مشته سامان با اشاره به ویژگی‌های بازار مشتقه گفت: این بازار دو ویژگی دارد که مهم‌ترین آنها لورج یا اهرم است که در بازار چندین برابر میزان پول می توان معامله کرد. این ویژگی بازار مشتقه به صورت شمشیر دو لبه عمل می‌کند. ویژگی دوم بازار مشتقه هم دو طرفه بودن این بازار است. به عبارت دقیق‌تر در روندهای صعودی و نزولی بازار، امکان کسب سود از بازار وجود دارد منوط به آنکه افراد قدرت تشخیص روند را به طور واقعی و دقیق داشته باشند. درحالی‌که در بازار نقد هر کالا و یا سهام فقط از روند صعودی می‌توان سود کسب کرد.

به‌گفته وی ، دو طرفه بودن بازار یکی ازمهم ترین عللی است که در دنیا باعث بالارفتن ارزش معاملات بازار مشتقه شده‌است و به همین دلیل در دنیا ارزش معاملات بازار مشتقه از ارزش معاملات در بازار نقد هم بالاتر است. اگر افرادی که در بازار سرمایه فعال هستند را به دو دسته  هجر (پوشش دهنده ریسک) و نوسان گیر در نظر بگیریم بهتر است که در  هر حالت دربازار مشتقه حضور داشته باشند.

کرامت توضیح داد: طور کلی ابزارهای بازار مشتقه در ایران به ۴ دسته فیوچرز (آتی)، آپشن (اختیار معامله)، سواپ(معاوضه) و فوروارد(پیمان آتی) تقسیم می‌شوند که از میان این چهار ابزار دو ابزار اول یعنی قراردادهای آتی و اختیار معامله استاندارد هستند و در هر کشوری معامله می‌شوند و دو ابزار دیگر یعنی معاوضه و پیمان آتی در بورس‌های محلی و لوکال معامله می‌شوند و در بور‌س‌های رسمی و استاندارد معامله نمی‌شوند.

وی تصریح کرد: در بورس ایران قرارداد آتی و اختیارمعامله را داریم. قرارداد آتی در بازارایران بر روی شمش طلا و در سال۸۷ آغاز شد و در ادامه به معاملات آتی سکه ادامه یافت  و در سال ۹۷ قرارداد آتی سکه را بستند و کالای زعفران را آوردند و در حال‌حاضر در بازارکالایی قرارداد آتی کالایی آتی شمش طلا، زعفران، نقره، پسته و صندوق طلا داریم.

به گفته وی در حوزه اوراق بهادار و سهام هم یک سری تک سهم  مانند سایپا و اهرم راه‌اندازی شد ولی مانند قراردادهای حوزه کالایی ازآن استقبال نشد. گردش مالی بالایی ندارد وقتی نام قراردادهای آتی می‌آید بیشتر حوزه کالایی و صندوق طلا آتی شمش، نقره به اذهان خطور می‌کند و حجم این قراداهای آتی هم خیلی بالا نیست.

وی تاکید کرد: آپشن کالایی هم در بورس وجود دارد و آپشن بر روی شمش طلا، سکه و زعفران وجود دارد و دو درصد از بازار سهم دارد. در ایران از قراردادهای آپشن نسبت به قراردادهای آتی و فیوچرز فعلا استقبال بهتری شده است و ارزش معاملات بلاتری دارد درآپشن سهام، روزانه یکصد میلیارد تومان پول جابه جا می‌شود.

کرامت افزود: در رابطه با بازار آپشن هم از میان حدود ۷۰۰ نماد بورسی برای ۵۰ نماد، آپشن راه‌اندازی شده  است که درحال معامله هستند. در آپشن سهام تقریبا در روزهایی که بازار خوب است تقریبا دو درصد از ارزش کل معاملات (100 میلیارد تومان) را به خود اختصاص داده است  اما به نسبت جایگاه بازار مشتقه در دنیا خیلی خیلی عقب مانده‌ایم.

وی تاکید کرد: آپشن کالایی هم در بورس وجود دارد و آپشن بر روی شمش طلا، سکه و زعفران وجود دارد و در ایران از قراردادهای آپشن نسبت به قراردادهای آتی و فیوچرز فعلا استقبال بهتری شده است .