کاهش نرخ دلار تا کجا ادامه دارد؟ سناریوهای پیش‌ رو در سایه مذاکرات

به گزارش شهر بورس، با نزدیک شدن به زمان دور جدید مذاکرات میان ایران و ایالات متحده، بازار ارز مجدداً به سمت کاهش حرکت کرده و نرخ دلار در بازار آزاد به کانال ۸۲ هزار تومان بازگشته است. تجربه ماه‌های گذشته نشان داده که مسیر نرخ ارز بیش از هر زمان دیگری به تحولات سیاسی گره خورده است. اما این کاهش تا کجا ادامه‌دار خواهد بود؟ و در صورت دستیابی به توافق، چه سناریوهایی برای آینده دلار می‌توان متصور بود؟

برخی تحلیل‌ها بر این باورند که در صورت دستیابی به توافق جامع، دلار حتی ممکن است به کانال‌های ۵۰ یا ۶۰ هزار تومان نزدیک شود. با این حال، کارشناسان هشدار می‌دهند که هرگونه کاهش هیجانی در نرخ ارز، همان‌گونه که جهش‌های ناگهانی به ضرر بازار تمام می‌شود، می‌تواند تبعات جدی برای فعالان اقتصادی، از جمله تولیدکنندگان، صادرکنندگان و حتی سیاست‌گذاران مالی کشور داشته باشد.

کف واقعی دلار از نگاه اقتصاددانان

بر اساس دیدگاه تحلیلگران، حتی در صورت حصول توافقی قوی، افت نرخ دلار به سطوح زیر ۷۰ هزار تومان چندان محتمل نیست، چرا که ساختار اقتصادی کشور همچنان با چالش‌های عمیقی نظیر تورم مزمن، رشد بی‌رویه نقدینگی، کسری بودجه مزمن و بی‌اعتمادی عمومی نسبت به پول ملی مواجه است. این عوامل، مانعی جدی بر سر راه کاهش پایدار نرخ ارز به‌شمار می‌روند.

در سناریویی محافظه‌کارانه‌تر، اگر توافق پیش‌رو موقت یا محدود باشد، نرخ دلار احتمالاً در محدوده ۸۴ تا ۸۷ هزار تومان تثبیت خواهد شد. در چنین حالتی، کاهش نرخ ارز نه‌تنها چشمگیر نخواهد بود، بلکه احتمال برگشت به سطوح بالاتر نیز همچنان وجود دارد.

چرا افت شدید دلار خطرناک است؟

کاهش شدید و سریع نرخ ارز ممکن است از منظر روانی برای مردم خوشایند باشد، اما از دیدگاه اقتصاد کلان و عملکرد صنایع، تبعات منفی جدی به همراه دارد. صنایع صادرات‌محور مانند پتروشیمی، فولاد و معدن در صورت کاهش نرخ ارز با افت درآمد مواجه می‌شوند. این امر به کاهش ارزآوری کشور منجر شده و منابع ارزی بانک مرکزی را نیز تحت فشار قرار می‌دهد.

هم‌اکنون نرخ رسمی دلار توافقی حدود ۶۹ هزار تومان است و اغلب شرکت‌های بزرگ معاملات خود را بر اساس این نرخ انجام می‌دهند. افت نرخ دلار بازار آزاد به زیر این سطح، تعادل میان بازار رسمی و آزاد را برهم زده و باعث ناترازی در صورت‌های مالی بسیاری از شرکت‌ها خواهد شد.

اثرگذاری روی سیاست‌گذاری بانک مرکزی

کاهش شدید نرخ دلار علاوه بر فشار بر تراز مالی شرکت‌ها، ابزارهای بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی و مدیریت بازار را نیز تضعیف می‌کند. کاهش منابع ارزی، ارزان‌تر شدن واردات، و افت انگیزه برای تولید و صادرات از جمله پیامدهای این وضعیت خواهد بود. بنابراین سیاست‌گذاران پولی نیز از کاهش شارپی نرخ ارز متضرر خواهند شد.

جمع‌بندی

در صورت دستیابی به توافق، بازار ارز احتمالا کاهش محدودی را تجربه خواهد کرد؛ به‌گونه‌ای که همچنان فاصله‌ای معقول میان نرخ آزاد و نرخ توافقی حفظ شود. به باور برخی تحلیلگران، نرخ دلار آزاد در شرایط عادی حدود ۱۰ درصد بالاتر از نرخ توافقی قرار می‌گیرد و این فاصله، جذابیت معاملات در بازار آزاد را حفظ می‌کند.

منبع: تجارت نیوز