اعطای تسهیلات به کارمندان بانک ها؛ درست یا غلط؟

به گزارش شهر بورس، بانک به عنوان یک نهاد مالی وظایفی از جمله تهیه و توزیع اعتبارات، عملیات اعتباری، عملیات مالی، خرید و فروش ارز، نقل و انتقال وجوه، وصول مطالبات اسنادی و سود سهام مشتریان، پرداخت بدهی مشتریان، قبول امانات، نگهداری سهام و اوراق بهادار و اشیای قیمتی مشتریان و … را بر عهده دارد.

اعطای تسهیلات به کارمندان بانک ها؛ درست یا غلط؟

اشتغال در بانک، ماهیت پیچیده‌ای دارد و با وجود آن که یکی از پرطرفدارترین مشاغل است اما کارکنان بانک‎ها معمولاً پرکارترین افراد شاغل در کشور هستد و کمتر در حال استراحت دیده می‌شوند. از آنجا که هرگونه مشکل ایجاد شده برای کارکنان به طور مستقیم و غیرمستقیم بر مشتریان بانک تاثیرگذار است، رفع مشکل کارکنان در اسرع وقت، برای مدیریت بانک بسیار حائز اهمیت است.

با توجه به مطالعات صورت گرفته در نظام اداری کشور، ساعات کار مفید مشاغل مشخص و تقریبا همه شاغلین اذعان دارند که کار پرسنل بانک از متوسط کار مفید سایر مشاغل بیشتر است. این در حالی است که حقوق بسیاری از پرسنل بانک در اغلب اوقات از هم رده‌های خود در سایر ادارات و سازمان‌ها کمتر است.

به طورکلی کارکنان بانک‌ها با مشکلات متعددی از جمله کسری صندوق، مبتلا شدن به بیماری‌های گوناگون به علت ارتباط مستقیم با مشتریان، تعطیل نبودن بانک‌ها حتی در ایام اوج بیماری منحوس کرونا، برخورد نامناسب از سوی برخی مشتریان، فضای کوچک محل کار شعبه و نامناسب بودن برخی از امکانات نسبت به برخی از مشاغل دیگر، کمبود نیروی انسانی در برخی از شعب و ادارات و … روبه‌رو هستند.

اشتغال در بانک؛ از پرطرفدارترین مشاغل تا کمترین استراحت

حال اگر سازمان مربوطه در قبال این مشکلات ذکر شده، با ارائه تسهیلات مناسب کمی از مشکلات کارکنان که می‌توانند سرویس بهتری به مشتریان که عموم مردم جامعه هستند، بکاهند نه‌ تنها به نفع خود سازمان بلکه به نفع کل کشور قدم برداشته است.

با توجه به اینکه خدمات‌گیرندگان بانک‌ها، به دو گروه کلی مشتریان و مراجعه کنندگان تقسیم می‌شوند؛ مشتری کسی است به طور مستمر از خدمات متنوع بانک استفاده می‎کند و وجوه جاری یا پس‌انداز خود را نیز در حساب بانکی نگهداری می‌کند؛ اما مراجعه‌کننده به صورت محدود یک یا دو خدمت بانک را دریافت می‌کند.

بنابراین طبیعی است که بانک‌ها به عنوان یک بنگاه اقتصادی، تمایل و حق دارند که به مشتریان خود خدمات بهتری را ارائه کنند و در مواردی مانند اعطای وام و تسهیلات که محدودیت دارد، اولویت آنها ارائه خدمت به مشتریان و در مرحله بعدی، به مراجعه کنندگان باشد.

کارکنان بانک‌ها در ردیف بهترین مشتریان بانک‌ها قرار دارند؛ زیرا به دلیل شناخت بهتر و سهولت دسترسی، عمده فعالیت‌ها و تبادلات مالی شان را از طریق بانک محل خدمت پیگیری می‌کنند. با این حال، اخیرا مباحثی در فضای مجازی مطرح شده که وام‌دهی بانک‌ها به کارکنان خود را به عنوان یک ایراد مطرح می‌کنند.

در پاسخ به این شبهات، نکات زیر قابل طرح است:

1- بانک‌ها سقف محدودی را برای وام کارکنان در نظر گرفته‌اند. به عنوان مثال سقف وام مسکن برای کارکنان بانک‌ها، در محدوده‌های 200 تا 300 میلیون تومان است که شهروندان عادی، به ارقام بیشتر هم دسترسی دارند. این سقف‌ها بویژه برای برخی کارکنان بانک که به دلیل تحصیلات، سابقه کاری یا مسئولیت مدیریتی حقوق ماهانه بیشتری دریافت می‌کنند، به شدت محدودکننده است. زیرا اگر کارمند بانک نبودند، دسترسی مناسب‌تری به تسهیلات بانکی می‌داشتند. اما در آمارهای ارائه شده مانده بدهی کارکنان مورد بررسی قرار می‌گیرد که مبلغ وام‌های دریافتی به همراه سود متعلقه را نشان می‌دهد و با میزان وام پرداخت شده، تفاوت دارد.

2- وام‌های کارکنان بانک‌ها اعم از خرید خانه و جعاله، همگی با دریافت سود متعارف بانکی همراه است و مدت‌هاست که تسهیلات قرض‌الحسنه به کارکنان بانک‌ها اعطا نمی‌شود. این در حالیست که بانک‌ها ارقام بیشتری را با عنوان‌های متعدد از قبیل ازدواج، فرزندآوری، مسکن روستایی و محروم، معرفی شدگان نهادهای حمایتی و… به صورت قرض‌الحسنه به بقیه مردم ارائه می‌کنند.

3- یکی از ریسک‌های مالی که در کمین بانک‌هاست؛ بدحسابی وام گیرندگان است که به پدیده معوقه‌های بانکی منجر می‌شود. هم در بخش تسهیلات تکلیفی و هم وام‌های تجاری و صنعتی، ارقام زیادی به معوقه تبدیل می‌شوند که زنجیره تسهیلات و وام را با اختلال مواجه می‌کند؛ اما کارکنان بانک‌ها، خوش حساب‌ترین مشتریان هستند و حتی یک ریال معوقه در کارنامه آنها به چشم نمی‌خورد. در واقع رقم بدهی بانکی کارکنان بانک‌ها، بسیار شفاف است و مقایسه آن با آمارهای ناقص و موردی، تحلیل دقیقی به همراه نخواهد داشت.

4- کارمندان یک بانک، صرفا می‌توانند از بانک محل کار خود وام بگیرند و اجازه ندارند، ضامن وام دیگران شوند. با این حال یک شهروند عادی می‌تواند از بانک‌های متعددی وام یا تسهیلات دریافت کند.

5- در تراز مالی بانک‌ها، بیشترین ارقام پرداختی به صاحبان کسب‌وکارهاست و در ردیف بعدی نیز تسهیلات تکلیفی قرار دارد و درصد بسیار کمتری به تسهیلات کارکنان اختصاص دارد.

6- کارکنان بانک به دلیل شغل خود، استرس کاری و مالی بیشتری را تحمل می‌کنند. چه بسا با یک اشتباه سهوی، کارمند یک شعبه بانک مجبور به پرداخت خسارت‌های مربوطه مالی خواهد شد. بررسی بیماری‌های شغلی کارکنان قدیمی بانک‌ها اعم از بیماری‌های شغلی و روحی، از دشواری‌های این شغل حکایت دارد.

7- کارمند بانک یک شغل بسیار یکنواخت داشته و تقریبا هر روز کارهای یکسان و مشابهی را انجام می‌دهد. او باید در کار خود تمرکز و دقت زیادی داشته باشد تا دچار اشتباهات بانکی و مالی نشود. چون کارمند بانک مرتب با مشتریان سروکار دارد و به منزله ابزار اصلی ارتباطی و تبلیغاتی هر بانک محسوب می‌شود، باید از روابط عمومی و اخلاق مناسبی برخوردار باشد و باید تا حدی با مباحث روانشناسی ارتباطی آشنا بوده تا بتواند در شرایط خاص عکس‌العمل صحیح نشان دهد. در سیستم بانکی همیشه حق با مشتری است؛ بنابراین کارمند بانک باید بسیار در گفتار و رفتارش محتاط بوده و نهایت احترام را به مشتری بگذارد. در صورت بروز مشکل یا اعتراضی از سوی مشتری نیز باید آرامش خود را حفظ کرده و شرایط را به خوبی مدیریت کند. در واقع داشتن صبر و تحمل زیاد لازمه اصلی این شغل به حساب می آید.

ای کاش افرادی که شرایط کارکنان بانک را عجولانه و بدون بررسی‌های لازم قضاوت می‌کنند، به این نکات نیز توجه کنند تا قضاوت جامع‌تری داشته باشند.

گزارش از فاطمه حاجعلی