اوراق مشارکت چیست؟
هدف از انتشار اوراق مشارکت در درجه اول تامین مالی شرکتهاست. در این مطلب به طور کامل درباره سازوکار، مزایا و معایب اوراق مشارکت و نحوه خرید آن صحبت میکنیم. همچنین بیان میکنیم که کاربرد این اوراق چیست و چقدر سود به همراه دارد. اوراق مشارکت نوعی از اوراق بدهی هستند. بنابراین ابتدا توضیحی کوتاه
هدف از انتشار اوراق مشارکت در درجه اول تامین مالی شرکتهاست.
در این مطلب به طور کامل درباره سازوکار، مزایا و معایب اوراق مشارکت و نحوه خرید آن صحبت میکنیم. همچنین بیان میکنیم که کاربرد این اوراق چیست و چقدر سود به همراه دارد. اوراق مشارکت نوعی از اوراق بدهی هستند. بنابراین ابتدا توضیحی کوتاه درباره اوراق بدهی میدهیم. سپس به اوراق مشارکت میپردازیم.
منظور از اوراق قرضه یا بدهی چیست؟
اوراق قرضه یا بدهی اوراقی هستند که سودی را در بازهای معین نصیب خریدار میکنند. این سود معمولا یکساله است و از حاصلضرب قیمت اسمی در نرخ سود به دست میآید. هنگام سررسید نیز ناشر مبلغ اسمی را به خریدار اوراق بازپرداخت میکند. در حقیقت ناشر، با انتشار این اوراق، مبلغی را از خریدار به عنوان قرض دریافت میکند. اوراق بدهی خود به سه دسته کوپندار، اوراق قرضه بدون بهره و اوراق قرضه بدون سررسید تقسیم میشوند.
در سراسر جهان شرکتها با توجه به وضعیت مالیشان دستهبندی میشوند و در این رتبهبندی برچسبی از A تا D دریافت میکنند. با توجه به این رتبهبندی هر شرکت وظیفه دارد میزان مشخصی از نرخ سود را پرداخت کند. به عنوان مثال این گونه در نظر بگیرید که نرخ بهره آمریکا ۲.۵ درصد است. به این ترتیب صاحبان سپردههای بانکی سالانه سودی معادل ۲.۵ درصد دریافت خواهند کرد. اگر شرکتی در این رتبهبندی رده A را به خود اختصاص داده باشد، باید سودی سه درصدی به صاحبان اوراق قرضه پرداخت کند. این در حالی است که شرکتی با رتبه C باید سودی شش درصدی برای این اوراق بپردازد.
در آمریکا حتی اوراق بنجل نیز منتشر میشوند. این اوراق بسیار کماعتبار و پرریسک هستند؛ اما بازدهی زیادی دارند. معمولا شرکتهایی که وضعیت مالی نامطلوبی دارند به انتشار این اوراق دست میزنند. باید به خاطر داشت که به جز اوراقی مانند اسناد خزانه دولتی یا شهرداریها که در دسته اوراق بدهی قرار دارند، هیچ یک از سایر اوراق، بازپرداخت اصل و فرع سود را تضمین نمیکنند.
به طور کلی خریداران، سرمایهگذاری در این اوراق را با چشمانی باز و با توجه به وضعیت مالی و عملکرد شرکت انجام میدهند. به این ترتیب آنها میتوانند در تامین مالی بخشی از هزینههای شرکت، همکاری کنند.
اوراق مشارکت چیست؟
اکنون که به طور اجمالی در خصوص اوراق بدهی صحبت کردیم، میتوانیم توضیح دهیم که اوراق مشارکت چیست. بر اساس تعریفی که در ماده دو قانون انتشار اوراق مشارکت ارائه شده است، اوراق مشارکت عبارتاند از:
اوراق بهادار بانام یا بینامی که به موجب این قانون بـه قیمـت اسـمی مشخص برای مدت معین منتشر میشود و به سرمایهگذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرحهـای موضوع مادهی یک را دارند واگذار میگردد. دارندگان این اوراق به نسبت قیمت اسـمی و مـدت زمـان مشارکت، در سود حاصل از اجرای طـرح مربـوط شـریک خواهنـد بـود. خریـد و فـروش ایـن اوراق مستقیماً و یا از طریق بورس اوراق بهادار مجاز است.
در حقیقت این اوراق نیز به منزله بدهی برای ناشر تلقی میشوند. به این ترتیب ناشر با انتشار این اوراق، طی بازههای زمانی مشخص، مبلغ ثابتی را به عنوان سود به دارندگان این اوراق میپردازد. این مبلغ در برگه اوراق مشارکت به ثبت رسیده است.
برخی از شرکتها میتوانند با انتشار این اوراق و به منظور ایجاد، تکمیل و یا توسعه طرحهای سودآور – چه ساختمانی، چه تولیدی، و چه خدماتی – بخشی از منابع مالی خود را تامین کنند. همچنین میتوانند از این مبلغ برای تامین مواد اولیه برای تولید و یا طرحهای عمرانی و انتفاعی دولت نیز استفاده کنند. از جمله نهادهایی که بر اساس قانون مجاز به انتشار اوراق مشارکت هستند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دولتها
- شرکتهای وابسته به دولت
- موسسهها و سازمانهای عمومی غیردولتی
- موسسههای عامالمنفعه
- شرکتهای وابسته به دستگاههای مذکور
- شرکتهای سهامی عام و خاص
- شرکتهای تعاونی تولید برق
نرخ بازدهی سالانه اوراق مشارکت
از آنجا که انتشار این نوع از اوراق بدهی باید توجیه لازم را به همراه داشته باشد، شرکتها باید پروژهای را که این اوراق برای تامین مالی آن منتشر شدهاند، بررسی کنند. در صورتی که نتایج ارزیابی قابل توجیه و پذیرفتنی باشد، انتشار این اوراق در دستور کار قرار خواهد گرفت. در خصوص نرخ بازدهی سالانه این اوراق باید گفت که این میزان معمولا سه الی پنج درصد بیشتر از نرخ سود سپرده بلندمدت یکساله بانکهاست. به این ترتیب سرمایهگذاران حقیقی و حقوقی مجاب میشوند که دارایی خود را روی این اوراق سرمایهگذاری کنند.
تضمین پرداخت سود
در ایران برخلاف اوراق قرضه یا بدهی که در کشورهای خارجی مرسوم است، باید گفت تقریبا تمام اوراق مشارکت منتشره تا کنون با تضمین سودآوری همراه هستند. یعنی سود علیالحساب هنگام انتشار این اوراق در برگه مربوطه تعریف میشود. این امر به معنای وجود سود تضمینشده است. به این ترتیب ناشر و در برخی مواقع ضامن، در خصوص پرداخت سود در تاریخهای مشخصشده ضمانت میکنند. اگر از این منظر به این امر بنگریم در مییابیم که سرمایهگذاری در این اوراق بدون ریسک است. این امر خود عامل مهمی است که جذابیت این اوراق را افزایش میدهد. همچنین اگر میزان بازدهی بیش از میزان تخمینزدهشده باشد، مابهالتفاوت به حساب دارندگان این اوراق واریز خواهد شد. چنین شرایطی در موارد بسیار محدود رخ میدهد.
به علاوه اوراق مشارکت با اوراق قرضه کوپندار مشابهت دارند. یعنی پرداخت سود در دورههای مشخص که معمولا سهماهه است، انجام میشود. در پایان عمر اوراق مشارکت نیز، اصل سرمایه به سرمایهگذار پس داده میشود. بر اساس قانون، معامله اوراق مشارکت، به دو شیوه مستقیم یا از طریق بورس اوراق بهادار انجام میشود.
منظور از اوراق بینام و بانام چیست؟
هنگام انتشار اوراق مشارکت، ناشر شرایط آن را نیز تعریف میکند. در همین زمان است که بینام بودن یا بانام بودن نیز مشخص میشود. اگر به آگهیهای رسانهای دقت کرده باشید معمولا این عناوین را شنیدهاید. اما منظور از اوراق مشارکت بینام یا بانام چیست؟ مشخص است که اوراق بانام به نام دارنده آنهاست و حتی اگر مورد سرقت قرار گیرد یا مفقود شود، نمیتوان آن را به فروش رساند و از مزایای آن بهرهمند شد.
اما اوراق بینام در وجه حامل است. یعنی اوراق به نام شخص خاصی نیست و هر فردی که آن را در دست داشته باشد میتواند از مزایای آن برخوردار شود. از همین رو باید در نگهداری این اوراق توجه کافی را به خرج دهید. اگر سرمایهگذاری سنگینی روی این اوراق انجام دادهاید، بهتر است آن را در صندوق امانات بانکی نگهداری کنید. به این ترتیب، میتوانید اوراق خود را به صورت امانت نزد بانک بگذارید تا در حد امکان از بروز خطراتی مانند سرقت و آتشسوزی در امان باشید.
چگونه میتوان اوراق مشارکت را خریداری کرد؟
طبق قانون، ناشران بورسی و غیربورسی وظیفه دارند بانکی را به عنوان بانک عامل مشخص کنند. به این ترتیب سرمایهگذاران میتوانند از طریق آن بانک خرید اوراق را انجام دهند و سودهای دورهای و اصل سرمایه خود را نیز از طریق همین بانک دریافت کنند.
مبلغ اسمی اوراق مشارکت در سالهای اخیر معادل یک میلیون تومان است. یعنی شما در مقام یک سرمایهگذار باید حداقل ۱۰ برگه به مبلغ یک میلیون تومان خریداری کنید تا به عنوان صاحب این اوراق شناخته شوید و در تامین مالی پروژهها و طرحهای شرکت، سهیم باشید.
اگر این اوراق را خریداری میکنید حتما اطلاعاتی را که بر روی اوراق درج شده است با دقت مطالعه نمایید. اما اطلاعات مهمی که باید در هنگام خرید اوراق مشارکت به آن توجه داشته باشید چیست؟ این موارد عبارتند از:
- با نام یا بینام بودن
- تعداد اوراق مشارکت
- مبلغ سرمایه اسمی
- درصد سود علیالحساب
- مدتزمان یا عمر اوراق (که دو الی پنجساله هستند.)
- دورههای پرداخت سود
نکاتی درباره خرید و فروش و سود اوراق مشارکت
برای آنکه بیشتر با سازوکار این اوراق آشنا شویم، بهتر است چند نکته را در این خصوص بدانیم. در ادامه به این نکات مهم درباره اوراق مشارکت میپردازیم.
فروش پیش از سررسید
در چنین شرایطی دو حالت رخ میدهد.
- نخستین حالت مربوط به شرایطی است که دولت یا ارگانهای وابسته به آن اقدام به انتشار این اوراق میکنند. یعنی برای خرید این اوراق باید به بانکهای عامل مراجعه کنید. معمولا در این شرایط سرمایهگذاران در همان زمان عرضه، اوراق را خریداری میکنند و تا زمان سررسید نیز نزد خود نگه میدارند. اگر آنها قصد فروش این اوراق را در زمانی زودتر از تاریخ سررسید داشته باشند، این کار تنها از طریق بانک عامل یا نهادی صورت میگیرد که در برگه مشخص شده است. البته برای تحقق چنین امری لازم است که اوراق مذکور قابل بازخرید باشند. این قابلیت در مشخصات اوراق ذکر میشود.
- حالت دوم مربوط به زمانی است که اوراق مشارکت از طریق بازار بورس عرضه و در همان بستر معامله میشوند. با توجه به اینکه هنگام عرضه اوراق در نوبت اول – اگر ناشر اوراق، یکی از شرکتهای حاضر در بازار پایه باشد- شما میتوانید خرید خود را به صورت آنلاین انجام دهید، باید اطلاعیه مربوط به عرضه اوراق مشارکت و همچنین نحوه درخواست این اوراق را مطالعه کنید. این اطلاعات در کارگزاریهای مختلف قابل دسترسی است. اینگونه در نظر بگیرید که اوراق را خریداری کرده و پس از شش ماه نگهداری اکنون میخواهید به فروش برسانید. به این ترتیب میتوانید به آسانی درخواست فروش خود را از طریق پنل کارگزاریتان ارائه دهید. اگر هیچ متقاضی برای این اوراق نباشد، بازارگردان وظیفه خرید این اوراق را به عهده میگیرد. به این ترتیب میتوانید از فروش اوراق مشارکت کاملا مطمئن باشید.
پرداخت سود در تاریخ معین
تصور کنید که قصد دارید این اوراق را تا زمان سررسید نزد خود نگه دارید. از سوی دیگر اولین سود پرداختی در انتهای آذرماه به حساب شما واریز خواهد شد. بر اساس مقررات سازمان بورس، نماد معاملاتی مربوط به اوراق مشارکت، سه روز قبل از موعد پرداخت بسته میشود. سپس در روز بعد از پرداخت مجددا بازگشایی میشود. از سوی دیگر زمانی که اقدام به خرید اوراق مشارکت میکنید، باید یک حساب بانکی در اختیار کارگزار خود قرار دهید تا سود اوراق به آن واریز شود. بهتر است بدانید شرکتها سود اوراق مشارکت را به حساب سپردهگذاری مرکزی واریز میکنند. سپس شرکت سپردهگذاری این سود را به حساب شما واریز میکند.
خرید اوراق در میاندوره
در نظر بگیرید که قصد خرید این اوراق را دارید و پرداخت آخرین سود این اوراق در آخرین روز آبان صورت گرفته است. اکنون شما در ۲۰ آذرماه قصد خرید این اوراق را دارید. آیا میدانید به این منظور باید چه مبلغی را پرداخت کنید؟ علاوه بر قیمت تابلو که معمولا با قیمت اسمی برابر است، باید سود مربوط به ۲۰ روز آذر را از آغاز ماه تا کنون به دارنده قبلی پرداخت کنید. در عوض در موعد بعدی پرداخت (یعنی ۳۰ آذر)، سود یک ماه را دریافت خواهید کرد. به عبارت دیگر سود ۱۰ روز پایانی آذرماه را نیز به صورت خالص دریافت خواهید کرد.
نگهداری اوراق
در مقابل خرید هر برگه از این اوراق باید کارمزدی حدود ۱۵۰ تومان پرداخت کنید. به این دلیل نمیتوانید زودتر از چهار روز پس از خرید، این اوراق را به فروش برسانید. به طور کلی سرمایهگذاران این اوراق، استراتژیهای معاملاتی کوتاهمدت ندارند.
توجه به انواع اوراق مشارکت
درست است که این اوراق انواع مختلفی دارند، اما اوراق دارای سود ثابت و بازپرداخت اصل مبلغ اسمی، در دسته مرسومترین نوع این اوراق قرار میگیرند. با توجه به چنین موضوعی باید به این نکته توجه کرد که قیمت مندرج در تابلو باید با ارزش اسمی این اوراق برابر باشد. چرا که در پایان سودی که دریافت میکنید معادل میزانی است که در برگه قید شده است. همچنین ارزش اسمی هر برگه را نیز در پایان دوره دریافت خواهید کرد.
نرخ سود مشارکت معمولا میزانی در حدود سه الی شش درصد بیشتر از میزان سودی است که به سپرده بانکی یکساله تعلق میگیرد. به این ترتیب هرچه میزان سود اعلامی بیشتر باشد بهتر است. چرا که در حقیقت در این موارد پوشش ریسک تورم بیشتر خواهد بود.
میزان بهای دریافتی این اوراق ثابت است. از این رو هنگامی که نرخ بهره افزایش مییابد –خواه به طور واقعی و خواه بر اساس انتظارات افراد سرمایهگذار- قیمت بازار اوراق به میزان بیشتری کم خواهد شد. با توجه به اینکه این نوع سرمایهگذاری بدون ریسک است، امری مطلوب به شمار میرود. در حقیقت دو عامل مهم که موجب جذابیت این اوراق میشوند یکی نرخ سود بالاتر و دیگری قیمت معاملاتی پایینتر از قیمت اسمی است.
از سوی دیگر این امر، تغییرات احتمالی آینده در نرخ بهره بانکی را نیز نشان میدهد. هرچه تعداد مراتب پرداخت سود در طول یک سال بیشتر باشد، اوراق برای سرمایهگذاران جذابتر خواهند بود. چرا که این امر بیشتر بودن بازده واقعی را در پی دارد. به این ترتیب اوراقی که اقدام به پرداخت سود ماهیانه میکنند، جذابیت بیشتری دارند. در همین راستا شما میتوانید وجوه حاصل را در حسابهای دیگر از جمله سپرده کوتاهمدت پسانداز کنید. همچنین میتوانید میزان رشد سود سالیانه خود را نیز بیشتر افزایش دهید.
انواع اوراق مشارکت کداماند؟
اوراق مشارکت خود شامل زیرمجموعههای دیگری است.
اوراق مشارکت بورسی
این اوراق در بازار بورس و فرابورس ایران قابل معامله هستند. این اوراق خود به اوراق قابل تبدیل به سهام، قابل تعویض با سهام و به کسر تقسیم میشوند.
- قابل تبدیل به سهام: برخی از اوراق مشارکت را میتوان به سهام تبدیل کرد. این اوراق توسط ناشران بورسی منتشر میشوند و هنگام سررسید یا در موعد افزایش سرمایه، میتوان آنها را به سهام تبدیل کرد. در این خصوص تصمیمات لازم در مجمع عمومی فوقالعاده صاحبان سهام اتخاذ میشود.
- قابل تعویض با سهام: شرکتهای سهامی عام اقدام به انتشار اوراقی میکنند که میتوان آنها را با سهام تعویض کرد. به این صورت که در تاریخ سررسید به جای آنکه اصل مبلغ را به دارندگان پرداخت کنند، آن را با سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار مبادله میکنند.
- به کسر: خریداران میتوانند این اوراق را در قیمتی کمتر از قیمت اسمی خریداری کنند. میزان سود از تفاوت قیمت خرید و قیمت اسمی در زمان سررسید حاصل میشود. بر این اساس، سرمایهگذاری در این اوراق، در دسته سرمایهگذاریهای کوتاهمدت جای میگیرد.
اوراق مشارکت غیربورسی
انتشار این اوراق منوط به تایید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است. برای معامله این دسته از اوراق باید به بانکهای عامل مراجعه کرد.
اوراق مشارکت بانک مرکزی
علاوه بر تامین مالی شرکتها و پروژهها، گاه این اوراق با هدف اجرای سیاستهای اقتصادی دولت منتشر میشود. در چنین شرایطی ناشر این اوراق بانک مرکزی است. همچنین قابلیت بازخرید اوراق از جانب بانک عامل هم وجود دارد. این دسته از اوراق را نمیتوان در بورس اوراق بهادار معامله کرد.
اوراق مشارکت وزارتخانهها و شرکتهای دولتی
گفتیم که تامین مالی پروژههای عمرانی از جمله اهدافی است که میتوان بر مبنای آن دست به انتشار اوراق مشارکت زد. وزارتخانهها و شرکتهای دولتی مجازند که با این هدف، این اوراق را صادر کنند. مجددا در این نوع از اوراق نیز بانک عامل بازخرید را انجام میدهد. همچنین این اوراق نیز در بازار بورس داد و ستد نمیشوند.
اوراق مشارکت شرکتهای پذیرفتهشده در بورس
شرکتهایی که در بورس پذیرفته میشوند، با هدف تامین مالی دست به انتشار این اوراق میزنند که داد و ستد این اوراق در بازار بورس اوراق بهادار امکانپذیر است.
معایب و مزایای اوراق مشارکت
بازدهی کم
میدانیم که رابطه مستقیمی میان ریسک و بازده وجود دارد. بر این اساس و از آنجا که سرمایهگذاری در این اوراق بدون ریسک است، بازده آن نیز در قیاس با انواع دیگر اوراق بهادار کمتر است.
سررسیدهای بلندمدت
از آنجا که اوراق مشارکت به منظور تامین مالی طرحهایی منتشر میشود که معمولا اجرای آنها نیازمند زمانی طولانی است، انتشار این اوراق در بیشتر مواقع با سررسیدهای سه یا چهارساله صورت میگیرد.
لازم به ذکر است خریداران میتوانند پیش از سررسید به بانک عامل مراجعه کرده و با تحویل اوراق، اصل پول خود را پس بگیرند. پرواضح است که سودهی دریافتی تا آن تاریخ، در قالب سود دوره مشارکت به دارنده تعلق خواهد گرفت. البته هنگام تسویه زودتر از موعد، بانکها معمولا سود پرداختی را کمی کاهش میدهند. به عنوان مثال به جای ۲۰ درصد، ۱۹ درصد در نظر میگیرند و مشتری باید مابهالتفاوت نرخ جدید با نرخ پرداختی را به پرداخت کند.
چنانچه اوراق مشارکت در بورس یا فرابورس پذیرش شده باشند، دارنده میتواند با مراجعه به کارگزاری خود این اوراق را پیش از سررسید بفروشد. در چنین شرایطی سازوکار فروش مانند سهام است. یعنی این اوراق بهادار به قیمتی فروخته میشوند که خریداری در آن قیمت برای آن وجود داشته باشد. همچنین سود این نوع از اوراق بدهی نیز به دلیل تسویه زودتر از موعد کسر نمیشود. اکنون هم شرکتهای بخش خصوصی و هم شهرداریها و دولتها برای تامین مالی پروژهها و طرحهای خود از جمله ساخت سد، نیروگاه، تونل و … این اوراق را منتشر میکنند.
معافیت مالیاتی
سود اوراق مشارکت معاف از مالیات است. همین امر به میزان زیادی بر جذابیتهای این اوراق میافزاید.
سود تضمینی علیالحساب
گفتیم که پرداخت سود تضمینی این اوراق، به صورت علیالحساب است. به این معنا که در هنگام سررسید، ناشر موظف است سود قطعی حاصل از پروژه را محاسبه کند. چنانچه این سود از سود علیالحسابی که به دارنده تعلق گرفته بود بیشتر باشد، مابهالتفاوت نیز به حساب او واریز خواهد شد.
در سمت مقابل ممکن است سود قطعی از سود پرداختی کمتر باشد. در چنین شرایطی ناشر عهدهدار جبران این زیان خواهد بود و ضرری متوجه دارنده اوراق نیست.
نکته مهم درباره سود اوراق مشارکت
سود اوراق مشارکت در بازههای زمانی مشخصی به خریدار پرداخت میشود. یعنی فرد هنگام خرید این نوع از اوراق قرضه برگههایی را نیز به منظور دریافت سود تحویل میگیرد. چنانچه خریدار قصد دارد اوراق را نزد خود نگه دارد، هنگامی که برگههای دریافت سود را به بانک تحویل میدهد باید اصل اوراق مشارکت را با خود به همراه داشته باشد. به این ترتیب احراز هویت مالک اوراق توسط بانک انجام خواهد شد.
جمعبندی
با توجه به مواردی که بیان شد و پس از اطلاع از سازوکار اوراق مشارکت، مشخص است که خرید این اوراق بدون ریسک است. میتوانید بخشی از پرتفوی خود را به این سرمایهگذاری ایمن اختصاص دهید. چرا که در قیاس با بانک میتوانید سود بیشتری را دریافت کنید. از منظر شرکتی نیز، این امر یکی از روشهای مطلوب و مناسب تامین مالی به شمار میرود. چرا که مانند وام بلندمدتی است که تنها لازم است بهره آن در زمان عمر این اوراق بهادار پرداخت شود. به این ترتیب میتوان منابع مالی لازم را به منظور توسعه و تکمیل فعالیتهای یک شرکت فراهم کرد. البته باید میزان سودآوری طرح نیز توسط مدیران شرکت بررسی شود. چرا که ممکن است هزینههای گزافی را به شرکت تحمیل کند. به همین دلیل است که میتوان گفت خرید این اوراق به منزله یک معامله برد-برد برای ناشر و خریدار است. به طور خلاصه میتوان گفت:
- قیمت و بازه زمانی سرمایهگذاری در این اوراق معلوم است.
- این اوراق در دسته اوراق بهادار و به طور مشخص اوراق بدهی قرار میگیرند. به این ترتیب برای خرید آنها نیز مانند سایر اوراق به کد بورسی نیاز است.
- اوراق مشارکت یا بینام هستند و یا بانام. البته اوراق مشارکتی که در بورس منتشر میشوند بانام و اوراق غیربورسی بینام هستند.
- سرمایهگذاران برای تهیه این اوراق باید در زمان عرضه عمومی اقدام به خرید کنند.
- هنگامی که این اوراق منتشر میشوند، باید هدف از انتشار آنها از پیش تعیینشده باشد. مثلا تامین مالی طرحهای عمرانی میتواند یکی از اهداف انتشار این اوراق باشد.
بیشتر بخوانید: سهام ممتاز چیست و چه تفاوتی با سهام عادی دارد؟
برچسب ها :
ناموجود- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0