توافق جدید با غرب، راه‌حل پزشکیان برای اقتصاد ایران

به گزارش شهر بورس، اقتصاد ایران به یک توافق جدید با غرب نیاز دارد. مسعود پزشکیان، رئیس جمهور جدید ترقی خواه ایران، معتقد است مشکلات اقتصادی کشور تنها با پیگیری روابط بهتر با غرب و کاهش تحریم‌ها قابل حل است. انتخاب و پیروزی او نشان می‌دهد که ساختار حکمرانی کشور نیز ممکن است موافق این ایده باشد.

انتخابات زودهنگام ایران برای جایگزینی رئیس جمهور فقید ابراهیم رئیسی، ممکن است جنبش اصلاحات ایران را احیا کرده باشد. رای دهندگان سرخورده‌ای که از شرکت در انتخابات پیشین خودداری کرده بودند، به مسعود پزشکیان، جراح قلب 69 ساله، که وعده بهبود معیشت مردم و کاهش تنش‌های اجتماعی را داده بود، روی خوش نشان دادند. این تعهدات، همراه با سبک پوشش و سخنرانی غیررسمی او، برای پیروزی با اختلاف 10 درصدی بر نامزد محافظه‌کار، سعید جلیلی، کافی بود.

موقعیت سیاسی پزشکیان

حمایت اصلاح‌طلبان لزوماً پزشکیان را در اردوگاه اصلاح‌طلبان قرار نمی‌دهد. او از برچسب‌زدن و مقایسه با ریاست جمهوری میانه‌رو حسن روحانی، بین سال‌های 2013 تا 2021، اجتناب می‌کند. با این حال، پزشکیان نیز مانند روحانی، روابط بهتر با غرب و پایان تحریم‌ها را یک ضرورت استراتژیک برای ایران می‌داند. سیاست‌های او احتمالاً از جنبه‌های مهمی با روحانی متفاوت است.

تأکید بر عدالت اقتصادی

پزشکیان بر اهمیت عدالت اقتصادی تاکید دارد که او را به سید محمد خاتمی، رئیس دولت اصلاحات، نزدیک‌تر می‌کند تا به روحانی که اعتماد بیشتری به بازار داشت. پزشکیان قبلاً در سیستم نوآورانه ارائه مراقبت‌های بهداشتی روستایی ایران مشارکت داشت و همچنان به ارائه مراقبت‌های بهداشتی و آموزش عمومی اعتقاد دارد؛ خدماتی که به طور فزاینده‌ای توسط بخش خصوصی ارائه می‌شود.

خبر مرتبط

چگونه شعارهای انتخاباتی پزشکیان را با گران شدن خودرو داخلی باور کنیم؟

در روزهای اخیر افزایش نرخ فروش کارخانه ای دو خودروساز بزرگ کشور واکنش هایی را در سطح رسانه ها و فضای عمومی برانگیخته است.

ترکیب رای‌دهندگان

پزشکیان توانست از خانواده‌های متدینی که به دنبال براندازی نیستند، رای جمع کند. این موضوع ممکن است توضیح دهد که چرا او فرصت نامزدی را بعد از رد صلاحیت‌های قبلی پیدا کرد. این امر نشان می‌دهد که چهار سال آینده با دوره سوم روحانی فاصله زیادی خواهد داشت.

چالش‌های اقتصادی پیش رو

رئیس جمهور جدید با مجموعه‌ای از مشکلات اقتصادی روبروست که در دهه گذشته به واسطه تحریم‌های شدید ایالات متحده و تشدید تنش‌های منطقه‌ای انباشته شده است. سرمایه‌گذاری در ایران به پایین‌ترین حد تاریخی یعنی 11 درصد تولید ناخالص داخلی رسیده است. شبکه برق و گاز طبیعی، که زمانی مایه افتخار بود، به قطع برق مکرر منجر شده است. مهاجرت روستایی به شهر، ناشی از خشکسالی، منابع آبی و سایر خدمات را کاهش داده است.

ضرورت کاهش تحریم‌ها

عملکرد ضعیف اقتصادی دولت رئیسی ممکن است برخی محافظه‌کاران قدرتمند را متقاعد کرده باشد که اجازه دادن به یک اصلاح‌طلب برای مذاکره برای توافق جدید با غرب ارزش این ریسک را دارد. پزشکیان برای کاهش تحریم‌ها، مشاوران سابق روحانی، مانند جواد ظریف، دیپلمات توانا که در توافق هسته‌ای 2015 مشارکت داشت، به خدمت گرفته است.

پیامدهای تحریم‌ها

اقتصاد ایران تا سال 2011 به شدت در حال رشد بود، تا زمانی که ایالات متحده و متحدانش تحریم‌ها را تشدید کردند تا ایران را مجبور به محدود کردن خواسته های هسته‌ای خود کنند. این اقدامات باعث محدودیت صادرات نفت و دسترسی ایران به بازارهای بانکی و مالی جهانی شد و مشکلات زیادی را به وجود آورد. تورم سالانه که برای چندین دهه بین 20 تا 40 درصد در نوسان بود، در سال 2012 و دوباره در سال 2018 افزایش یافت.

راهکارهای احتمالی

انتشار اوراق قرضه داخلی با نرخ بهره بیش از 30 درصد، تنها منجر به کسری بیشتر خواهد شد. افزایش مالیات، دشوار و پرخطر است. افزایش قیمت انرژی نیز تورم‌زا و از نظر سیاسی غیرعاقلانه خواهد بود. تنها گزینه باقی مانده، افزایش درآمد از طریق صادرات نفت بیشتر است که مستلزم توافق با ایالات متحده است.

اهمیت توافق جدید

کاهش تحریم‌های نفتی ایران، نه تنها نیاز به چاپ پول را کاهش می‌دهد، بلکه از شوک‌های ارزی آینده نیز جلوگیری می‌کند. رفع محدودیت‌های دسترسی ایران به سیستم مالی جهانی نیز اهمیت بسیاری دارد. دهه گذشته، کاهش ارزش پول، دستمزد دلاری ایرانیان را به یک سوم کاهش داده است.

وضعیت منطقه‌ای

بدون پایانی برای جنگ وحشتناک غزه و تبادل آتش حزب‌الله و اسرائیل، وضعیت در منطقه ناآرام است. انتخاب پزشکیان به عنوان سیگنالی از علاقه‌مندی ایران به کاهش تنش می‌تواند تلقی شود. این بدان معناست که ایالات متحده فرصت جدیدی برای احیای توافق هسته‌ای یا دستیابی به توافق جدید دارد.

منبع: اکو ایران به نقل از Project Syndicate