بلاتکلیف، سردرگم و منفعل مثل بورس/ پایانِ هفته با پایانِ اصلاح؟

به گزارش شهر بورس، بازار سرمایه روزهای پرالتهابی را سپری می‌کند و بیش از دو هفته‌ای می‌شود که وارد فاز اصلاح شده است؛ سهام مختلف بازار که در یک سال گذشته با ریزش‌های سنگینی مواجه بودند، پس از رشدی کوتاه بار دیگر شروع به ریزش کرده‌اند.

شاخص کل بورس که از از اواسط شهریورماه اصلاح خود را آغاز کرد، حالا حدود دو هفته‌ای می‌شود که بیش از 10 درصد اصلاح داشته، اما اکثر فعالان بازار سهام در سبد دارایی خود اصلاحی بیش از اینها را تجربه کرده‌اند. طبیعتاً سهام مختلف از لحاظ درصدی، کمتر از شاخص رشد می‌کنند و بیشتر از شاخص، اصلاح.

با وجود اینکه همه فعالان بازار، همواره اصلاح را برای رشدهای بیشتر ضروری می‌دانند، اما در این میان اتفاقاتی در بورس ایران رخ می‌دهد که جای تامل دارند.

پس از اینکه بازار سرمایه در مردادماه 99 بزرگ‌ترین ریزش تاریخ خود را رقم زد، از اواخر خردادماه سال جاری رشد جدیدی برای شاخص آغاز شد، اما در یک قدمی مقاومت یک میلیون و 600 هزار واحد، اخبار منفی مختلفی بازار سرمایه را درگیر خود کرد.

بیشتر بخوانید:
مقایسه افت شاخص با ریزش بزرگان بازار/ دماسنج بازار آدرس اشتباهی می‌دهد؟

گویا دولت، مجلس، سازمان و البته فعالان بازار؛ هر یک به هر نحوی دست به دست هم دادند تا مقاومت یک میلیون و 600 هزار واحد، بورس را وارد فاز اصلاحی دیگر کند؛ تصمیماتی که در بدترین زمان ممکن گرفته شدند و تاثیر خود را در بازار سرمایه نمایان کردند. در این میان، برخی تصمیماتی بودند که به دلیل گرفته نشدن و یا عدم انتشارشان، بازار سرمایه را تحت الشعاع قرار دادند.

دولت؛ بلاتکلیف

سید ابراهیم رئیسی که پیش از انتخابات تاکید ویژه‌ای بر روی بازار سرمایه داشت و حتی به تالار معاملات هم سرکشی کرد، در مراسم تنفیذ خود به برشمردن موضوعات جدی پیش روی دولت جدید پرداخت و دومین موضوع مهم برای دولت را موضوع «بورس» مطرح کرد.

در این شرایط، بازار سهام نیز واکنش مثبتی به حضور رئیس جمهور جدید داشت و چند روزی را شکسته شدن پی در پی ارزش معاملات سپری کرد. در آستانه مقاومت جدید شاخص اما، سیاست‌های دولت رنگ محافظه‌کارانه تری به خود گرفت و برخی از مسائل اقتصادی کشور که اتفاقاً با بورس هم ارتباط مستقیمی داشتند، در هاله‌ای از ابهام قرار گرفتند.

یکی از این مسائل، نامشخص بودن رئیس کل جدید بانک مرکزی بود. در این میان، انتشار اسامی و گمانه زنی‌های رسانه‌ای پیرامون متصدی جدید بانک مرکزی ابهامات بازار را افزایش داد.

موضوع دیگری که آینده بازار را در هاله‌ای از ابهام قرار داده، بحث برنامه دولت برای جبران کسری بودجه است؛ موضوعی که در صورت روشن شدن تکلیف آن، می‌تواند به بازارها سیگنال‌های مختلفی بدهد.

بیشتر بخوانید:
شاخص بورس ملاک تحلیل نباشد

مجلس؛ اختلافات زیاد است

مجلس شورای اسلامی دیگر محلی است که با تصمیمات خود می‌تواند تاثیر زیادی در صنایع مختلف داشته باشد. در چند وقت اخیر، قیمت گذاری دستوری فولاد، سیمان و خودرو؛ جزو مسائل داغی بودند که بر سر زبان‌ها افتادند.

مجلس شورای اسلامی و وزارت صمت، در طول این چند وقت اخیر بارها تصمیمات مختلفی درمورد این موارد گرفتند که هر کدام از این تصمیمات معاملات این گروه‌ها در بورس را تحت الشعاع قرار داد.

در حال حاضر اگرچه بحث قیمت گذاری دستوری فولاد و سیمان تقریباً حل و یا حداقل برای مدتی فروکش کرده است، اما موضوع آزادسازی قیمت خودرو در این میان بسیار داغ است و اظهارنظرهای مختلفی پیرامون آن شکل می‌گیرد. این اظهارنظرها در حالی مطرح می‌شوند که صنعت خودرو یکی از تاثیرگذارترین صنایع بر معاملات گروه‌های مختلف در بازار سرمایه است.

بیشتر بخوانید:
اصلاح قابل توجهی در پیش نداریم

سازمان؛ اشتباه پشت اشتباه

وقتی صحبت از ریزش بورس در مرداد 99 می‌شود، فعالان بازار سرمایه سازمان بورس و اوراق بهادار را متهم ردیف اول از بین رفتن سرمایه‌های‌شان می‌دانند؛ سازمانی که وظیفه حراست از منافع سهامداران را داشت، اما به منفعلانه‌ترین شکل ممکن رفتار کرد.

با آغاز دوران رشد جدید بورس، سازمان بار دیگر نشان داد که هنوز از اشتباهات قبلی درس نگرفته و ظرفیت به حاشیه کشاندن بازار با تصمیمات خلق الساعه را دارد.

دقیقاً یک سال پیش بود که با تغییر ساعت معاملات صنایع مختلف، ریزش بورس «کلید» خورد و حالا بار دیگر رگه‌هایی از این تصمیمات عجیب درمورد توقف و بازگشایی بی‌مقدمه عرضه‌های اولیه در ساعاتی خارج از تایم بازار مشاهده می‌شود. به این مورد، عرضه اولیه‌های سنگین را نیز باید اضافه کرد که همزمان با رسیدن شاخص به مقاومت، فشار فروش در بازار را به اوج خود رساند.

البته ماجرای رفتارهای عجیب سازمان بورس در مورد عرضه‌های اولیه به همینجا ختم نمی‌شود. عرضه‌های اولیه معمولاً سودهای جذابی برای خریداران خود دارند، اما اخیراً عرضه‌های اولیه نیز نصیب «از ما بهتران» می‌شوند. نمونه آن، عرضه اولیه‌های اخیری است که به کدهای حقیقی تعلق نگرفته و تنها صندوق‌های سرمایه گذاری قادر به خرید آن هستند.

بیشتر بخوانید:
آغاز هفته با کندی سیستم کارگزاری‌ها؛ بورس یک‌دست قرمز شد

در این میان، برخی سهامداران نیز گاهاً با رفتارهای احساسی و هیجانی خود، آتش این هیزم را شعله‌ور تر می‌کنند و سرمایه خود را از بین می‌برند.

آینده چه می‌شود؟

با وجود تمامی این تفاسیر، اکثر سهام بازار اصلاحی در حدود بیش از 20 درصد را تجربه کرده و از لحاظ تکنیکالی به نقاط حمایتی خود رسیده‌اند.

در جریان معاملات روز چهارشنبه اگرچه نمادهای مختلف شروع خوبی نداشتند، اما از اواسط معاملات تقاضا در بازار پیشی گرفت و نمادهای مختلف را از صف فروش جدا کرد. در این شرایط، نمادهای گروه پالایشی از محدوده‌های منفی جدا شدند و حتی به صف خرید رسیدند.

از طرفی دیگر، افزایش قابل توجه ارزش معاملات نسبت به روزهای گذشته و ثبت بالاترین رقم خود در 15 روز گذشته، موضوعی است که می‌تواند خبر خوبی برای فعالان بورس باشد. با اتفاقات رقم خورده، حالا سهامداران امیدوار هستند که اصلاح بازار سرمایه به اتمام رسیده و از شنبه هفته آینده، معاملات بورس به شکل بهتری دنبال شود.

گزارش از امیر ملک‌زاده