غلام صنعتی کیست؟ بیوگرافی پدر صنعت نساجی یزد

به گزارش شهر بورس، در روزگاری که صنعت نساجی یزد هنوز در تار و پود سنت گرفتار بود، کودکی از دل محرومیت و سختی‌ها برخاست تا با دستانی خلاق، سرنوشت این صنعت را دگرگون کند. غلام صنعتی، پسری که از دل یک خانواده مهاجر و سرگردان زاده شد، با جسارت و پشتکاری بی‌مانند، پایه‌گذار تحولی شد که نامش را به عنوان پدر نساجی مدرن ایران جاودانه کرد. در ادامه به بیوگرافی غلام صنعتی می پردازیم.

بیوگرافی غلام صنعتی؛ پدر صنعت نساجی یزد

غلام صنعتی در سال ۱۲۵۷ هجری شمسی در یزد به دنیا آمد. خانواده او از قریه توران‌پشت، یکی از روستاهای قدیمی یزد، به این شهر مهاجرت کرده بودند. پدرش، رضا که از سفر زیارتی بازمانده و در یزد ماندگار شده بود، به حرفه نساجی روی آورد و در این زمینه به مهارت و استادی رسید. اما زندگی برای رضا سخت و پرچالش بود.

پس از چندین بار تجربه تلخ از دست دادن فرزندانش، هنگامی که صاحب پسری شد، او را غلام نامید و به رسم اعتقادات مذهبی، حلقه غلامی امام هشتم (ع) را در گوش او قرار داد. غلام که بعدها به استاد غلام مشهور شد، سرنوشت صنعت نساجی یزد را برای همیشه تغییر داد.

در دوران کودکی، غلام صنعتی پدر خود را از دست داد. با این حال، او مسیر پدر را دنبال کرد و به شاگردی یکی از برجسته‌ترین استادان ترمه‌بافی و زری‌بافی یزد، حاجی علی تقی سلیمان‌شاهی، درآمد. پشتکار و استعداد فراوان او موجب شد که در مدت کوتاهی به استادی چیره‌دست در نساجی سنتی تبدیل شود. اما چیزی که او را از هم‌نسلان خود متمایز می‌کرد، اراده قوی، جسارت و اعتقادش به اینکه هیچ کاری نشدنی نیست، بود.

خبر مرتبط

مدل بلک-شولز چیست؟ | کاربردها و اهمیت مدل Black-Scholes در بازارهای مالی

مدل بلک-شولز یکی از شناخته‌شده‌ترین مدل‌ها در تحلیل قیمت‌گذاری اختیار معامله است که در بازارهای مالی برای پیش‌بینی قیمت‌گذاری دارایی‌های مشتقه استفاده می‌شود.

او با تلاش بی‌وقفه و اعتماد به نفس، هر مهارتی را که نیاز داشت، می‌آموخت و به بهترین نحو از آن استفاده می‌کرد.

در جوانی به کربلا سفر کرد و در آنجا با یک تاجر ایرانی عبا فروش آشنا شد. این آشنایی سبب شد که نخستین کارگاه عبابافی خود را در کربلا راه‌اندازی کند. اما عطش پیشرفت او را به یزد بازگرداند، جایی که با تبدیل دستگاه‌های قدیمی بافندگی به دستگاه‌های ماکوپران، تولید و کیفیت پارچه‌های یزدی را افزایش داد. این نوآوری، نقطه عطفی در نساجی سنتی ایران بود و باعث شد که صنعتگران بسیاری از او الگو بگیرند.

در سال ۱۳۰۰ هجری شمسی، غلام صنعتی با کمک امیرخان کوراوغلی، نخستین دستگاه‌های بافندگی ماشینی و یک مولد برق را از آلمان به یزد آورد. او موفق شد پارچه‌هایی با کیفیتی مشابه محصولات خارجی تولید کند و آنها را در نمایشگاه کالاهای ایرانی در تهران به نمایش بگذارد. این اقدام، نقطه عطفی در توسعه صنعت پارچه‌بافی در یزد بود.

در سال ۱۳۱۰، حسین‌علی هراتی از غلام صنعتی دعوت کرد تا در خرید ماشین‌آلات و راه‌اندازی کارخانه درخشان یزد همکاری کند. صنعتی برای کسب دانش و خرید تجهیزات، دو سال را در آلمان گذراند. پس از بازگشت، با زحمت فراوان کارخانه را راه‌اندازی کرد. اما شرکا، بدون در نظر گرفتن سهم او، از ورودش به هیئت مدیره جلوگیری کردند. با این حال، او از اینکه توانسته بود چنین کارخانه‌ای را در یزد پایه‌گذاری کند، احساس خرسندی داشت و به کار خود ادامه داد.

در سال ۱۳۲۵، برای حفظ و توسعه صنعت نساجی در یزد، غلام صنعتی تصمیم گرفت کارخانه سعادت نساجان را با سرمایه‌ای بالغ بر پنجاه میلیون ریال تاسیس کند. مردم یزد که او را به چشم فردی خیرخواه و متعهد می‌دیدند، با اعتماد کامل سرمایه‌های خود را در اختیارش گذاشتند.

پس از تصویب اساس‌نامه، این کارخانه در سال ۱۳۲۶ رسما به ثبت رسید و او به عنوان مدیر فنی کارخانه منصوب شد. به پاس خدمات و زحمات او، سهام‌داران شرکت صدی یک از سود سالیانه را برای او در نظر گرفتند. اما صنعتی این درآمد را برای تحقق رویای خود، یعنی تاسیس یک هنرستان نساجی، اختصاص داد؛ ایده‌ای که متاسفانه در آن دوران به نتیجه نرسید.

غلام صنعتی تا پایان عمر، مدیر فنی کارخانه سعادت نساجان باقی ماند. او پس از سال‌ها تلاش و نوآوری در صنعت نساجی، سرانجام در اسفند ۱۳۴۷ دار فانی را وداع گفت.

میراث او نه‌تنها در یزد، بلکه در سراسر ایران همچنان زنده است. او را به حق پدر صنعت نساجی یزد می‌دانند و نامش در تاریخ این صنعت برای همیشه جاودان خواهد ماند.

جمع‌بندی

غلام صنعتی نه‌تنها بنیان‌گذار نساجی مدرن در یزد، بلکه الگویی از پشتکار، نوآوری و تعهد بود. او با اتکا به دانش، تجربه و اعتماد مردم، صنعت نساجی را از شیوه‌های سنتی به سمت تولید صنعتی سوق داد و تحولی ماندگار در این حوزه ایجاد کرد. نام او به‌عنوان پدر صنعت نساجی یزد در تاریخ ماندگار شد و تاثیرش همچنان در تار و پود این شهر جریان دارد.